ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Ընդ Աստուածածնին մաղթանաց` ահա եւ զվերնոցն
Անմահ հրեշտակացն լուսակերպից զաղերս հայցուածոց,
Որ վասն իմ գոչեն առանց լռելոյ
Հանապազորդեան արգահատութեամբ մաքուր բերանոց,
Ընկալ, բարեգութ:
Որք են բարիք, բարեգործեալք ի բարերարէդ,
Անկիրթք` չարեաց, հաստեալք յամէնիշխան հրամանաց էիդ
Զաւրութիւնք հզաւրք` ակնարկութեան բարձրելոյդ,
Սուրբք, մաքուրք, անարատք, աւրհնեալք,
Վայելչականք, յաղթողք եւ անպարտելիք
Եւ ըստ ընթացից տեսութեան մտաց` արագունք:
Որք եւ պտղակորոյս տնկոյ թզենւոյն` եռամեանն դատարկութեամբ,
Որ զբնաւ յաւիտեանս պարունակէ ժամանակն`
Զանցեալն ընդ ներկայիս եւ ընդ ապառնոյն,
Յամայր յամրութեամբն յերկարաձգելոյ,
Յայգի աշխարհիս արմատացելոյ,
Սին սաղարթիւն պաճուճելոյ` զրկեալ ի պտղոց,
Որ է ճշգրիտ պատկեր թշուառ մարդկութեանս,-
Սոքա բարեխաւսք, հանդերձիչք, այլ եւ խնամակալք,
Որ դեգերին հանապազ առ մեզ`
Ընդ մերում կրիցս կարեկցելով,
Բարեմասնութեանն մեր սպասեն
Եւ յաւիտենականն կենդանութեամբ փրկութեանն մեր աղաւթեն
Զայս բան ասելով` Զգործս ձեռաց քոց մի անտես առներ:
Քանզի, արդարեւ, մեր են այս աղաչանք,
Ի բարերարէդ Աստուծոյ վասն մեր կարգեալ առ նոսա,
Զի նոքա բանիւ են ստեղծեալ,
Եւ մեք` ձեռաւք ներգործեալ:
Որք եւ գալոց են ընդ միածնիդ
Վկայք սոսկալիք դատաստանին հատուցման,
Ճշմարտաբան դատախազք յանցաւորութեան երկրայնոցս,
Յահաւորին ատենի` յայտնիչք իրաւամբք
Զմատակարարութիւնն, որ առ մեզ,
Որք եւ անդանաւր կարեկցեն` ազդեալ հառաչմամբ
Զմշտանուէրն նուագ ձայնի.
Ողորմեա, դու ստեղծեր, մի կորուսաներ:
Բ
Արդ, ընդ գոհաբանութեան ձայնիցն
Խնդրուածոց անմահականացն վեհից`
Եւ ի մեր հեծութիւնս հոտոտեսցիս, բնաւից Արարիչ,
Որ յաղթես գթութեամբդ քո վերնոցն եւ ստորնայնոցս,
Քանզի քո է բարերարելդ առ մեզ եւ առ նոսին:
Արդ, վասն բարեզարդութեան անախտականացն,
Հրաշատեսիլ հրակերպիցն, անշաղախ մաքրոցն,
Անմեղիցն, բոցանիւթիցն, հոգեղինացն եւ անվանելեացն,
Ամէնաճեցուն առաւելութեամբ ի բարձրն ընտրականութիւն,
Գերափայլ յաճախ գիտութեամբ,
Անցուրտ ջերմութեամբ ջեռուցանողք
Ինքնաբուն տապովն աստուածսիրութեան,
Ըստ ինքեանց զմերս սառնասեր սրտից անբորբոք շիջումն`
Այրիլ անաղաւտ ի մեծախորհուրդ սրբում սեղանիս,
Որ ի խորանիս,
Առանց նիրհելոյ եւ դանդաղանաց
Սպասել հրամանաց երանականաց
Կեցուցիչ կամաց ամենաստեղծիդ`
Քերոբէաւրէն առաքինութեամբ
ՅԱստուած միացեալք անբաժանելի:
Որք երկնաւոր պետութիւնք են մեծք
Եւ զինուորութիւնք անբիծք, ահաւորք,
Երկնաւորիդ Աստուծոյ ազատազնեայ պաշտաւնեայք,
Ի յամպոյդ լուսոյ ցաւղք նշուղից:
Գ
Որովք եւ ինձ` մեղաւորիս հողեղինի
Մարդասիրեսցես ողորմել, Յիսուս,
Աղաչանաւք իմոյն հրեշտակի`
Դարձուցանելով զիս, Տէր, ի բարիդ քո հետս լուսոյ,
Զի զաւանդ հոգւոյս իմ պաշտպանութեան,
Զոր հաւատացեր նմին տեսչութեան,
Զընկալեալն ի քէն ի կենցաղ աստեացս`
Ուրախութեամբ սրտիւ յիս բերկրեալ,
Անմեղադրելի առ ի քէն աւրհնեալ,
Խնդալից դիմաց զուարճութեամբ քեզ,
Արքայ բարձրութեան փառաց անհասից,
Ի խրախճանս կենդանախումբս բերկրեցելոցն պարուց
Մատուցեալ ընծայեցուսցէ, գովեալ ողորմած,
Եւ քեզ, անքնին, ընդ Հաւրդ անհասի,
Թուակցութեամբ Հոգւոյդ անճառի,
Վայել է փառք, պատիւ եւ երկրպագութիւն
Յաւիտեանս յաւիտենից:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԱ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Աստվածածնի մաղթանքների հետ ընդունիր, ո՜վ բարեգութ,
Ե՛վ աղերսագին խնդրանքներն, ահա՛, անմահ, լուսակերպ հրեշտակների,
Որոնք ինձ համար մաքուր բերանով գոչում են անլուռ
Հանապազօրյա բարեխոսությամբ:
Բարի են նրանք բարերարիցդ միշտ բարեգործված,
Եվ ամենիշխան Էիդ հրամանով ստեղծված՝ հավետ անընդել չարին:
Նրանք բարձրյալիդ զորքերն են հզոր՝ խոսքիդ միշտ պատրաստ.
Սուրբ են ու մաքուր, անարատ, օրհնյալ,
Վայելուչ, հաղթող և անպարտելի, Ե
վ արագաշարժ՝ մտքի տեսության ընթացքի նման:

Բ

Բարեխոսներ են նրանք, մատակարար և խնամակալ,–
Աշխարհիս այգում արմատավորված
Եվ երեք երկար ու ձիգ տարիներ դատարկ մնացած,
(Որ հավերժական ժամանակն է պարունակում իր մեջ՝
Անցյալը, ներկան ու ապառնին),
Այն թզենու, որ պտղազուրկ էր, պաճուճված միայն սին սաղարթներով,
Որ ճիշտ պատկերն է թշվառ մարդկության:
Նրանք մեր շուրջը դեգերում են միշտ, կարեկցելով մեզ
Եվ ուզում են, որ լինենք բախտավոր.
Եվ կենդանությամբ հավիտենական՝ աղոթում են մեր փրկության համար,
Այս խոսքն ասելով՝ «Քո ձեռքի գործը մի՛ անտեսիր դու»:
Արդարև մերն է այս աղաչանքը,
Բարերար Աստծուդ կողմից մեզ համար՝ նրանց սահմանված.
Զի նրանք ստեղծված են խոսքով,
Իսկ մենք ձեռքով ենք ստեղծագործված:
Նրանք հատուցման ահավոր դատաստանին գալու են որպես վկաներ՝
Միածնիդ հետ՝ ճշմարտաբան դատախազներ լինելու երկրայիններիս հանցանքներին,
Եվ ահավորի ատյանի առաջ՝ իրավախնդիր՝
Հաշվետու պիտի լինեն մեզ համար.
Թեև այնտեղ էլ մեզ կարեկցելով՝
Հնչեցնեն պիտի իրենց մշտանվեր երգն հառաչաձայն.–
«Ողորմիր, ո՜վ Տեր, դո՛ւ ստեղծեցիր, դու մի՛ կորցնի»:

Գ

Արդ, անմահների գոհաբանության խնդրանքների հետ
Մեր հեծություններն էլ հոտոտիր,
Արարի՛չ ամենայնի,
Որ քո գթությամբ գերազանցում ես երկնայիններին ու երկրայիններիս,
Զի դու ես բարերարում թե՛ մեզ և թե՛ նրանց:
Եվ արդ, անախտներն այդ ահա՛,
Հրակերպներն հրաշատեսիլ, մաքուրներն անխառն,
Անմեղներն ու բոցեղենները, հոգեղեններն ու անհաղթները,
Շնորհիվ իրենց անարատ բարեզարդության,
Բարձր ազնվության ամենազարգացած առավելությամբ
Եվ գերափայլ ու ճոխ գիտությամբ,
Որպես ջերմեռանդ աստվածասիրության ինքնաբուն տապի
Անցուրտ ջերմությամբ ջեռուցանողներ,
Իրենց պես և մեր սառը սրտերի անբորբոք շիջումն են հրահրում հար,
Որպեսզի նրանք այրվեն անաղոտ՝
Մեծախորհուրդ սուրբ սեղանի վրա՝ այս խորանի մեջ,
Առանց նիրհելու և դանդաղելու, սպասելով միշտ
Ամենաստեղծիդ կեցուցիչ կամքի երանելի հրամաններին,
Աստծուն միացած անբաժանելի՝ քերովբեական առաքինությամբ:
Պետություններ են նրանք երկնավոր,
Եվ զինվորներ են ահավոր, անբիծ,
Երկնավոր Աստծուդ պաշտոնյաներն են ազատազնյա,
Լուսեղեն ամպիցդ շողերի ցոլքեր:

Դ

Ուստի հողեղեն մեղավորիս էլ մարդասիրաբար ողորմիր, Հիսո՛ւս,
Աղաչանքներովն իմ հրեշտակի, դարձնելով ինձ, Տե՛ր,
Դեպի քո բարի, լուսավոր ճամփան,
Որպեսզի հոգուս ավանդը, որի պաշտպանությունը նրա տեսչությանը վստահացար,
Որը նա քեզնից ընդունեց այստեղ, այս աշխարհում դեռ,
Ինձնով բերկրալից և ուրախ սրտով, քեզնից օրհնված,
Անմեղադրելի, խնդալից դեմքով ու կենսազվարթ՝
Քեզ՝ անհաս փառքով բարձր արքայիդ,
Հավերժ կենդանի հրեշտակներիդ ամենաուրախ
խրախճանքներում Ընծայաբերի, գովյա՜լ ողորմած:
Քեզ՝ անքննելուդ, Հոր և Հոգու հետ անհաս և անճառ
Վայելում են փառք, պատիվ, երկրպագություն հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Սուրբ Աստվածածնի մաղթանքների հետ ընդունի՛ր, գթա՜ծ,
Եվ աղերսագին խնդրանքներն ահա
Անմահ լուսակերպ հրեշտակների,
Որոնք ինձ համար մաքուր բերանով գոչում են անլուռ
Հանապազօրյա բարեխոսությամբ։
Բարերարիցդ միշտ բարեգործված՝
Բարի են նրանք, չարին անընտել,
Եվ ամենակալ քո հրամանով
Հաստված զորքեր են հզոր, բարձրյալիդ ակնարկին հլու,
Սուրբ ու անարատ, մաքուր ու օրհնյալ,
Վայելուչ, հաղթող ու անպարտելի,
Եվ արագաշարժ՝ մտատեսության ընթացքի նման։
Բ
Բարեխոսներ են սրանք, հոգածու և խնամակալ՝
Աշխարհի այգում արմատավորված,
Պաճուճված միայն սին սաղարթներով,
Պտուղներից զուրկ այն թզենու, որ
Ճշգրիտ պատկերն Էր թշվառ մարդկության,
Անբերրի ամբողջ երեք ձիգ աարի
(Համակ ժամանակն հավիտենության՝
Անցյալն՝ ապառնու և ներկայիս հետ):
Նրանք մեր շուրջը դեգերում են միշտ՝
Կարեկցելով մեր տառապանքներին,
Հոգալով, որ մենք լինենք բախտավոր
Եվ կենդանությամբ հավիտենական
Աղոթում են մեր փրկության համար`
Այս խոսքն ասելով.
«Քո ձեռքի գործը, տե՜ր, մի՛ անտեսիր»։
Մեզ համար է այս աղաչանքն, իրոք,
Որ տնօրինմամբ բարերար Աստծուդ անում են նրանք.
Քանզի վեհերն այդ հաստված են խոսքով,
Իսկ մենք ձեռքով ենք արարչագործված։
Ահեղ հատուցման մեծ դատաստանին
Նրանք գալու են որպես վկաներ
Ու դատախազներ ճշմարտապատում
Երկրավորներիս հանցավորության
Եվ ահավորիդ ատյանի աոաջ անաչառորեն
Մեզ համար պիտի լինեն հաշվետու.
Թեև այնտեղ էլ մեզ կարեկցելով՝
Պիտի արձակեն մշտանվեր երգն իրենց ողբաձայն.
«Ողորմի՛ր, նրանց դու ստեղծեցիր, ուստի մի՛ կորցրու»:
Գ
Վեհ անմահների գոհաբանական խնդրանքների հետ
Հոտոտիր և մե՛ր հեծեծանքները,
Աստվա՜ծ բոլորի.
Որ քո գթությամբ գերազանցում ես
Երկնավորներին, երկրայիններիս,
Բարերարելով թե՛ մեզ, թե՛ նրանց։
Եվ արդ, անախտներն այդ հրաշատես, հրակերպարան.
Մաքուրներն անխառն, անմեղ, բոցանյութ,
Հոգեղեններն այդ հզոր ու անպարտ,
Շնորհիվ իրենց բարեզարդության
Ընտիր ձիրքերի առավելության ամենաճեցուն,
Այլև գիտության, գերափայլ ու ճոխ,
Ջեռուցողներն այդ տիրասիրության
Անցուրտ ջերմության ինքնաբուն տապով
Իրենց պես նաև արծարծում են մեր
Սառած սրտերի շիջումն անբորբոք,
Որպեսզի նրանք այրվեն անաղոտ
Այս խորանի մեջ, մեծախորհուրդ սուրբ սեղանի վրա,
Առանց նիրհելու ու դանդաղելու
Սպասելով միշտ ամենաստեղծիդ
Կեցուցիչ կամքի հրամաններին երանապարգև՝
Անբաժանորեն միացած Աստծուն
Քերովբեական առաքինությամբ։
Պետություններ են նրանք վերնային,
Զինվորություններ ահավոր, անբիծ
Եվ ազատազնյա պաշտոնյաներ են երկնավոր Աստծուդ,
Ճաճանչի ցոլքեր՝ լուսեղեն ամպիդ։
Դ
Նրանց շնորհիվ, ահա, հողեղեն
Մեղավորիս էլ ողորմի՛ր, Հիսո՜ւս,
Աղաչանքներով իմ հրեշտակի
Վերադարձնելով դեպի քո բարի լուսավոր ճամփան,
Որպեսզի հոգուս ավանդը, որի պաշտպանությունը
Նրա տեսչության դու վստահեցիր,
Որն ընդունեց նա քեզանից այստեղ, դեռ այս աշխարհում,
Ինձանով բերկրած սրտի խնդությամբ,
Քեզանից օրհնված անմեղադրելի՝
Հրճվալի դեմքով ու կենսազվարթ
Ընծայաբերի, գովյա՜լ ողորմած,
Քեզ՝ անհաս փառքի արքայիդ վսեմ,
Հավերժ կենդանի հրեշտակներիդ
Ամենաուրախ խրախճանքներում։
Եվ քեզ, անքնի՜ն, անհաս հորդ հետ և անճառ Հոգուդ,
Վայելում է փա՜ռք, երկրպագություն հավիտյանս. ամեն:

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Տէր Աստուած բարերար, բազմապարգեւ թագաւոր,
Կենաց պատսպարան, լուսոյ կերպարան, լայնատարր հանգստարան,
Որ յաղագս մեղուցելոյս եկեալ մարմնացար,
Գործեցեր զանպատումսն եւ հանդերձեցեր զհրաշալիսն,
Մինչեւ կատարեցեր զառեցեալն ընդ ամենալիր աստուածութեանդ:
Արդ, վասն առաքելոցն սրբոց`
Յերկնաստեղծ քո ձեռացդ ձեռնադրելոց
Եւ Հոգւովդ Սրբով աւծելոց,
Զորոց զգովեստն արժանաւորութեան, ըստ իմում կարի,
Առ ի փառս քո, Տէր ամենայնի, յայլում բանի պաշտեցի,
Եւ ինձ ողորմեսցիս յիշատակաւ սիրոյ նոցին ընտրութեան:
Շաւիղ ինձ ելից նոքաւք հանդերձեսցես յերանութիւնն փափագելի,
Ձայն բարի հովուութեան նոցին յողջոյն ինձ կենաց քաղցր լուիցի:
Մասն կալայց ի յանեղծութիւն փրկութեան տաւնեցեալ յուսոյն
Ընդ առաջնորդացն կենաց, սկզբնաշնորհիցն պատուոյս,
Փառաւորեալն դասուց, գետոցն բանականաց,
Աւետարանչացն բարձանց, իշխանացն պանծալեաց,
Լուսապայծառ թագիւն պճնելոց,
Ի զարդ անկապուտ զաւրութեան շնորհին պայծառացելոց,
Իւղովն զուարթութեան տիրական լուսոյն կատարեցելոց:
Բ
Ընդ աշակերտաց մեծիդ հրամանի
Բարձրեալդ Աստուծոյ Քրիստոսի
Եւ մարտիրոսացն ընտրելոց նահատակութեամբ
Որք մահացու եւ վշտաչարչարն մարմնով,
Վտանգաւոր եւ ամենակիրն անդամաւք,
Երկրաւորական ու հողազանգուածն բնութեամբ
Մարտուցեալ ընդ տարր գոյից ամենայն նիւթից`
Պսակեցան, բարձրացան եւ կենդանացան հոգեպէս`
Արիաբար ելեալք ի յերկրէ, ըստ մարգարէին,
Վկայք ճշմարիտք ամենափորձն մահու,
Իմանալեացն անտեսիցն ու ծածկեցելոցն`
Աներկբայ բարեացն, յուսով տեսելոցն աստէն նկատիչք,
Աշակերտք առաքելոցն եւ չարչարակիցք նոցին,
Որ հաւասարեալ գործովք ընդ նոսին`
Կատարեալ լրմամբ անպակասելեաւ,
Պարեն ի խրախճանս աննկէտն երանութեան,-
Որոց հաճոյական եւ ընդունական մաղթանաւք,
Արիւնընծայ, վաստականուէր, քրտնակնդրուկ աղերսիցն յարգմամբ
Ընկալ զիս նորոգ ըստ նոցին մասին`
Անեղծ փրկութեամբ ի քեզ արձանացեալ:
Գ
Ընդ խաղացեալսն հուրբ եւ սուսերբ արեամբ ներկելոց
Եւ ճգնաւորացն սրբոց հարցն միանձանց
Եւ քեզ հետեւելոցն, Որդի Աստուծոյ,
Անպարտելի քաջութեամբ եւ անպատիր զգաստութեամբ,
Ընդ դժնեայ գոռոզի մարմնոյս բռնութեան արիապէս մարտուցեալ,
Սովիմբ վանեցին զանմարմինն Բելիար
Եւ մշտամարտ հանդիսիւ յասպարիզի կենցաղոյս,
Առանց զզուանաց ծանրաբեռնութեան
Ի լայնածաւալ ծփանաց աշխարհիս ծովու,
Տապանակաւ մարմնոյս թանձրութեան
Զթեթեւութիւն հոգւոցն թռուցեալ`
Ի նաւահանգիստն կենաց հասին
Եւ իբր սիրողք վերնում վիճակին,
Առանց յետնոցն մտածութեան,
Զթագն յաղթութեան համարձակապէս
Պայծառ ճոխութեամբ պճնեալ իսկապէս ի գլուխ կապեցին,-
Վասն նոցին արժանաւոր մաղթանաց եւ նուիրական հայցուածոց
Եւ զիս` զմեղաւորս ի պատժականաց ընկալ ընդ նոսին:
Դ
Եւ ահա խառնեալ զանմաքուրս բան
Ընդ նախագրեցեալ երջանկացն փառատրական աղերսարկութիւն,
Որ վասն իմ գոչեն քեզ ի հաճութիւն,
Եւ ես ընդ նոսին` իբր դառնութիւն եդեալ ընդ քաղցու,
Կամ տատասկ` ընդ ողորկութեան,
Տգեղութիւն` ընդ վայելչութեան,
Տիղմ` ընդ գեղեցկութեան մարգարտի,
Եւ հող` ընդ յստակութեան ոսկւոյ,
Եւ կամ քարինս անարգս` ընդ պայծառութեան արծաթոյ,
Բացասութիւն` ընդ ճշմարտութեան,
Եւ կամ աւազ ինչ ատամնառու` ընդ կակղութեան զանգուածոյ հացի,-
Արդ, լուր, հզաւր, հնարաւոր, գովեալ,
Զնոցայն` վասն իմ եւ զիմս` ընդ նոսին,
Ի նոցին գովեստ, ի փրկութիւն իմ եւ ի փառս քո,
Ամենագութ, բարերար, աւրհնեալ,
Երկայնամիտ, կարող, անքնին,
Անճառ, անեղծ եւ անստեղծ:
Քո են պարգեւք, քո են շնորհք,
Դու սկիզբն եւ պատճառ բարեաց ամենայնի:
Ե
Ոչ ես դատապարտիչ, այլ ազատիչ,
Ոչ ես կորուսիչ, այլ գտիչ,
Ոչ ես մահացուցիչ այլ կեցուցիչ,
Ոչ ես տարագրիչ, այլ ժողովիչ,
Ոչ ես մատնիչ, այլ ապրեցուցիչ,
Ոչ ես ընկղմիչ, այլ վերածիչ,
Ոչ ես գլորիչ, այլ կանգնիչ,
Ոչ ես անիծիչ, այլ աւրհնիչ,
Ոչ ես վրիժառու, այլ շնորհիչ,
Ոչ ես թշուառացուցիչ, այլ մխիթարիչ:
Ոչ եղծանես, այլ գրես,
Ոչ սասանես, այլ հաստատես,
Ոչ ոտն հարկանես, այլ սփոփես,
Ոչ պատճառս յաւդես մահու,
Այլ հնարս խնդրես կենաց,
Ոչ ես ի կամս շարժեալ սատակման,
Այլ ի փրկութիւն ողորմութեան,
Ոչ մոռանաս զայցելութիւն:
Ոչ լքանես զբարի,
Ոչ արգելուս զգթութիւն,
Ոչ բերես վճիռ կորստեան,
Այլ կտակ ազատութեան:
Ոչ թշնամանիս յառատութեանց,
Ոչ բամբասիս ի շնորհաց,
Ոչ հայհոյիս ի պարգեւաց,
Ոչ նախատիս ի ձրի ձրից,
Ոչ անգոսնիս յերկայնմտութեանց,
Ոչ եպերիս ի ներութեանց,
Ոչ բանսարկիս ի բարութեանց,
Ոչ անպատուիս ի քաղցրութեանց,
Ոչ քամահիս ի հեզութեանց,
Ոչ առաքին այսոցիկ տրտնջմունք,
Այլ անլռելի գոհաբանութիւնք:
Բարձ զմեղս իմ, հզաւր,
Լոյծ զանէծս իմ, աւրհնեալ,
Քաւեա զպարտիս իմ, ողորմած,
Ջնջեա զյանցանս իմ, գթած,
Մատո մատն այցելութեան,
Եւ անդստին իսկ կատարեցայց:
Զի՞նչ քեզ, Տէր, քան զսոսին դիւրագոյն,
Եւ կամ զի՞նչ ինձ` պարտաւորիս կարեւորագոյն,
Այլ կենդանագրեա, բարեխնամ,
Քոյինաստեղծ պատկերիս փչումն կրկին
Ի շունչ նորոգման լուսաւորութեան մաքրական շնորհի`
Զամենամեղս ոգի պաշտպանեալ:
Զ
Մի ածեր, ողորմած, ինձ աւր տարաժամ ի համառաւտս երբի`
Անթոշակ ապաձեռնութեամբ ընդ անկատար ուղին հետեւել,
Մի մատուցաներ բաժակ դառնութեան ի ժամ ծարաւու,
Մի փակեր, գթած, իմ հանդէպ զյաջողուած հոգեւոր աւգտիս,
Եւ մի իբր յանկարծադէպ հինից ասպատակ`
Գիշեր մահուն ինձ պատահեսցի:
Մի տապ տաւթոյն յանպատրաստ պահուն զարմատս հատեալ` ցամաքեցուսցէ,
Եւ մի լուսնական դիպուածք, հասեալ գաղտնեաւք, վնասեսցեն:
Մի պահեսցի ինձ սառն մեղացս,
Եւ մի հոսանք ուղխից կենցաղոյս զիս ողողեսցեն:
Մի հանգիստն մահ բերիցէ,
Եւ մի ննջումն ի սատակումն յառաջեսցէ:
Մի քունն ինձ կորուստ լիցի,
Եւ մի նիրհումն ապականութիւն գործեսցէ:
Մի վախճանն անյարմար ի վերայ իմ արշաւեսցէ,
Եւ մի շնչոյս վերարձակութիւն ըմբռնեալ ի խոնարհ լքցի:
Է
Դու ես Տէր, դու գթած, դու բարերար,
Դու երկայնամիտ, դու ամենակարող,
Առ ամենայն բան անհասութեան անճառ զաւրաւոր`
Քաւել, փրկել, կենագործել,
Լուսաւորել, վերստին հաստատել,
Ի ժանեաց կերչաց գազանաց
Եւ կամ յատամանց վիշապաց ի կեանս կորզել,
Ի խորոց անդնդոց ի լոյս բերկրութեան ածել
Եւ ի հեղձմանէ ծփանաց մեղաց
Ընդ արդարս երջանկաց փառաւք բազմեցուցանել:
Ամենայն ոգի քեզ ակնկալեալ յուսով սպասէ`
Կարաւտեալ քոյումդ շնորհաց,
Եթէ` երկնայինք եւ եթէ` երկրաւորք,
Եթէ անկածն մեղաւք եւ եթէ ամբարձեալն արդարութեամբ,
Եթէ տէր եւ եթէ ծառայ,
Եթէ տիկին եւ եթէ աղախին,
Եւ ի ձեռին քո է շունչ կենդանական բոլորեցուն:
Եւ քեզ ընդ Հաւր եւ Հոգւոյդ Սրբոյ
Փա~ռք յաւիտեանս յաւիտենից:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԲ

Սրտի խորքերից խոսք Աստոծո հետ

Ա

Տե՜ր Աստված բարերար, բազմապարգև թագավոր,
Կենաց պատսպարան, լուսո կերպարան, լայն հանգստարան.
Որ մեղավորիս համար մարմնացար,
Անպատում գործեր կատարեցիր դու ու շատ հրաշքներ,
Մինչև հասցրիր կատարելության՝ մարդեղությունդ
Քո ամենալիր աստվածության հետ:

Բ

Արդ, հանուն երկնաստեղծ ձեռքովդ ձեռնադրված
Եվ քո Սուրբ Հոգով օծված սրբազան առաքյալների,–
Որոնց արժանի գովեստն ես արի մի այլ գրվածքում, ըստ կարողությանս270Ակնարկություն՝ «Ներբողյան գովեստի ասացյալ ի համորեն գունդս առաքելոցն երկոտասանի» իր ճառի, որը գրել է նախքան «Մատյան ողբերգութ.»:,
Քո փառքի համար, Տե՜ր ամենայնի,–
Ի՛նձ էլ ողորմես, հիշելով սերըդ, որին դու նրանց արժանացրիր:
Նրանցով ելքի շավիղ ցույց տուր ինձ դեպի երանությունը փափագելի:
Նրանց հովվության բարի ձայնը թող քաղցր հնչի ինձ, զերթ կենաց ողջույն:
Անեղծ փրկության հույսի մեջ ե՛ս էլ բաժին ունենամ՝ 
Կյանքի առաջնորդների հետ,
Պատվի այդ շնորհն առաջին անգամ ստացողների,
Փառավորյալ խմբերի, Բանական գետերի,
Բարձրաձայն ավետողների,
Պանծալի իշխանների, Լուսապայծառ թագով պճնվածների,
Զորավոր շնորհի անկապուտ զարդով պայծառացածների,
Տիրական լույսի զվարթարար յուղով կատարյալների հետ:

Գ

Եվ արդ, ո՜վ բարձրյալ Քրիստոս Աստված,
Մեծ պատվիրանիդ աշակերտների հետ,
Հարգելով նրանց աղոթքներն հաճո և ընդունելի,
Եվ արյունընծա, վաստականվեր ու քրտնակնդրուկ
Աղերսանքները նահատակությամբ ընտիր ճանաչված մարտիրոսների,
Որոնք մահացու և մշտաչարչար մարմնով իրենց,
Վտանգավոր և ամենակիր անդամներով,
Երկրավոր և հողազանգված բնությամբ
Բոլոր նյութեղեն գոյությունների ու տարրերի հետ կռիվ մղելով՝
Պսակվեցին, բարձրացան և կենդանացան հոգեպես,
Եվ արիաբար ելնելով երկրից, ըստ մարգարեի271Եղիայի (Բ. Թագ. Բ. 11),
Դարձան ճշմարիտ վկաներ ամենափորձ մահվան,
Եվ աշխարհում իսկ նրանք նկատել կարողացան պարզ՝
Իմանալի, անտեսանելի ու ծածուկ,
Բայց և աներկբա հույսով տեսնվող բարիքներն ամեն.
Նրանք՝ աշակերտ և չարչարակից առաքյալներին,
Իրենց գործերով, կատարյալ լրմամբ նրանց հավասար՝
Պարում են հիմա խրախճանքներում, անսահմանափակ երանության մեջ,–
Ընդունիր և ի՛նձ, որպեսզի ես էլ նրանց պես ընդմիշտ
Հաստատվեմ քո մեջ անեղծ փրկությամբ:

Դ

Նրանց հետ, որոնք արյունով ներկված՝ անցան կրակի ու սրի միջով՝
Կան քեզ հետևող, Որդի՛դ Աստուծո, և սրբակենցաղ հայրեր մենակյաց,
Որոնք անպարտելի քաջությամբ և անպատիր զգաստությամբ
Արիաբար մարտնչելով դժնյա և գոոռոզ մարմնի բռնության դեմ,
Անմարմին Բելիարին հալածեցին.
Եվ աշխարհային կյանքի ասպարիզում, մշտամարտ մրցությամբ,
Առանց ծանրաբեռնվածության տաղտկության,
Լայնածավալ աշխարհի ալեծուփ ծովից
Թռցնելով թեթև հոգիներն իրենց մարմնի ծանր տապանակով՝
Նավահանգի՜ստն հասան կյանքի.
Եվ, որպես վերին վիճակի սիրահարներ, առանց հետինների վրա մտածելու272Փիլիպ. Գ. 13,
Հաղթանակի թագն իրենց գլուխը դրին համարձակորեն,
Պճնված իսկապես պայծառ ճոխությամբ:
Այդ սուրբ հայրերի աղոթքներով արժանավոր և խնդրանքներով նվիրական,
Նրանց հետ՝ քեզ մոտ ընդունիր նաև ինձ՝ մեղավորիս:

Ե

Արդ, վերոհիշյալ երջանիկների փառաբանական աղերսների հետ,
Որոնք ինձ համար են գոչում, բարձրյա՜լ, քեզ ի հաճություն,
Ահա ես էլ իմ անմաքուր խոսքերն եմ խառնում՝ այնպես,
Ինչպես քաղցրության հետ տրված դառնություն,
Կամ փուշ՝ փափկության հետ,
Տգեղություն՝ վայելչության հետ,
Տիղմ՝ գեղեցիկ մարգարտի հետ,
Կամ հող՝ զուտ ոսկու հետ,
Կամ անարժեք քարեր՝ պայծառ արծաթի հետ,
Բացասություն ճշմարտության հետ,
Կամ ատամնառու ավազ՝ հացի փափուկ զանգվածի հետ:
Արդ, լսիր, հզո՛ր, ձեռնհաս, գովյալ,
Նրանցը ինձ համար, իմը՝ նրանց,
Նրանց ի գովեստ, ինձ ի փրկություն՝ քո փառքի համար,
Ամենագութ, բարերար, օրհնյալ և երկայնամիտ,
Կարող, անքնին, անեղծ, անստեղծ և անճառելի,
Քոնն են պարգևներն ու շնորհները,
Դու ես սկիզբն ու պատճառը բոլոր բարությունների:
Չե՛ս դատապարտիչ, այլ ազատարար.
Չե՛ս դու կորուսիչ, այլ գտնող.
Չե՛ս մահացուցիչ, այլ ապրեցնող.
Չե՛ս տարագրիչ, այլ ժողովող.
Չե՛ս մատնիչ, այլ փրկող.
Չե՛ս ընկղմիչ, այլ վեր հանող.
Չե՛ս գլորիչ, այլ կանգնեցնող.
Չե՛ս անիծիչ, այլ օրհնող.
Չե՛ս վրիժառու, այլ ներող.
Չե՛ս թշվառացուցիչ, այլ մխիթարող.
Չե՛ս ջնջում դու, այլ գրում ես.
Չե՛ս սասանեցնում, այլ հաստատում.
Չե՛ս ոտնահարում, այլ սփոփում.
Չե՛ս հորինում դու պատճառներ մահվան, այլ հնարներ ես փնտրում կենաց.
Չե՛ս ձգտում սատակեցնելու, այլ՝ փրկելու ողորմածաբար:
Չե՛ս մոռանում այցելությունդ,
Չե՛ս լքում բարին.
Չե՛ս արգելում գթությունդ.
Չե՛ս տալիս վճիռ կորստյան, այլ ազատության կտակ:
Չե՛ս թշնամանվում առատաձեռնությանդ համար,
Եվ շնորհներիդ համար չես բամբասվում.
Չե՛ս հայհոյվում պարգևներիդ համար,
Եվ ձրի ընծաներիդ համար չես նախատվում.
Չես անգոսնվում երկայնամտությանդ համար,
Եվ ներելուդ համար չես պարսավվում.
Չես բանսարկվում բարությանդ համար,
Եվ քաղցրությանդ համար չես անպատվվում.
Չես արհամարհվում հեզությանդ համար:
Եվ սրանց համար ոչ թե տրտունջներ,
Այլ անլռելի գոհաբանություններ են առաքվում քեզ:
Վերցրու մեղքերս, հզո՛ր.
Լուծիր անեծքներս, օրհնյա՜լ.
Քավիր պարտքերս, ողորմա՛ծ.
Ջնջիր հանցանքներս, գթա՛ծ.
Օգնիր ինձ մատովդ, և իսկույն պիտի լինեմ կատարյալ.
Ի՞նչ կա քեզ համար, Տե՛ր իմ, սրանցից ավելի դյուրին,
Եվ մեղապարտիս համար ավելի կարևորագույն:
Ուստի քո ստեղծած պատկերիս վրա, ո՜վ բարեխնամ,
Կենդանագրի՛ր դու նորոգող դարձյալ և լուսավորող,
Մաքրագործ շնորհիդ փչումն շնչի,
Բազմամեղ հոգին իմ պաշտպանելով:

Զ

Մի՛ արագացնի, ողորմա՜ծ, կարճ ժամանակում, օրս տարաժամ,
Որ չլինի թե անպաշար ու ձեռնունայն ընկնեմ ես երկար ու անվերջ ճամփա.
Մի՛ տար ինձ բաժակ դառնությամբ լեցուն՝ ծարաված ժամին.
Մի՛ փակիր իմ դեմ հաջողությունը հոգևոր օգտիս,
Եվ հանկարծադեպ ասպատակների նման ահավոր՝
Թող չպատահի մահվան գիշերն ինձ.
Տապը տոթակեզ, անպատրաստ պահին, թող չկտրատի արմատներս ու չչորացնի,
Ոչ էլ լուսնական դիպվածները թող վրաս հասնելով՝ գաղտնի վնասեն.
Թող իմ մեջ մեղքի սառույց չպահվի,
Ոչ էլ աշխարհիկ կյանքի ուղխերի հոսանքները ինձ ողողեն, տանեն,
Թող որ հանգիստն ինձ մահ չբերի,
Եվ ոչ էլ նինջը սատակման առաջնորդի.
Թող քունն ինձ կորստյան պատճառ չլինի,
Եվ ոչ էլ նիրհը ապականություն առաջ բերի.
Թող որ վախճանը անպատեհ ժամի չարշավի
վրաս, Եվ ոչ էլ շունչս վեր բարձրանալիս՝ ցած ընկնի ինչ-որ արգելքի առած:

Է

Դո՛ւ ես Տեր, դո՛ւ գթած, դո՛ւ բարերար,
Դո՛ւ երկայնամիտ, դո՛ւ ամենակարող,
Դո՛ւ անճառորեն զորավոր՝ ամեն անհուսության,
Քավելու, փրկելու, կենագործելու,
Լուսավորելու և վերստին ամրացնելու,
Գազանների գիշատիչ
ժանիքներից կամ վիշապների ատամներից ի կյանս կորզելու,
Խոր անդունդներից բերկրալից լույսին բերելու,
Եվ մեղքի հորձանքներում խեղդվելուց ազատելով՝
Երջանիկ արդարների հետ փառքով բազմեցնելու:
Ամենայն հոգի ակնկալու հույսով քեզ է սպասում՝ կարոտ քո շնորհին,
Թե՛ երկնայինները և թե՛ երկրավորները,
Թե՛ մեղքով ընկածները և թե՛ արդարությամբ ոտքի ելածները,
Թե՛ տեր, թե՛ ծառա, թե՛ տիրուհի և թե՛ աղախին.
Եվ քո ձեռքումն է բոլորի կենդանական շունչը:
Եվ քեզ՝ Հոր և Սուրբ Հոգու հետ՝ փա՜ռք հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Աստվա՛ծ բարերար ու բազմապարգև անմահ թագավոր,
Կյանքի ապավեն, լույսի կերպարանք, լայն հանգստարան,
Որ մեղավորիս համար մարմնացար
Ու կատարեցիր անպատում գործեր, հրաշքներ բազում,
Մինչև հասցրիր կատարելության
Մարդեղությունդ՝ քո ամենալիր աստվածության հետ։
Բ
Այժմ, հանուն սուրբ առաքյալների,
Ձեռնադրված քո երկնաստեղծ ձեռքով, սուրբ
Հոգովդ օծված
Որոնց արժանի գովեստն ես արի,
Ըստ կարողության, մի այլ գրվածքում՝
Հանուն Փառքի քո, տե՛ր ամենայնի,
Ողորմիր և ի՛նձ՝ հիշելով սերն այն,
Որին դու նրանց արժանացրիր։
Նրանց միջոցով բաց և ի՛նձ համար ելքի ճանապարհ
Դեպի ըղձալի լույսն երանության.
Նրանց հովվության բարի ձայնը թող
Հասնի ինձ որպես կենարար ողջույն։
Թող որ ես նույնպես անեղծ փրկության
Տոնելի հույսի բաժին ունենամ
Նրանց հետ, որոնք առաջնորդներ են
Կյանքի, այս պատվի նախաշնորհներ,
Փառավոր խմբեր, գետեր բանական,
Ավետավորներ բարձրաբարբառ ու իշխաններ վսեմ,
Պճնված թագերով պերճ ու լուսափայլ,
Պայծառ՝ շնորհի զորության զարդով անկողոպտելի,
Նվիրագործված տիրական լույսի
Զվարթացուցիչ յուղով սրբազան։
Գ
Աղաչում եմ և բարձրյալ Աստծուդ
Մեծ պատվիրանի աշակերտների,
Նահատակությամբ ընտիր ճանաչված վկաների հետ,
Որ վշտաչարչար մահացու մարմնով
Եվ անդամներով բաղմատառապանք ու ամենակիր,
Երկրավորական ու հողազանգված իրենց բնությամբ
Բոլոր նյութեղեն գոյությունների,
Տարերքների դեմ կռիվ մղելով՝
Պսակազարդված փառավորվեցին
Ու կենդանացան ընդմիշտ հոգեպես
Եվ արիաբար կրելով մահվան ամեն փորձություն՝
Մարտիրոսվեցին սուրբ ճշմարտության
Ու ելան երկրից, ըստ մարգարեի,
Այստեղից արդեն աներկբա հույսով՝
Տեսնելով անտես ծածկված հոգեղեն բարիքներն ամեն.
Որպես աշակերտ առաքյալների
Ու չարչարակից, իրենց գործերով
Կատարելապես նրանց հավասար,
Պարում են հիմա խրախճանքներում
Հավիտենական երանության մեջ։
Հարգելով նրանց մաղթանքներն հաճո ու ընդունելի
Եվ արյունընծա, վաստականվեր
Ու քրտնակնդրուկ աղերսներն առ քեզ՝
Ընդունի՛ր դարձյալ ինձ՝ նրանց հետ
Հիմնավորաբար շաղկապելով քեզ անեղծ փրկությամբ։
Դ
Նրանց հետ, որոնք արյունով ներկված՝
Անցան սրի ու կրակի միջով,
Կան և ճգնավոր հայրեր սրբակյաց,
Քեզ հետևողներ, որդի՛ Աստծո,
Որ անպարտելի իրենց քաջությամբ
Եվ զգաստությամբ անգայթ, անպատիր,
Միշտ արիաբար կռվեցին ընդդեմ
Դժնի ու գոռոզ մարմնի բռնության
Եվ հալածեցին անմարմին փորձչին.
Արհամարհելով չարչարանքների ծանրությունը ողջ,
Երկրային կյանքի ասպարեզներում մաքառելով միշտ՝
Աշխարհիս ծովից, անծիր, ալեծուփ,
Թանձրակազմ մարմնի ծանր տապանակով՝
Թռչելով թեթև թևերով հոգու՝
Հասան ըղձալի կյանքի հանգրվան.
Իբրև սիրողներ վերին վիճակի,
Անցյալի մասին առանց խորհելու,
Հաղթության թագը համարձակորեն գլխներին դրին,
Պճնված իսկապես պայծառ ճոխությամբ:
Արդ, արժանավոր աղերսանքներով
Ու նվիրական խնդրանքով նրանց՝
Նրանց հետ մեկտեղ ընդունիր նաև ի՛նձ,
պատժապարտիս:
Ե
Ահա և խառնած խոսքս անմաքուր
Վերոհիշյալ այն երջանիկների
Փառատրական աղերսարկության,
Որոնք ինձ համար աղաղակում են քեզ ի հաճություն,
Պաղատում եմ քեզ նրանց հետ և ես,
Ինչպես քաղցրության խառնած դառնություն,
Կամ փուշ ու տատասկ՝ ողորկության հետ,
Վայելչության հետ՝ այլանդակություն,
Կամ տիղմ՝ մարգարտի, հող՝ զտված ոսկու,
Անարգ քար՝ ազնիվ ձույլ արծաթի հետ,
Ճշմարտության հետ՝ կեղծապատրություն
Կամ ատամնառու ավազահատիկ՝
Հացի փափուկ ու թարմ զանգվածի հետ։
Արդ, լսի՛ր, հզո՜ր, ամենահնար,
Նրանցն՝ ինձ համար, իմը՝ նրանց հետ՝
Ի գովեստ նրանց, ի փրկություն իմ և ի փառս քո,
Ո՜վ ամենագութ, բարերար, օրհնյալ,
Անճառ, անպատում, անեղծ, անստեղծ։
Քոնն են ձիրերն ու շնորհներն համայն.
Դու ես սկիզբն ու սկզբնապատճառն ամեն բարիքի
Չէ՛ որ դու ոչ թե դատապարտիչ ես, այլ ազատարար,
Ո՛չ թե կորուսիչ, այլ միայն գտնող,
Կենսաշնորհ ես, ո՛չ թե մահարար,
Ո'չ թե տարագրիչ, այլ համախմբող,
Ո՛չ թե մատնիչ ես, այլ կենդանարար,
Փրկարար ես դու, ո՛չ թե ընկղմիչ,
Ո՛չ թե կործանիչ, այլ բարձրացնող,
Ո՛չ թե անիծիչ, այլ օրհնող միայն,
Շնորհաձիր ես, ո՛չ թե վրիժառու,
Սփոփիչ, ո՛չ թե թշվառացնող։
Ո՛չ թե եղծանում, այլ գրում ես դու,
Ո՛չ թե սասանում, այլ հաստատում ես,
Մխիթարում ես, ո՛չ թե ընդոտնում.
Որոնում ես միշտ կյանքի հնարներ,
Ո՛չ թե հորինում միջոցներ մահվան.
Հակամիտված ես ո՛չ թե սատակման,
Այլ փրկագործման ողորմածորեն.
Ո՛չ օգնությունդ ես մոռանում բնավ, ո՛չ լքում բարին,
Ո՛չ զլանում ես գթությունը քո.
Ո՛չ թե տալիս ես կորստյան վճիռ,
Այլ ազատության կտակ ու պատգամ։
Ո՛չ անարգվում ես առատությունից,
Ո՛չ շնորհներիդ համար բամբասվում,
Ո՛չ պարգևներիդ համար հայհոյվում,
Ո՛չ նախատվում ես ձրի բաշխելուց,
Ո՛չ պարսավվում ես ներելուդ համար,
Ո՛չ քո բարության համար բանսարկվում,
Ո՛չ անպատվվում ես քաղցրությանդ համար,
Ո՛չ էլ հեզությանդ համար քամահրվում.
Սրանց համար, տե՛ր, առաքվում են քեզ ոչ թե տրտունջներ,
Այլ անլռելի գոհաբանություն։
Անհետացրո՛ւ մեղքերս, հզո՜ր,
Լուծի՛ր անեծքներն իմ, օրհնաբանյա՜լ,
Քավի՛ր պարտքերիս բեռը, ողորմա՜ծ,
Ջնջի՛ր հանցանքներն իմ, ո՜վ բարեգութ,
Մեկնի՛ր ինձ միայն մատդ օգնության՝
Իսկույն կդառնամ անբիծ, կատարյալ.
Ի՞նչ կա քեզ համար սրանից, բարձրյա՜լ, ավելի դյուրին,
Եվ մեղապարտիս համար՝ կարևոր.
Ուստի քո ստեղծած պատկերիս կրկին
Կենդանագրի՛ր, ո՛վ բարեխնամ,
Շնորհի շունչը քո մաքրագործող ու լուսանորոգ՝
Պաշտպանելով իմ բազմամեղ ոգին։
Զ
Մի՛ բեր, ողորմա՛ծ, ինձ օր տարաժամ այնքան
շուտափույթ,
Որ ես անվաստակ ձեռնունայնությամբ
Անցնեմ այս կյանքի թերավարտ ուղին.
Մի՛ մատուցիր ինձ ծարավիս ժամին դառնալի բաժակ.
Մի՛ փակիր, գթա՜ծ, հաջողության դուռն հոգեշահ գործիս.
Եվ թող դարանից հանկարծ դեմ ելնող
Ավազակների ասպատակի պես
Մահվան գիշերն ինձ վրա չհասնի.
Թող խորշակաշունչ տոթից տապահար՝
Արմատներս հանկարծ անպատրաստ պահին չչորանան, տե՜ր,
Ոչ էլ գաղտնապես եղծվեմ լուսնական արհավիրքներից.  
Թող մեղքի սառույց չպահվի իմ մեջ,
Ջրակուր չանեն ինձ անհետ՝ կյանքի հեղեղներն այս հորդ.
Թող հանգիստն, անգետ, մահ չպատճառի,
Նինջը՝ կործանում, կամ քունը՝ կորուստ.
Թող վախճանն անդեպ չարշավի վրաս,
Ոչ էլ շունչս հանկարծ արգելակվելով անդարձ խափանվի։
Է
Դու ես, տե՜ր, միայն գթած, բարերար,
Երկայնամիտ ու ամենակարող,
Ամեն անհասի հասնելու համար անճառ զորավոր՝
Քավության, փրկման, կենագործելու,
Լուսավորելու, վերհաստատելու,
Գիշատիչների ու վիշապների
Ժանտ ժանիքներից կյանքի կորզելու,
Խոր անդունդներից՝ առաջնորդելու բերկրալի լույսին,
Այլև մեղքերի հորձանուտներում խեղդվելուց փրկած՝
Արդարների հետ երջանիկ՝ փառքով բազմեցնելու։
Ամեն մի հոգի, շնորհիդ կարոտ,
Ակնկալությամբ, հույսով պատարուն սպասում է քեզ,
Լինի երկնավոր, թե երկրաբնակ,
Մեղքերով ընկած, թե արդարությամբ հաստատված կրկին,
Թե՛ տեր, թե՛ ծառա,
Թե՛ դշխո տիկին և թե՛ աղախին,
Զի կենդանության շունչը բոլորի քո ձեռքում է լոկ։
Եվ քեզ՝ Հորդ հետ և քո Սուրբ Հոգուն
Փա՜ռք հավիտենից հավիտյանս, ամեն։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Բարձրեալ անքնին, զաւրութիւն ահեղ,
Տէր արարածոց, թագաւոր երկնի,
Ստեղծիչ հրեշտակաց, գոյարան մտաց, հաստիչ հրեղինաց,
Պետ բարի` հոգւոց, աջ ապաւինութեան,
Անդորրութիւն հանգստեան, տեսարան լուսաւորութեան,
Պայծառութիւն բերկրութեան, ճանապարհ երանութեան,
Պատճառ կենդանութեան, առիթ բանաւորութեան,
Փրկութիւն` առանց չարութեան, առաջնորդ խաղաղութեան,
Պարիսպ ամրութեան, պատուար պահպանութեան,
Ցանկ բոցոյ մեծի աւրհնութեան, սահման անոխակալութեան,
Յիշեա յայսմ ողբերգութեան մատենի բանիս խոստովանութեան
Եւ զոր ի մարդկային ազնէ թշնամիս մեր` ի բարի,
Եւ արա կատարեա նոցին քաւութիւն եւ ողորմութիւն:
Մի բարկասցիս նոցա վասն իմ, Տէր,
Իբրեւ զսուրբս բամբասողաց,
Առ յաճախ սիրոյդ, որ յիս,
Այլ որպէս զչարս կշտամբողաց եւ իրաւամբք նախատողաց`
Ներեա յանցանաց նոցա:
Եւ արդ, մատուցեալ երկաքանչիւրոցս առաջի քո, արդարադատ,
Ոմանք առ մեզ վնասակարագոյնք սակաւուք,
Թերեւս եւ յիրաւի բամբասելոցս,
Եւ ես առ քեզ, ամենապարգեւ,
Անթիւս եւ անկշռելիս բազմաւրինակ ուխտազանցութիւնս:
Բ
Արդ, յիշեա զքո մեծութիւնդ Տէր,
Նայեցեալ ի յիմս անարգութիւն,
Եւ ընդ խնդրելս իմ ի քէն բարի` իմոցն ատելեաց,
Եւ դու առ քոյս, ըստ քում մեծութեանդ,
Անճառելիս հրաշագործեսցես:
Մի սատակեսցես զիմսն խածանողս, այլ փոփոխեսցես,
Խլեալ զխոտան բարս երկրաւորս`
Զբարիսն արմատացուսցես եւ յիս եւ ի նոսին,
Մանաւանդ զի դու լոյս ես եւ յոյս,
Եւ ես` խաւար եւ յիմար,
Դու` իսկութեամբ բարի, գովելի,
Եւ ես` համայնիւն չար, ապիկար,
Դու` Տէր ստորիցս եւ երկնից,
Եւ ես` անիշխան շնչոյս եւ հոգւոյս,
Դու` բարձրեալ, ի կարեաց զատեալ,
Եւ ես` տաժանաւոր եւ վտանգաւոր,
Դու` ի վեր քան զկիրս երկրիս,
Եւ ես` կաւ անարգութեան, գարշութեան,
Դու, ըստ մարգարէին, մնաս յաւիտեան յանբաւ բարձրութեան,
Եւ ես միշտ կորնչիմ` ըստ նորին բանին,
Ի քեզ ոչ է մթութիւն կամ նենգութիւն,
Եւ ես բովանդակն իսկ իցեմ, որ զաւանդն իմ ոչ պահիցեմ:
Հան զիս ի բանտէս, արձակեա ի կապանցաս,
Զերծ ի շղթայիցս, փրկեա ի խեղդմանէս,
Ազատեա ի տագնապէս, քակտեա ի յերկաթիցս,
Լոյծ ի պաշարմանցս, արտաքսեա յերկմտութեանցս,
Սփոփեա ի տխրութեանցս, հանգո ի նեղութեանցս,
Փարատեա ի վշտացս, հանդարտեա ի խռովութեանցս,
Ապաքինեա ի լալոյս, մերժեա ի հեծութեանցս,
Հեռացո ի յողբոցս, կազդուրեա ի կականմանցս:
Աստուած ողորմութեան եւ պարգեւատու քաղցրութեան,
Մի զգրաւեալս արեամբ հզաւրիդ
Անտես արարեալ ընդ վայր կորուսաներ,
Կանգնեա զհասեալս յափն մահու
Ի բազմավտանգ հիւանդութենէս:
Գ
Ահա բարդեցան, կուտեցան շրջանակք ամացս ընդունայնութեան,
Յորմէ հետէ յայտնեցեալ ցուցայ` յոչ պէտս երեւեալ,
Ի յանդաստանէ մաւրն սենեկի փուշս դժնկի մեղաց շառաւիղի.
Մի ինձ լինիր խայթոց խոցոտիչ,
Որպէս անդ տոհմին Յուդայի եւ կամ զաւակին Եփրեմի:
Եւ քանզի բուսուցեալ տնկեցի յոգիս,
Փոխանակ ցորենոյն բարեսերմութեան,
Խոտս խայթողականս, ինքնաթոյնս, ընդարմացուցիչս,
Ըստ Գրոյն բանի, որ երէցն է, քան զաւետիսն.
Զիա՞րդ ոչ կոչեցից զանձն իմ գարշելի անդաստան`
Անիծաբեր փշովք մեղաց հեղձեալ:
Ոչ սերմանեցի արդարութիւն, ըստ բանին Ովսեայ.
Եւ զիա՞րդ հնձեցից եւ ժողովեցից զկենաց պտուղն:
Անկաւ ստինք կուսութեան անձինս մաքրութեան:
Ըստ մարգարէին բանի, որ առ Իսրայէլ.
Կարող ես, Տէր, ի նոյնն հաստատել:
Լայնեցի, ընդարձակեցի, ըստ մոլեկան բարուցն Յուդայի,
Զանկողին կամացս` դիւացն հոմանեաց.
Ի ձեռս քո է ամփոփել դարձեալ ի նոյն զգաստութիւն:
Դ
Եթէ մարմնապէսն կցորդութիւն ընդ տեսանողին
Անարատ գործեաց զպոռնիկն,
Իսկ դու, փրկութիւն, հոգեպէս միացեալ ի յիս, կրկին մաքրեսցես:
Եթէ արեգակնս այս անկենդան,
Ստեղծեալ առ ի քէն երկրիս մատակարար,
Զկարակումն մաւրից ցամաքէ
Եւ զտհաս պտուղս հասուցանէ,
Իսկ ստացողդ ամենից` Հոգիդ աստուծոյ,
Ո~րքան զաւրեսցես զտիղմ չարեաց աղտոյ
Եւ զթարախ պղծութեան մեղաց մթերից իսկոյն սպառել:
Վասն այսր կանխաւ իսկ ժամանեցի հայցել առ ի քէն բարի`
Ատելեացն իմոց ի կարգ այս բանի,
Զի զհերքեալ վնասակարս պարտուց մահու
Յամենախնամ աչաց հզաւրիդ մի մերժեսցես, աւրհնեալ գթութիւն:
Արդ, կենագործեա զիս` զամենամեղս, անդամաւք մարմնոյս,
Ընդ բնութեան հոգւոյս` խորհել միշտ զքոյսդ:
Իսկ բարեգործացն խնդրել բարիս` բնութեանն են աւրէնք,
Անբռնադատ կրիցն յարակցապէս առ սոյնս բերումն:
Քանզի, արդարեւ, առ միդ այդ պատուէր ամենայն հասակ զաւրանայ,
Իսկ միւսոյդ` երկրորդի առաջնովդ խնամով հանդիպել`
Աստուածականիդ է նմանութիւն,
Յաղագս այսր իրի նախնի դասեցի
Զթշնամեացն իմոց աղերսանս,
Քան զերախտաւորացն բարիս:
Ե
Եւ արդ, յիշեա զնոսա կրկին ընդ միոյ,
Որ ի քո անուն բարձրացեալ զանարժանս` զիս ընկալան,
Եւ տուր նոցա, Տէր ամէնառատ, բարերար եւ անոխակալ,
Վարձս արդարոյ եւ մարգարէի:
Թէ եւ ես յաւէտ թափուր իցեմ յարժանեաց,
Ըստ հաւատոց նոցա եւ առ յոյս նոցին ակնկալութեան
Որ առ պարտաւոր գերիս ողջամիտ կամաւք ակնարկեն,
Որպէս թէ ի մասանցդ քո կեցուցչաց
Ի պանպանարան հոգւոյս ծածկութի լիով ունիցիմ:
Եւ զպատժաւորս անամփոփելի ի քոց տեսութեանց
Եւ անբախելի` յուղիղ կշռութեանց,
Քաղցր գթութեամբ անսահմանելեաւ
Մերձեցեալ առ իս, մաքուր արասցես`
Անխայտառակելի պահելով ի տիեզերական յանդիմանութեանն:
Եւ որպէս շուք իմն վայելչական դնել ախորժեն
Ինձ` անարժանիս սիրելիքն քո վասն քո,
Նայեցեալ ի կրաւնս զգեստուս բարեկերպութեան,
Չգիտելով զբիծս գաղտնեացն`
Երջանիկ կարդան եղկելոյս,-
Եւ դու, հնարաւոր, ամենապարգեւ,
Աւրհնեալ մարդասէր, առ բնաւս ողորմած,
Վասն ամենաթշուառիս հեծութեան`
Հաշտեաց ընդ նոսա ըստ հաւատոց նոցա,
Ընծայեալ նոցին մատո, պարգեւեա
Զանեղծ մեծութիւնդ եւ զանթառամելի զպսակդ`
Յահաւոր աւուրն յետնում հատուցմանն ամենափորձ ընտրութեանն:
Զ
Զի դու ես գրաւ փրկութեան, մեծութեան
Անվատնելի եւ անծախ գանձուց ստրկիս եւ սովեցելոյս,
Ի վաճառ վերնային շահու աւգտութեան`
Բանիւդ, որ ի քէն, յարգեալ ճոխանամք:
Կառո ինձ սահման ջրոյ հանգստեան,
Արձանացո անփոփոխ, պատրաստական վստահութիւն,
Կարգեա, աւրհնաբանեալ, անկեղակարծ յուսոյ ամրութիւն:
Տուր, ամենախնամ դու, անաչառ պաշտպանութիւն,
Սասանեցելոյս` բարեաց անդորրութիւն,
Տարակուսելոյս` լուսոյ ապաւինութիւն,
Աշխարելոյս` մեծ երջանկութիւն,
Վհատելոյս` կենաց աւգնութիւն,
Լքելոյս` անգայթակղելի աւժանդակութիւն,
Նահանջելոյս` անսայթաք վերընթացութիւն:
Զի քո է բնաւդ, եւ ի քէն է ամենայնդ,
Եւ ի ձեռն քո բաշխին հաւաստութիւնք պիտանացուաց համայնից կենաց,
Եւ քեզ վայել է փառք յաւիտեանս յաւիտենից:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԳ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Բարձրյալ անքնին, զորություն ահեղ, Տեր արարածոց,
Թագավոր երկնի, ստեղծիչ հրեշտակաց, մտքի գոյարան,
Հաստիչ հրեղենների, հոգիների բարի պետ,
Ապավինության աջ, հանգստավետ անդորրություն,
Լուսալիր տեսություն, պայծառություն բերկրալից,
Երանության ճամփա, կեդանության պատճառ,
Բանականության առիթ,
Անվտանգ փրկություն, Առաջնորդ խաղաղության,
Պարիսպ ամրության, պահպանության պատվար,
Ցանկապատ բոցեղեն՝ մեծագույն օրհնություն273Զաք. Բ. 5,
Անոխակալության սահման,
Այս ողբերգության մատյանում գրված խոսքերովն իմ խոստովանական՝
Մարդկային ազգի մեր թշնամիներին նույնպես բարությամբ հիշիր,
Եվ տո՛ւր կատարյալ քավություն նրանց և ողորմություն:
Մի՛ բարկանար, Տեր, դու նրանց վրա, որպես սրբերին բամբասողների,
Դեպ ինձ ունեցած մեծ սիրույդ համար և իմ պատճառով,
Այլ իբրև չարեր կշտամբողների և իրավաբար նախատողների՝
Ների՛ր նրանց հանցանքները:
Թե՛ ես, թե՛ նրանք եթե միասին ելնենք քո առաջ, ով արդարադատ,
Գուցե և ոմանց մեղքերը մեր դեմ շա՜տ սակավ լինեն
Եվ բամբասանքները՝ իրավացի.
Իսկ իմ՝ դեպի քեզ, ամենապարգև, ուխտազանցության օրինակները
Բազում են, անթիվ և անկշռելի:

Բ

Արդ, նայելով, Տեր, անարգիս վրա, հիշի՛ր մեծությունդ.
Եվ երբ քեզանից բարիք խնդրեմ ես իմ ատողներին,
Դու նրանց համար, որ քոնն են դարձյալ, ըստ քո մեծության,
Հրաշապես անճառ բարիքնե՛ր գործիր:
Չսատակեցնես ինձ խայթողներին, այլ ուղղի՛ր
նրանց, Գջլելով խոտան բարքերն երկրային,
Բարիներն արմատացնես դու թե՛ իմ և թե՛ նրանց մեջ:
Մանավանդ որ դու լույս ես ու հույս, Իսկ ես խավար ու խենթ.
Դու ի բնե բարի ու գովելի,
Իսկ ես՝ չար համակ ու ապիկար, Դու Տեր համորեն երկնի և երկրի,
Իսկ ես չեմ իշխում շնչիս և հոգուս
Դու բարձրյալ ազատ՝ կարիքներից զերծ,
Իսկ ես ենթակա տաժանքի, վշտի.
Դու վեր երկնային կրքերից բոլոր,
Իսկ ես կավ անարգ ու գարշելի.
Դու հար կմնաս անհասանելի բարձրության վրա, ըստ մարգարեի,
Իսկ ես, ըստ նույնի, կկորչեմ ընդմիշտ.
Քո մեջ նենգություն կամ խավար չկա,
Իսկ ես, որ ավանդն իմ չպահեցի, այդ բոլորն էլ եմ:
Հանի՛ր ինձ բանտից, արձակի՛ր կապանքներից,
Պոկի՛ր ինձ պրկող իմ շղթաներից, Փրկի՛ր խեղդվելուց,
Ազատի՛ր տագնապներից, քանդի՛ր երկաթներից,
Հա՛ն ինձ պաշարումներից, դուրս բեր երկմտությունից,
Հանգստացրու նեղություններից.
Փարատիր վշտերս, սփոփիր տխրություններս,
Հանդարտեցրու խռովություններս,
Ամոքիր լացս, ցրիր հեծություններս,
Հեռացրու ինձ իմ ողբերից ու կազդուրիր լալուց,
Աստվա՛ծ ողորմության և պարգևատու քաղցրության,
Հզորիդ արյան գնով փրկվածիս անտես առնելով՝ զուր մի՛ կորցնիր.
Կանգնեցրո՛ւ դու ինձ, որ բազմավտանգ հիվանդությունից մահվան ա՜փն եմ հասել:

Գ

Ահա՛ բարդվեցին և կուտակվեցին ընդունայն անցած տարիներն իմ ողջ
Ա՛յն օրից, երբ որ աշխարհ եկա ես, որպես անպիտան,
Դեռ անդաստանից իմ մոր արգանդի՝ մեղքերի դժնիկ փշեր ծլեցնելով.
Մի՛ լինիր ինձ խայթոց խոցոտիչ,
Ինչպես որ եղար Հուդայի տոհմին և կամ Եփրեմի զավակի համար274Ովսեե Ե. 12:
Եվ քանզի հոգուս մեջ բարեսերմ ցորենի փոխարեն
Խայթող, թունավոր ու թմրեցուցիչ խոտեր բուսցրի ու տնկեցի ես,–
Ըստ գրոց խոսքի՝ Ավետարանից էլ առաջ ասված,–
Ինչպե՞ս չկոչեմ անձն իմ գարշելի դաշտ ու անդաստան՝
Խեղդված՝ մեղքերի անիծաբեր փշերով:
Արդարություն չսերմանեցի ես, ըստ Ովսեի,
Էլ ինչպե՞ս պիտի հնձեմ կենաց բերքն ու այն
հավաքեմ, Մաքուր իմ հոգու կուսական ստինքները թառամեցին,
Ինչպես որ մարգարեն Իսրայելի համար է
ասում, Բայց դու կարող ես, Տեր, նրանց կրկին նախկին տեսքը տալ:
Հուդայի մոլի բարքի համաձայն
Ընդարձակեցի կամքիս մահիճը հոմանի դևերի համար275Եսայի ԾԷ. 8.
Քո ձեռքն է դարձյալ ամփոփել այն, Տե՛ր, նույն զգաստությամբ:
Եթե մարմնապես կցորդությունը տեսնողի հետ պոռնիկին դարձրեց անբիծ, անարատ276Ովսեե Ա. գլուխ,
Իսկ դու, փրկությո՛ւն, միանալով ինձ հոգեպես՝ կրկի՛ն կմաքրագործես:
Եթե արեգակն այս անկենդան,
Որ ստեղծել ես դու մատակարար մեր երկրի համար,
Ցամաքեցնում է ճահիճների ցեխն ու խակ պտուղներ է հասցնում,
Իսկ դու ստեղծի՛չդ ամենայնի, Հոգիդ Աստուծո,
Ո՜րքան ավելի պիտի կարենաս չարիքների
տիղմն աղտեղի Եվ մեր մեղքերի աղծապիղծ թարախն իսկույն սպառել:
Դրա համար է, որ ես խոսքերիս կարգին շտապեցի
Թշնամիներիս համար նույնպես բարին հայցել քեզանից,
Որպեսզի մահապարտությամբ հեռացված հանցավորիս
Չգցե՛ս հզորիդ ամենախնամ աչքից, օրհնյա՜լ գթություն:
Արդ, կենագործիր ամենամեղիս՝ մարմնիս անդամներով, հոգուս բնության հետ,
Որպեսզի ես միշտ քեզ վրա խորհեմ:
Բարեգործներին բարիք խնդրելը օրենք է բնության,
Եվ մենք այդ բանը անում ենք կամքով մեր անբռնադատ:
Քանզի արդարև այդ մի պատվերդ կարող է ամեն հասակ կատարել,
Իսկ երկրորդի գործադրումը նույն սիրով հոգատար՝
Նշանակում է նմանվել Աստծուդ:
Այդ իսկ պատճառով գերադասեցի թշնամիներիս բարիք ցանկանալ,
Քան երախտավոր բարերարներիս համար աղերսել:

Դ

Եվ արդ, մեկի տեղ կրկնակի անգամ հիշիր դու նրանց,
Որոնք անարժանիս քո բարձրագույն անունով ընդունեցին.
Եվ տուր դու նրանց, Տե՜ր ամենառատ, բարերար և անոխակալ,
Վարձը արդարի և մարգարեի277Մատթ. Ժ. 41,
Թեպետև զուրկ եմ ես բոլորովին արժանիքներից,
Բայց նրանք ըստ իրենց հավատքի և հուսալիր ակնկալության,
Ողջամիտ կամքով են նայում ինձ պես պատժապարտ գերուս,
Որպես թե հոգուս փակ պահարանում կեցուցիչ մասունքդ ունենամ լրիվ:
Եվ դու անսահման գթությամբ մոտենալով մեղավորիս,–
Որ անկարող է պահվել քո տեսողությունից
Եվ կամ խույս տալ կշեռքից ուղիղ, անխաբելի,– 
Մաքրե՜ս, որպեսզի չխայտառակվեմ մեծ դատաստանում:
Եվ ինչպես որ ինձ ուզում են պատվել վայելուչ շուքով սիրելիներդ քո անվան համար, Կրոնավորի զգեստիս բարեձևությանը նայելով,
Անգիտակ գաղտնի իմ արատներին՝ երանի են տալիս եղկելուս,- 
Դո՛ւ էլ, հնարավո՜ր, ամենապարգև, օրհնյալ
մարդասեր, Ողորմո՜ղդ բոլոր արարածներին հավասարապես,
Ամենաթշվառիս հեծության համար հաշտվիր
նրանց հետ, ըստ իրենց հավատքի,
Ընծայիր նրանց, տուր որպես պարգև մեծությունդ անեղծ
Եվ քո պսակը հավերժ անթառամ՝
Ամեն ինչ քննող ու պարզաբանող մեծ դատաստանի վերջին օրն ահեղ:

Ե

Ահատնում ու անվատնելի գանձերի մեծ ու փրկարար
Գրավականն ես դու ստրուկիս համար ու սովյալիս,
Եվ մենք այդ գանձերն հոգուդ երկնքի ի գործ դնելով՝ հարստանում ենք խոսքիդ համաձայն278Ղուկ. ԺԹ. 13:
Տեղ սահմանիր ինձ հանդարտ ջրի մոտ279Սաղմ. ԻԳ. 2,
Ամրացրո՛ւ իմ մեջ, անփոփո՜խ, հաստատուն վստահություն.
Կարգիր ինձ համար, օրհնաբանվա՛ծ, անկասկածելի հույսի ամրություն.
Տուր ինձ, ամենախնա՛մ, անաչառ պաշտպանություն,
Սասանյալիս՝ բարի անդորրություն,
Տարակուսյալիս՝ լուսո ապավինություն,
Ողբալուս՝ մեծ երջանկություն,
Վհատյալիս՝ կենաց օգնություն,
Լքյալիս՝ հաստատուն օժանդակություն,
Նահանջածիս՝ անսայթաք վերընթացություն:
Զի քոնն են բոլորն, ու դու ես տվիչն ամենայնի.
Եվ քո ձեռքով է բաշխվում այն ամենն, ինչ անհրաժեշտ է մեր կյանքի համար:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Բարձրյա՜լ անքնին, զորություն ահեղ,
Արարածոց տեր, երկնի թագավոր,
Հրեշտակների ստեղծող, հաստիչ հրեղենների,
Մտքի գոյարան, հոգու բարի պետ,
Ապավինման աջ, անվրդով հանգիստ,
Լույսի տեսարան, բերկրառիթ ճաճանչ,
Երանության ռահ, կյանքի շարժառիթ,
Բանականության սկզբնապատճառ,
Անչար փրկություն և խաղաղության շունչ ու առաջնորդ,
Ամրության պարիսպ, պահպանիչ պատվար,
Բոցե ցանկապատ անբավ օրհնության
Եվ անոխության չափանիշ, սահման,
Ողբերգության այս մատյանում գրված
Խոստովանական աղերսանքներով՝
Ի բարին հիշի՛ր մարդկային ազգից
Եվ նրանց, որոնք թշնամի են մեզ.
Տուր լիակատար քավություն, գթա՜ծ, ու ողորմություն։
Եվ իմ պատճառով, իմ հանդեպ տածած մեծ սիրուդ համար,
Մի՛ բարկացիր, տե՜ր, դու նրանց վրա՝
Իբրև սրբերին բամբասողների,
Այլ իբրև չարին նախատողների
Եվ արդարացի կշտամբողների՝
Ների՜ր դու նրանց հանցանքներն իրենց։
Եթե նրանց հետ քեզ ներկայանանք, ո՜վ արդարադատ,
Ոմանք մեր հանդեպ կարող են դուրս գալ պակաս հանցավոր
Եվ իրավացի, միգուցե, նաև մեզ բամբասելով,
Մինչդեռ քո հանդեպ իմ բազմօրինակ
Ուխտազանցությունն, ամենապարգև՜,
Անթիվ է, անբավ ու անկշռելի։
Բ
Արդ, տե՜ր, նայելով անարգիս՝ հիշի՛ր մեծությունը քո,
Եվ երբ քեզանից բարիքներ խնդրեմ ինձ ատողներին,
Նրանց համար էլ, որ քոնն են նույնպես,
Ըստ մեծությանդ, անճառելիներ հրաշագործի՚ր։
Ինձ խայթողներին մի՛ բնաջնջիր, այլ ուղղի՛ր միայն.
Հանելով խոտան բարքը երկրային՝
Արմատավորի՛ր առաքինություն իմ ու նրանց մեջ։
Մանավանդ չէ՛ որ դու լույս ես ու հույս,
Իսկ ես խավար եմ ու հիմարամիտ.
Դու՝ փառաբանված բարի իսկություն,
Ես՝ ամեն ինչով չար ու ապիկար.
Դու տնօրենն ես երկնի ու երկրի,
Ես իշխանություն իսկ չունեմ շնչիս ու հոգուս վրա.
Դու՝ բարձրյալ, առանց հոգս ու վշտերի,
Ես՝ տագնապահար ու տաժանավոր.
Դու՝ վեր երկրային բոլոր կրքերից,
Ես անարգ կավ եմ ու գարշելի հող.
Դու՝ հարամնա, ըստ մարգարեի,
Անհասանելի բարձունքիդ վրա,
Իսկ ես, ըստ նրա, կորստական եմ հավիտենապես.
Քո մեջ նենգություն ու խավար չկա,
Իսկ ես, որ ավանդն իմ չպահեցի, և՛ այս եմ, և՛ այն։
Դո՛ւրս բեր ինձ բանտից,
Արձակի՛ր բոլոր կապանքներն իմ այս,
Այս շղթաները պրկող՝ կտրատի՚ր,
Փրկի՛ր խեղդվելուց, վե՛րջ տուր տագնապիս,
Քանդի՛ր կապկպող երկաթներն այս ողջ,
Հա՛ն պաշարումից, տարակույսներիս վարմից ազատի՛ր,
Սփոփա՛նք տուր իմ տխրություններին, տանջանքիս անդորր,
Վիշտս փարատի՛ր, տվայտանքներիս խաղաղություն բեր,
Լացիս՝ ամոքում, հեծեծանքներիս՝ ապաքինություն,
Ողբ ու կականիս՝ դադար ու հանգիստ։
Տե՜ր ողորմության և պարգևատու ամեն քաղցրության,
Հզորիդ արյան գնով փրկվածիս
Անտես անելով իզուր մի՛ կորցրու.
Կանգնեցրո՛ւ ինձ, որ բազմավտանգ
Այս հիվանդությամբ ճարակված՝ մահվան ափին եմ հասել։
Գ
Ահա բարդվեցին ու կուտակվեցին
Կյանքիս տարիներն ընդունայն ու փուչ,
Քանզի այն օրից, երբ մորս արգանդի
Անդաստանից ես լույս աշխարհ եկա,
Ընձյուղված որպես մեղքի դժնիկ փուշ,
Եղա անպիտան.
Բայց դու մի՛ լինիր ինձ խոցող խայթոց,
Ինչպես երբեմն Հուդայի տոհմին
Եվ կամ Եփրեմի սերնդին եղար։
Երբ որ բարեսերմ ցորենի տեղ՝ միշտ
Հոգուս մեջ տնկած աճեցրի խայթող
Ընդարմացուցիչ ինքնաթույն խոտեր,
Ինչպե՞ս չկոչեմ անձն իմ գարշելի
Ու անիծաբեր անդաստան, խեղդված մեղքի փշերով։
Երբ արդարություն չսերմանեցի,
Օվսեի խոսքի համաձայն, ինչպե՞ս
Կարող եմ հնձել պտուղը կյանքի։
Թուլացավ ընկավ կուսական ստինքն անձիս մաքրության,
Ըստ մարգարեի, որ Իսրայելի մասին է ասել,
Բայց դու կարող ես վերականգնել, տե՜ր։
Վառված Հուդայի մոլեկան վարքով՝
Կամքիս մահիճը արձակ, ցոփությամբ
Բաց արի սեղեխ դևերի համար,
Բայց դու կարող ես նորից հավաքել՝
Վերադարձնելով նույն զգաստության։
Եթե մարմնական կցորդությունն այն մարգարեի հետ
Անարատ, անբիծ դարձրեց պոռնկին,
Հապա, փրկությո՜ւն, եթե հոգեպես դո՛ւ ինձ միանաս,
Պիտի կրկնակի ինձ մաքրագործես։
Եթե անկենդան արեգակն այս, որ
Հենց դո՛ւ ես որպես մի մատակարար ստեղծել երկրին,
Ճահճացեխերը ցամաքեցնում
Ու հասցնում է պտուղները խակ,
Հապա դու ինքդ, որ արարիչն ես
Ամեն գոյության ու Հոգին Աստծո,
Որքա՜ն ավելի կարող ես զազիր տիղմը չարիքի
Ու պիղծ մեղքերի մթերված թարախն իսկույն սպառել։
Ահա թե ինչու, խոսքիս ընթացքում,
Փութացի քեզնից՝ ինձ ատողներին նախ բարիք հայցել,
Որպեսզի մերժված վնասակարիս ու մահապարտիս
Հանկարծ հզորիդ ամենախնամ
Աչքից չձգես, օրհնյա՜լ գթություն.
Կենդանությո՛ւն տուր ամենամեղիս մարմնին ու հոգուն,
Որ կարողանամ մտքով լինել միշտ քո էության հետ;
Բարեգործներին բարիք խնդրելուն,
Բնության կարգով, հակամիտված է ամեն գոյություն,
Եվ ամեն հասակ այդ պատվերը քո
Ի վիճակի է, անշուշտ, կատարել,
Բայց նույն սիրով ու ջերմեռանդությամբ
Իրագործել և երկրորդն այն՝ արդեն
Նշանակում է նմանվել Աստծուդ.
Այդ պատճառով էլ գերադասեցի
Թշնամիներիս բարիք աղերսել,
Քան երախտավոր բարեկամներիս։
Դ
Մեկի փոխարեն կրկնակի՛ հիշիր նրանց,
բարերա՜ր,
Որ ընդունեցին անարժանիս քո վսեմ անունով.
Շնորհի՛ր նրանց, տե՜ր ամենառատ ու անոխակալ,
Վարձքը արդարի ու մարգարեի.
Թեպետև ինքս լիովին զուրկ եմ արժանիքներից,
Սակայն նրանք, ըստ իրենց հավատի
Եվ հուսապատար ակնկալության,
Մեղավոր գերուս նայում են բարի, ուղղամիտ կամքով,
Կարծելով հոգուս պահարանում ես
Ծածկույթի՛ ներքո ունեմ լիառատ
Սուրբ մասունքներից քո կենսապարգև։
Արդ, պատժապարտիս, որն անկարող է
Թաքնվել մեծիդ տեսողությունից
Եվ խուսափել քո կշեռքից ուղիղ ու անխաբելի,
Մոտենալով քո անսահմանորեն քաղցր գթությամբ՝
Մաքրի՛ր, որպեսզի տիեզերական
Մեծ դատաստանին ներկայանալիս չխայտառակվեմ։
Ինչպես հաճում են սիրելիներդ
Քո անվան համար ինձ՝ անարժանիս,
Վայելուչ շուքով պատվել՝ նայելով
Մաքուր զգեստիս բարեձևության
Եվ երանելի հաշվել եղկելուս՝
Անգիտակ գաղտնի իմ արատներին,
Դու էլ, ձեռնահա՜ս, ամենապարգև,
Օրհնյալ, մարդասեր և ամենողորմ,
Թշվառականիս հեծության համար՝
Հաշտվի՛ր նրանց հետ և, ըստ հավատի,
Վերջին հատուցման օրն այն ահավոր ու ամենափորձ
Ընծայի՛ր նրանց, տո՛ւր որպես պարգև մեծությունդ անեղծ
Ու պսակը քո հավերժ անթառամ։
Ե
Ստրուկիս համար ու սովատանջիս՝
Երաշխիքն ես դու փառքի, փրկության,
Անսպառելի, անհատ գանձերի,
Եվ շնորհներդ այդ շրջանակելով երկնքին ի շահ՝
Խոսքիդ զորությամբ՝ ճոխանում ենք մենք։
Տե՛ղ սահմանիր, տե՜ր, ինձ համար խաղաղ ջրերի ափին.
Ամրապնդի՚ր ինձ անխախտ, անվրդով մի վստահությամբ.
Հաստատի՛ր, օրհնյա՜լ, իմ մեջ անկասկած,
Աներկբայելի հույսի ամրություն.
Պաշտպանի՛ր աջովդ ամենախնամ.
Սասանվածիս տո՛ւր անխռով անդորր,
Տարակուսյալիս՝ լույսի ապավեն,
Բազմաչարչարիս՝ մեծ երջանկություն,
Հուսահատվածիս՝ օգնություն կյանքի,
Լքվածիս՝ անեղծ օժանդակություն
Ու նահանջածիս՝ վերընթացություն անսայթաքելի։
Քանի որ դու ես տերն ամենայնի,
Եվ ամենայն ինչ քեզնից է միայն.
Քո ձեռքն է բաշխում այն բոլորն, ինչ որ
Հավաստի պետք է ամեն մի կյանքի.
Եվ քեզ վայել է փա՜ռք հավիտենից հավիտյանս.
ամեն։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Արքայ երկնաւոր, թագաւոր բարձրեալ,
Տէր բոլորից, ամենից ակնկալութիւն,
Ստեղծաւղ տեսականաց, հաստիչ իմանալեաց,
Պատճառ եղանութեանց, կազմիչ հանդերձելոց,
Տուիչ լուսոյ, առիթ առաւաւտու, պատրաստիչ վաղորդայնի,
Երեւեցուցիչ երեկոյի, տարրիչ խաւարի,
Արուեստաւոր բարեհնար, իմաստութեան գործաւնեայ,
Քաւարան աւրհնեալ, հալիչ մեղանաց, հալածիչ ցաւոց,
Քակտիչ դառնութեանց, պահպանարան հանգստեան,
Հնարք նիրհման, յարմարիչ քնոյ, պարգեւիչ ննջման,
Շնչոյ յարակարգութեան, զգայութեան տեւողութիւն,
Ցրիչ ցնորից, յեղանակիչ անրջոց, փոխարկութիւն զարհուրմանց,
Այլայլութիւն տխրութեանց, խափանիչ խիթմանց,
Ընդարձակիչ կարծեաց, համադրութիւն ծփմանց,
Ահանկութիւն խարդախմանց, հարուածիչ դիւաց,
Փախուցիչ ախտից, ընկղմիչ գայթակղութեանց,
Պաշտպանեա երկնաստեղծ ձեռամբդ,
Զաւրացո բարձրացեալ քո աջովդ,
Ամփոփեա ամենակալդ թեւաւք,
Ծածկեա աստուածեան խնամովդ,
Ամրացո վերակացութեամբ վերնայնոցդ,
Շուրջանակի պարսպեա գումարտակաւքդ անմահից,
Յամենուստ պարփակեա կցորդութեամբ հրեշտակացդ,
Վանեա զընդդիմամարտն իմ զինուորութեամբ զուարթնոցդ,
Պատսպարեա զսասանեալս` Աստուածածնիդ մաղթանաւք,
Զբանակս անդրանկացդ բարեկարգեա ինձ պահապան:
Բաց ընդ աչացս դիմաց եւ զմտացս իմ տեսանելիս,
Զգաստ արա ընդ ոգւոյս եւ զծանրաբեռն կրիցս դանդաղութիւն,
Վերացո, Տէր, ի զգայութեանցս զմածեալս յիմարութիւն,
Բարձ, միայն բարեգործ, զպատրուակիս բանձրութիւն:
Ընդ սկզբան բերմանս լուսոյ` զողորմութիւն քո ծագեա,
Ընդ ելից արեւուն` արդարութեան արեգակնդ
Ի յանձկութիւն սրտիս մտցէ,
Ճառագայթ քո փառաց ի յիմաստիցս խորհրդանոց ջահեսցի,
Խաչիդ տեառնագրութիւն ընդ շունչս
Եւ ընդ մարմինս համասփիռ տարածեսցի:
Յանձն առնեմ քեզ յաւուրս զքո յարմարեալ տաղաւարս
Պահպանաւ ոգւոյս, որ ի սմին:
Զի դու ես Աստուած անքնին,
Առ ամենեսին` բաւական
Եւ յամենայնում` բովանդակ,
Աւրհնեա~լ յաւիտեանս:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԴ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Երկնավո՛ր արքա, բարձրյալ թագավոր,
Տե՜ր դու բոլորի և ամենքի հույս,
Արարիչ տեսանելիների և հոգեղենների հաստիչ,
Պատճառ եղածների և կազմող լինելիների,
Տվիչ լույսի, առիթ առավոտի, պատրաստիչ վաղվա,
Երևացնո՛ղ երեկոյի, հորինող խավարի,
Արվեստավոր բարեհնար, իմաստության գործիչ,
Քավարան օրհնյալ, հալիչ մեղքերի, հալածիչ ցավերի,
Լուծիչ դառնության, պահպանարան հանգստի,
Հնարիչ նիրհի, կարգավորիչ քնի, պարգևիչ նինջի,
Կարգավորիչ շնչառության, զգայության տևողություն,
Ցրիչ ցնորքների, բարեկարգիչ անուրջների, փոխարկող զարհուրանքի,
Փոփոխիչ տխրություն, խափանիչ խայթումների,
Կասկածների փարատիչ, ծփանքների հանդարտիչ,
Ահաբեկություն խարդախների, դևերի հարվածիչ,
Ախտերի փախուցիչ և ընկղմիչ գայթակղությունների:

Բ

Պաշտպանի՛ր ձեռքովդ երկնաստեղծ,
Զորացրո՛ւ աջովդ բարձրացած,
Ամփոփի՛ր թևերովդ ամենակալ,
Ծածկի՛ր խնամքովդ աստվածային,
Ամրացրո՛ւ վերնայիններիդ վերակացությամբ,
Շուրջանակի պարսպիր անմահներիդ գումարտակներով,
Ընդդիմամարտին իմ վանիր զվարթուններիդ զինվորներով,
Պատսպարի՛ր սասանյալիս Աստվածածնիդ մաղթանքներով,
Անդրանիկներիդ բանակներն ինձ բարի պահապան կարգիր:
Բաց արա աչքերիս հետ նաև տեսանելիքները մտքիս,
Զգաստացրու շնչիս հետ նաև դանդաղությունը ծանրաբեռն իմ կրքերի,
Վերացրու թանձրամած հիմարությունն իմ զգայարանքների, Տե՛ր,
Վերցրու թանձրությունն իմ ծածկույթի280Մարմնի, միա՛կ բարեգործ:
Լույսը բացվելիս՝ ողորմությունդ էլ ծագիր ինձ վրա,
Եվ արևի հետ՝ քո արդարության արեգակը թող մտնի սիրտս նեղ.
Փառքիդ ճառագայթը մտքիս խորհրդարանում թող ջահավորվի.
Եվ խաչակնքումը խաչիդ՝ մարմնիս և հոգուս մեջ թող տարածվի՜ համասփյուռ:
Քեզ եմ հանձնում այսօր քո հորինած տաղավարը՝
Այնտեղ բնակվող պահապան հոգուս հետ միասին.
Զի դու ես Աստված անքնին,
Ամենակարողդ ամենքի համար և ամեն բանում բովանդակապես,
Օրհնյա՜լ հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Արքա՜ երկնավոր, թագավոր բարձրյալ,
Տէր ամենայնի և բոլորի հույս,
Հոգեղենների հաստիչ, ստեղծող բանականների,
Արարյալների սկզբնապատճառ
Եվ կազմավորիչ լինելիների,
Լույսի պարգևող, այգի շարժառիթ
Եվ վաղորդայնի նախապատրաստող,
Իրիկվա ցուցիչ, տարրիչ խավարի,
Արհեստ-արվեստի բարեհնարող
Եվ իմաստության գործադիր խթան,
Օրհնյալ քավարան, հալիչ մեղքերի,
Ցավի հալածիչ, լուծիչ դառնության,
Հանգստի օրրան, նիրհի հնարող,
Քնի հարմարիչ, պարգևիչ ննջման,
Շնչի պահապան-հարակարգադիր
Եվ զգայության անխափանարար,
Ցնորքի ցրիչ, այլափոփոխող անուրջ-երազի,
Թախծի ամոքիչ, վանող զարհուրման,
Ծփման խաղաղիչ, խափանիչ խիթման,
Փարատող տագնապ-տարակուսանքի,
Խարդախման սարսափ, չարի խարազան,
Ախտի փախուցիչ, ընկղմիչ գայթման։
Բ
Պաշտպանի՛ր ինձ քո երկնաստեղծ ձեռքով
Եվ զորացրու աջովդ բարձրացած,
Ամփոփի՛ր թևով ամենակալիդ,
Ծածկի՛ր խնամքով քո աստվածային
Եվ ամրապնդի՛ր վերնայիններիդ վերակացությամբ,
Պարսպի՛ր շուրջս քո անմահների գումարտակներով
Պարփակի՛ր ամուր բոլոր կողմերից
Հրեշտակներիդ միաբանությամբ,
Ընդդիմամարտին վանի՛ր, վտարի՛ր
Զվարթուններիդ զորախմբերով,
Պաղատանքներով սուրբ Աստվածամոր
Հովանավորի՛ր ալեկոծյալիս,
Անդրանիկներիդ բանակները ինձ կարգի՛ր պահապան։
Աչքերիս հետ բա՛ց տեսանելիքը նաև իմ մտքի,
Ոգուս պես նաև թեթևացրու՛
Ծանր կրքերիս հափրանքն այս տարտամ,
Փարատի՛ր անհետ լերդացած այս բութ
Հիմարությունն իմ զգայությունից,
Թոթափի՛ր պատճիս թանձրությունը բիրտ, միա՜ ն բարեգործ։
Լույսը բացվելիս ոդորմությունդ էլ թող ծագի վրաս,
Արևելի հետ՝ թող որ անձկացած սիրտս թափանցի
Եվ արդարության արեգակը քո,
Փառքիդ ճաճանչը ջահանա մտքիս խորհրդարանում,
Տյառնագրումը խաչիդ՝ համասփյուռ
Տարածվի շնչիս ու մարմնիս վրա։
Քեզ եմ ավանդում այսօր քո կերտած տաղավարը իմ,
Որ պահպանակն է մեջն եղած ոգուս,
Քանի որ դու ես Աստված անքնին,
Ամենքին հասու և ամեն ինչում բովանդակապես,
Օրհնաբանյա՜լդ հավիտյանս. ամեն։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Իսկ արդ, վասն զի արթնականն մեր զուարթութիւն
Քեզ ննջումն իմն է համարեալ,
Իսկ ի խոր թմբրութիւն լռելն
Վասն ուղիղ հաւատոյն ի քեզ`
Անթարթափ բացութիւն աչաց,
Ուղղեա հոգւոյդ քոյ իմաստութեամբ
Զյաջողուած ձեռինս գործոյ`
Ընդ հեծութեան ձայնիս մաղթանաց,
Զաւրացո, Տէր, ի հանդէս բարի
Ճգնաւորական արի վաստակոյ,
Կցորդ լեր կարեացս տկարութեան:
Թեթեւս կացո զաշխատութեանս այս սկիզբն,
Արագեա, միշտ կարող, զյառաջադրեալ ձեռակերտս,
Դիւրաւորս ընթացո ի յաւարտումն լրմանն,
Ի վախճան իրին բերկրութեան զիս հասո,
Ժաման կացուսցես ի հանդիպումն յուսոյն,
Կցորդ լեր ուղւոյն ճանապարհիս ընթացից,
Ի թռիչս ամբարձման փութացուսցես յաւգտակարն:
Ընդ աջմէ իմ լիցիս ի վտանգի ծանրութեանն,
Զձայն քո լուո ի յանձկութեանն պահու,
Ձեռամբ քո կեցո ի կորստեանն ժամու,
Մատամբ քո ազդեա ի սահմանին անձկութեան,
Հարթեա զխորոց ամենաչար խափանմանն,
Հոգեղինին առաքմամբ` ըստ Ամբակումայ ինձ հնարեա,
Բան ինձ շնորհեա ի յատենի բազմութեանն.
Իմաստութիւն յիս տնկեա ի հանդիպման քննութեանն,
Ամպով կամաց քոց հովանացիր հրաշապէս,
Հանդարտեցո փայտիւդ կենաց զծովուս մրրիկ,
Սանձեա զաստեաց կենցաղոյս պատկեր քոյին հրամանաւդ:
Քանզի թէ աստ ողորմութիւն քո, Տէր, կամեսցի,
Այս լուծութիւն կոհակաց կարծր է, քան զվէմ,
Եւ թէ ի ցամաքի անտես առնիցես,
Իբր զանկայուն` պնդութիւն յատակիս
Ի ներքոյ աստի հոսեալ սասանի:
Բ
Արդ, ընկալ, Յիսուս,
Զպաղատանացս ձեռնարկութիւն` քեզ ի հաճութիւն
Եւ արա ինձ զամենակարծն գայթակղութիւն` մեծ վստահութիւն:
Որպէս ի ջրահեղձոյց ամենակործանն դարու,
Որք ի հարթ տարածման գետնի
Առանց երկիւղի յանհոգս կէին,
Յողորմութենէդ ամայի մնացեալ` կորուսան,
Իսկ ընդ հովանաւոր մածուածով լաստիւն
Յոգնատատան հիմանն հայթհայթանաւք
Յանուն գթածիդ յեցեալ` պահեցան,-
Ընդ որս եւ զաղաչողս մշտատատան
Ի նաւահանգիստն խաղաղութեան
Մարդասիրապէս պրծեալ ապրեցո:
Վարձս ի քոյոցդ ընդ իս բերելով հոգեւոր շահից,
Զստորաբերս այս ստուարութիւն պարտուցս լքեալ,
Բանիդ առակաւ, ի քեզ, Տէր, անկայց`
Միացեալ իսպառ անբաժանելի, աւրհնեալ յամենայնի:
Եւ կցորդելով այսմ մաղթանաց հոգեղէնքն ամենամաքուրք`
Ընդ հողեղինացն մարտիրոսաց,
Որք ջրով եւ հրով փորձեցան
Եւ յելից զերծմանն ընդ մեր խնդրեցին
Եւ մեզ յիշատակ թողին աւգնութեան,
Ասասցեն ընդ մեզ համաբանաբար զուգամասնութեամբ`
Եղիցի~, եղիցի~:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԵ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Եվ քանզի զվարթ արթնությունը մեր նինջ ես համարում,
Իսկ լռությունը խոր թմրության մեջ՝ ի քեզ ունեցած
Ուղիղ հավատքի համար՝ աչքերի ակնթարթ բացություն,–
Ուստի հոգուդ իմաստությամբ ուղղի՛ր հաջողվածքն իմ ձեռնարկածի,
Որի համար ահա աղոթում եմ ես մաղթանքներիս հեծեծագին ձայնով:
Զորացրու ինձ, Տե՛ր, ճգնավորական բարենպատակ իմ վաստակի մեջ,
Կարեկից եղիր իմ տկարությանն ու թեթևացրու սկիզբն աշխատանքիս:
Արագացրու առաջադրված այս ձեռակերտս, մշտապե՜ս կարող,
Դյուրացրու նրա ընթացքը դեպի ավարտում լրիվ:
Բերկրությամբ հասցրու ինձ գործի վախճանին,
Արա՛ այնպես, որ ժամանակին հասնեմ նպատակիս,
Ուղեկից եղիր իմ ճանապարհին,
Բարձր թռիչքով դեպի օգտակարն ինձ շտապեցրու,
Աջ կողմս կանգնիր ամենածանր վտանգի դեպքում,
Լսեցրու ձայնդ անձկությանս պահին,
Կորստյան ժամին ձեռքովդ փրկիր,
Ներգործիր մատովդ, երբ որ նեղն ընկնեմ.
Հարթիր արգելքներն ամենաչար խափանման,
Հոգեղենիդ առաքմամբ, ինչպես Ամբակումին, ի՛նձ էլ ճար արա,
Խոսք շնորհիր ինձ ատյանում, կանգնած՝ բազմության առաջ,
Իմաստություն դիր իմ մեջ, երբ դեմ-հանդիման կանգնեմ քննության:
Կամքիդ ամպով հովանի եղիր ինձ հրաշապես,
Ու հանդարտեցրու քո կենաց փայտով մրրիկն
իմ ծովի, Սանձիր երկրային կենցաղի պատկերը քո հրամանով.
Զի եթե դու, Տե՛ր, ողոմությունդ կամենաս ցույց տալ,
Կոհակներն այդ լույծ կարծր կլինեն ավելի, քան քար,
Իսկ եթե զլանաս խնամքդ ցամաքում՝
Ամուր գետինը, որպես անկայուն, փուլ կգա իսկույն մեր ոտքերի տակ:

Բ

Ընդունի՛ր, Հիսուս, ձեռնարկությունն այս պաղատանքներիս՝ քեզ ի հաճություն,
Եվ ամենակասկածելի սայթաքումն իմ փոխարկիր մեծ վստահության:
Ինչպես ջրհեղեղի ամենակործան դարում,
Ովքեր գետնի հարթ տարածության վրա ապրում էին անհոգ, առանց երկյուղի,
Ողորմությունիցդ զուրկ մնալով՝ կորստյան մատնվեցին.
Իսկ հովանավոր լաստի երերուն հատակի վրա
Գթածիդ անվամբ ապավինվածներ պահպանվեցին,-
Այդպես, նրանց հետ և ինձ մշտերեր աղաչավորիս
Մարդասիրաբար ազատիր և տար դեպի խաղաղ նավահանգիստ:
Հոգևոր շահի վարձն ինձ հետ բերելով,
Եվ իմ բազմաթիվ և ստորաքարշ մեղքերս թողած,
Քո առակավոր խոսքի համաձայն, քեզ եմ գալիս, Տե՛ր,
Միանալով քեզ հավերժ անբաժան, օրհնյա՜լդ համակ:
Եվ կցորդելով այս մաղթանքներին հոգեղեններն ամենամաքուր
Մարտիրոսների հետ այն հողեղեն, որոնք փորձվեցին հրով ու ջրով,
Եվ մեր փոխարեն խնդրեցին քեզ այս աշխարհից ելնելիս,
Եվ մեզ հիշատակ թողին օգտակար,–
Մեզ ձայնակցելով, միայն ասեն՝ թող լինի՛, լինի՛:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Արդ, քանզի զվարթ արթնությունը մեր նինջ
ես համարում,
Իսկ լռությունը խոր թմրության մեջ՝
Առ քեզ ունեցած ուղիդ հավատքով՝
Աչքերի սթափ-անթարթ բացություն,
Լսելով աղերսն այս հեծեծագին՝
Քո իմաստությամբ ձեռնարկած երկիս տո՛ւր հաջողություն։
Զորացրո՜ւ, տե՜ր, ճգնավորական
Արի ու բարի այս գործի համար.
Օգնակա՛ն եղիր տկարությանս,
Թեթևացրո՜ւ սկիզբը ծանր այս աշխատանքի,
Դյուրընթա՛ց արա, մշտապես կարո՜ղ,
Առաջադրած ձեռակերտն իմ այս,
Արագացրո՛ւ ավարտը նրա,
Բերկրությամբ հասցրո՛ւ գործի վախճանին,
Շտապեցրո՛ւ իմ հանդիպումը նպատակիս հետ,
Ուղեկի՛ց եղիր ճամփիս ընթացքին,
Վսեմ թռիչքով դեպի օգտակարն արագ հասցրո՛ւ։
Աջ կողմս եղի՛ր ամենածանր վտանգիս պահին,
Անձկության դեպքում ձայնդ լսել տո՛ւր,
Կորստյան ժամին ձեռքովդ ազատի՛ր,
Մատովդ օգնի՛ր, երբ որ նեղն ընկնեմ,
Հարթի՛ր արգելքը դժնի խափանման,
Ամբակումի պես, հոգեղեն մեկի առաքմամբ փրկի՛ր,
Օժտի՛ր ինձ խոսքով, երբ որ ատյանում
Բազմության առաջ կանգնելիս լինեմ,
Իմաստությո՛ւն տուր քննության ժամին:
Կամքիդ ամպերով հովանի՛ եղիր ինձ հրաշապես.
Կենացդ փայտով հանդարտեցրու մրրիկը ծովիս,
Հրամանովդ սանձի՛ր պատկերներն այս երկրակենցաղ,
Քանզի եթե, տե՜ր, ողորմությունղ ցույց տալու լինես,
Լույծ կոհակները ապառաժից էլ կարծր կդառնան,
Իսկ եթե անտես անես ցամաքում,
Ամուր գետինը անկայուն դարձած,
Խարխլված, փլված՝ իսկույն կհոսի մեր ոտքի տակից։
Բ
Ընդունի՛ր, Հիսո՜ւս, ձեռնարկությունն այս
Իմ պաղատական՝ քեզ ի հաճություն,
Փոխի՛ր շփոթն ու տարակույսներն իմ
Ամենավարան՝ մեծ վստահության։
Ինչպես ջրաշեղջ ամենակործան աղետի դարում
Հարթավայրերում անհոգ, աներկյուղ
Ապրողները, քո ողորմությունից
Զրկված, մատնվեցին անհետ կորստյան,
Այնինչ բազմերեր հիմքին տատանվող
Փայտամած լաստին վստահածներն այն,
Ապավինելով գթածիդ անվան, փրկված ապրեցին,—
Ահա նրանց պես և ինձ՝ մշտերեր
Աղաչավորիս, մարդասիրաբար
Փրկելով հասցրո՛ւ խաղաղ հանգրվան,
Որպեսզի լքած պարտքերիս ծանր
Ստվարությունը այս ստորաքարշ,
Հետս բերելով վարձը հոգևոր քո շնորհների,
Քո առակավոր խոսքի համաձայն,
Գամ, տե՜ր, անբաժան քեզ միանալու
Հավիտենապես, օրհնյա՛լդ համակ։
Այս մաղթանքներին միացած նաև
Հոգեղենները ամենամաքուր՝
Մարտիրոսների հետ այն հողեղեն,
Որոնք փորձվեցին հրով ու ջրով
Եվ մեր փոխարեն՝ շունչն արձակելիս
Խնդրեցին մեծիդ ու մեզ հիշատակ թողին օգնության,—
Համաբանաբար մեզ ձայնակցելով՝
Մեզ հետ պիտ ասեն՝ թող լինի՜, լինի՜։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Ընդ այսր հառաչանաց թախծութեան ողբոց
Ի բազմաց կերպից շարակարգելոց,
Եւ ամենից հոգւոց ողորմեա,
Գովեալ եւ երկայնամիտ թագաւոր,
Նաեւ այնոցիկ առաւել,
Որոց հատեալ է ակնկալութիւն փրկութեան կենաց,
Որք ննջեցին անպատրաստաբար`
Շիջեալ լապտերաւք իւղոյն պակասութեան:
Ահա յիշեա, Տէր իմ գթութեան,
Եւ ի յայս եւս պատճառ իրաւունս ինձ գրեա,
Քանզի թէ եւ ի փառս ահաւորութեան սքանչելեաց մեծիդ`
հակառակաւքն հանդերձեցեր զկազմած մարդոյս,
Զոմն` ծանր, եւ զոմն` թեթեւ,
Զմին` զով, եւ զմիտսն` հրային,
Զի դիմադրութիւնն ի հակառակացն հարթ պահեցեալ`
Արդար կոչեսցուք հաւատարիմ հաւասարութեամբն:
Եւ յայսմ ի դատման առաքինութեան
Վերաբերեալ ընդ համբարձելոյն,
Զխոնարհութիւնն առ կաւն դիտման անմոռաց պահեալ`
Պսակ ընկալցուք ճգնաւորական:
Այլ քանզի յայսմ կանոնէ ուխտի վրիպեցաք,
Եւ անասնաբար սահեցմամբ
Ըստ հողոյն զիջման ընդ երկիր մածաք`
Այլ ոմն` ախտիւ, եւ այլ ոմն` անգթութեամբ,
Միւսն մասն` մոլութեամբ ամենաբաղձ կերակրոց
Իբր գազան մշտաբոյծ յարակայ կապեալ ընդ բնութեանս:
Իսկ ի քառիցս ոմն, անըմբռնելի եւ անողոքելի սլացմամբ
Ի բաց ոստուցեալ, վայրենապէս ամբարտաւանէ:
Եթէ ջեռնումք տապով սիրոյն, որ ի քեզ,
Նշխարաւ բոցոյն, որ ի մեզ,
Ցուրտն առընթեր կենակից նմին,
Զնոյն կասեցուցեալ, բարւոյն ընդմիջէ.
Եթէ աւդականաւն հրեշտակայնովն յառիցիմք ի քեզ,
Ծանրութիւն թանձրու անդրանիկ նիւթոյս այս հողոյ,
Ի ստորեւ քարշեալ, խափանէ:
Բ
Եւ արդ, յամենուստ պարտեալ եւ իսպառ լքեալ,
Իբր զապիկար հաշմեալ` հերքեցայ, կորեայ վանեցայ,
Վատնեալ ի բազմաց` ի մահ գրաւեցայ,
Վասն որոյ ի պարգեւականէն զրկեցեալ`
Յողորմութեանն կողմ նայիմ
Եւ պատկառեալ դիմաւք համայնից ունողս
Զբնաւից աղերսաբանեմ զմեռելոցն` քեզ կենդանեաց,
Քանզի կարող ես յաւէտ հնարիւք
Եւ կորստականացն` ըստ իս մեռելոցն,
Ամենայն ինչ քեզ զաւրելի է,
Նա զի եւ ընդ անտկար կարելոյդ եւ կամելդ է ախորժելի:
Արդ, այսց երկուց բարգաւաճ շնորհաց նորոգչաց
Առ միմեանս եկեալ` կարելն ընդ կամելն,
Բարձեալ եղիցի եւ յուսահատութեանն վհատութիւն ազգաց մեղաւորաց,
Եւ ժամանեալ հասցէ աւետեացդ լոյս
Հոգւոց բժշկութեան քումդ հրամանի,
Տէր ամենայնի, աւրհնեա~լ յաւիտեանս:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԶ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Բազմազանորեն շարահյուսված այս հառաչագին ու տխրաթախիծ ողբերի փոխարեն
Ողորմի՛ր բոլոր հոգիներին դու, թագավո՛ր գովյալ և երկայնամիտ,
Եվ առավել ևս նրանց, որ չունեն կենաց փրկության ակնկալություն,
Ինչպես և նրանց, որոնք ննջեցին ի մահ անպատրաստ՝ յուղի պակասից հանգած լապտերով:
Ուստի և հիշի՛ր, Տեր իմ գթառատ, և այդ պատճառով տուր ինձ իրավունք,
Թե ի փառս ահավոր և սքանչելի մեծիդ՝
Մարդու կազմվածքը բաղադրեցիր դու իրար հակառակ տարբեր տարրերով՝
Մեկը ծանր և մյուսը թեթև, մեկը սառն և մյուսը ջերմ,
Որպեսզի մենք այդ ներհակություններն հարթ պահելով միշտ՝
Նրանց համերաշխ հավասարությամբ կոչվենք արդար:
Եվ այսպես, առաքինաբար, երբ հոգու հետ բարձրանանք,
Չմոռանանք և մեր խոնարհությունը կավի վերաբերմամբ
Եվ ընդունենք պսակ ճգնավորական:
Եվ սակայն, ուխտազանց եղանք այս կանոնի դեմ,
Զիջելով կառուցվածքին մեր հողեղեն՝ անասնորեն սողալով կպանք երկրին՝
Մեկն իր ախտերով, մեկն անգթությամբ,
Մյուսն ամենաբաղձ կերակուրների իր մոլությունով,
Որպես մշտաբույծ գազան շարունակ կապված մնալով մեր բնության հետ:
Պատահում է մերթ, որ մեկը այդ չորս տարրերից մեր մեջ,
Անողոքելի, անզուսպ սլացքով ոստնելով ի դուրս,
Ամբարտավանում է վայրենապես:
Եվ այսպես եթե տաքանանք մենք քո սիրո ջերմությամբ,
Մեր մեջ գտնվող բոցի նշխարով,
Ցուրտը առընթեր և կենակից նրան՝ կասեցնելով այն, ընդմիջում է բարուն:
Եթե էությամբ հրեշտակային օդաճեմ դեպի քեզ թևել ուզենք,
Այս առաջնաստեղծ հողեղեն նյութի ծանրությունը հոծ
Մեզ քաշելով՝ կխափանի մեր թռիչքը իսկույն:

Բ

Արդ, ամեն կողմից պարտված ու լքված,
Որպես ապիկար, հաշմված՝ մերժվեցի, կորա, քշվեցի.
Եվ մաշված իսպառ բազում մեղքերից ի մահ գլորվեցի.
Որի համար էլ պարգևներից զուրկ՝ ողորմության կողմն եմ նայում,
Եվ ամոթահար երեսով ե՛ս էլ, որ տեր եմ ամեն տեսակ մեղքերի,
Աղերսում եմ քեզ բոլոր կենդանի մեռյալների հետ,
Զի կարող ես միշտ մի հնար անել ինձ նման մեռած ու կորածներին.
Ամեն ինչի մեջ զորավոր ես դու.
Եվ մանավանդ որ կարենալուդ հետ՝ և՛ կամենալն է քեզ ախորժելի:

Գ

Եվ արդ բարգավաճ ու կենսանորոգ շնորհներն այս երկու,–
Կամենալն ու կարենալը իրար մոտ գալով,
Կվերանա անհույս վհատությունը բոլոր մեղավորների
Եվ կգա այնժամ, կհասնի շուտով հոգիներ բուժող
Քո հրամանի լույսն ավետավոր, Տե՜ր ամենայնի,
Օրհնյալ հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Այսքան բազմակերպ շարակարգությամբ
Թախծալից ողբ ու հառաչանքներիս
Փոխարեն գթա՛ բոլորի հոգուն,
Թագավո՜ր գովյալ և երկայնամիտ.
Առավել նրանց, որոնք կորցրին
Կյանքի փրկության հույս ու ապավեն,
Որոնք անպատրաստ ննջեցին հավետ
Ձեթի պակասից մարած լապտերով:
Ահա հիշի՛ր այս, տե՜ր իմ գթության,
Եվ իրավացի՛ համարիր դու ինձ և ա՛յս խնդրանքով.
Քանզի ի փառս սքանչելի ու ահավոր մեծիդ՝
Մարդուս կազմվածքը բաղադրեցիր տարրերից ներհակ,
Որոնցից մեկը թանձր ու ծանր է, մյուսը՝ թեթև,
Մեկը՝ սառնաշունչ, մյուսն՝ հրային,
Որպեսզի մենք այդ հակամարտների
Դիմադրությունն իրար նկատմամբ
Անաչառ կերպով հավասար պահած՝
Ներդաշնակելով՝ արդար համարվենք։
Եվ առաքինի այս դատողությամբ,
Որքան էլ տարրով վերասլացիկ բարձր ճախրեինք,
Չպետք է մտքից հանեինք իսպառ
Խոնարհությունը հողին նայելու
Եվ ընդունեինք տքնության պսակ։
Բայց որովհետև վրիպեցինք այս ուխտի կանոնից,
Հողի տարերքով, անասունի պես,
Սահեցինք իջանք ու կպանք երկրին,
Եվ մեկը ախտով, մեկն անգթությամբ,
Մյուսը անսանձ որկրամոլությամբ՝
Ընդմիշտ անհագուրդ մի գազանի պես
Կառչած մնացինք բնությանը մեր։
Լինում է նաև, որ մեկնումեկը այս չորս տարրերից
Անզուսպ սլացքով, անսանձ ոստնումով տեղից դուրս պրծած՝
Ամբարտավանում է վայրենաբար.
Եթե այրվում ենք քո սիրո տապով՝
Բոցիդ նշխարով, որը մեր մեջ է,
Նրան առընթեր ցուրտը կենակից
Կասեցնելով այդ՝ արգելակում ու կանխում է բարին.
Եթե օդային-հրեշտակային
Տարերքով պարզվում, ձգվում ենք առ քեզ,
Ծանրությունը մեր թանձր ու հողային անդրանիկ նյութի
Ներքև քարշելով՝ խափանում է այդ։
Բ
Եվ այսպես, բոլոր կողմերից պարտված ու լքված իսպառ,
Իբրև ապիկար հաշմված՝ մերժվեցի ու վռնդվեցի,
Վատնված լիովին՝ մահվան գիրկն ընկա,
Որի պատճառով, պարգևից զրկված,
Ողորմության եմ հայացքս հառել
Եվ ամոթահար դեմքով՝ կրողս համայնինն իմ մեջ
Աղերսում եմ արդ բոլորի համար,
Որոնք թեև ողջ, բայց մեռած են քեզ,
Քանզի կարող ես, հնարներ ունես
Եվ ինձ պես մեռյալ կորուսյալներին փրկագործելու.
Ամեն, ամեն ինչ զորելի է քեզ,
Նամանավանդ որ քո այդ անտկար կարենալուդ հետ
Նաև կամելդ է քեզ ախորժելի։
Գ
Եթե միանան երկու բարգավաճ
Այդ կենսանորոգ շնորհները քո՝
Կարողանալդ կամենալուդ հետ,
Կանցնի և ամեն հուսահատություն
Ու վհատություն մեղավորներից,
Եվ կժամանի քո հրամանի՝
Հոգիներ բուժող լույսն ավետաբեր,
Տե՜ր ամենայնի, օրհնաբանյա՜լդ հավիտյանս, ամեն։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Եւ արդ, քանզի ի գլուխ կատարման հասեալ
Սակաւամասնեայ կտակի այսր ողբերգութեան,
Արա, Տէր, վախճան դադարման առնուլ
Ընդ այսց բանից մաղթանաց ինքնանախատս կշտամբութեան`
Եւ որ յիս կրին չար սովորութիւնք,
Որ քեզէն կարգեցեր սահման աւետեաց ակնկալութեան
դատապարտելոյս`
Ասելով. Ոչ են կամք առաջի Հաւր իմոյ,
Եթէ կորնչիցի մի ոք ի փոքրկանցս.
Եւ դարձեալ` Այս են կամք Հաւր իմոյ,
Զի զամենեսին ինձ յանձնարարեալս ոչ կորուսից:
Բ
Ահա աւրհնեալ ես ի գթութեան,
Բարեբանեալ միշտ` ի քաղցրութեան,
Խոստովանեալ` յերկայնմտութեան,
Ծանուցեալ` յայցելութեան,
Քարոզեալ Տէր` ի փրկութեան,
Ներբողեալ դու` յառատութեան,
Պատուեցեալ` ի պաշտպանութեան,
Փառատրեալ ես ի փրկութեան,
Երկրպագեալ` յանբաւ բարձրութեան,
Պաշտեցեալ` յանքննութեան,
Գովեցեալ միայն` ի յաղթութեան,
Վերաձայնեալ` ի մեծ զաւրութեան,
Խնկաւորեալ` յողորմածութեան,
Համբուրեցեալ` յանճառ հեզութեան,
Ճաշակեցեալ` ի խոնարհութեան,
Ընդ քեզ` եւ ծնողդ քո երկնաւոր`
Աստուածդ բոլորից մխիթարութեան,
Ըստ որում Հոգիդ քո Սուրբ բարութեան:
Որ զանկեալ զգրաստ թշնամւոյն
Եւ զգայթակղեալ մարդն անբանութեամբ`
Կանոնեցեր ոչ անտես առնել,
Որոյ երախտիս հզաւրիդ ի յիս,
Եւ առաքինութիւն մեծիդ ի բարձունս
Տաւնեալ անդադար յանվախճան փառաբանողաց,
Որովք զայս ձայն աղերսական յարգեալ`
Ընկալցիս մարտիրոսացն պաղատանաւք
Ի հոտ հաճութեան բուրման անուշից:
Եւ այսու փրկանաւք հաշտարար բանի
Զնախնեացն պարտս եւ զաներեւոյթ վէրս,
Միջնովքն եւ վերջնովքն` մահացուցանողաւքն զանձն եւ զմարմին,
Բժշկեա, ամենակարող, զներքինս եւ զարտաքինս,
Զտիպքն եւ զգիծքն եւ զխարանս հարուածոցն`
Բարձեալ եւ մաքրեալ դեղովք ողորմութեանդ
Զկտեալ խածուածս բազմագունիս,
Որք գարշելիս ընդ ախորժելեացն
Քեզ ցուցանեն զէութիւն բնութեանս:
Գ
Եւ եթէ հասից յամս ծերութեան`
Քեւ առաջնորդեալ արժանիս մահու,
Մի թողցես զտկարութիւնս,
Մի անարգեր զալիսն,
Մի կորացուսցես զկործանեալն,
Մի զիջուսցես զկքեալն,
Մի վայրաբերեր զխոնարհեալն,
Մի շնչման հողմոյ մատներ զառկայծեալն,
Մի ընդպահկեսցես զդեդեւեալն,
Մի անվերարկու առներ զսառուցեալն,
Մի անդարման լիցի տագնապեալն,
Մի առանց տածելոյ` յարկն խարխալեալ,
Մի անպատիւ` պատկերն հնացեալ,
Մի պարարտութիւնն` անհամեալ,
Մի շուք շնորհին` անարգեալ,
Մի հնութիւնն` քամահեալ,
Մի նաւ հոգւոյս` ալեկոծեալ,
Մի երկարութիւն յուսոյն` կտրեցեալ,
Մի լար շաւիղին` խզեալ,
Մի ուշ իմաստին` բարձեալ,
Մի գոյին կազմած` զեղծեալ,
Մի ամբարձմանն թեւք` փետտեալ,
Մի զուարթութիւն գեղոյն` տգեղեալ,
Մի ճաճանչ նշողին` քաղեալ,
Մի պատուհանք աչացս` փակեալ,
Մի լուսաւորութիւն նորին` խափանեալ,
Մի պատկերն խաւսուն` անկեալ:
Դ
Ահա աղաչեմ զքեզ, բարեգութ, ամենայն սրբովք պաղատիմ.
Լուր սոցին ինձ կանխաւ, զի զանագանն մի մոռասցիս:
Դու առաջնորդեցեր ինձ, ըստ սաղմոսին, եւ ապրեցուցեր.
Հան, Տէր, ընդ երգողին`
Եւ ի կարծեացն կասկածանաց, յորմէ երկնչիմ:
Իսկ ես չեմ արժանի ի քէն
Եւ ոչ հասարակական կերակրոյն վարձու.
Այլ դու կարող ես սովորաբար եւ առ զլացողս բարեգործել:
Քո են զարմանալիք անճառից բարեաց,
Միայն հրաշագործ առ ամենայն երկայնմտութիւն,
Ընդ Հաւր եւ Հոգւոյդ Սրբոյ աւրհնեալ հանապազ,
Յաւիտեանս յաւիտենից,
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԷ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Եվ ահա, քանզի այս ողբերգության կտակը համեստ հասել է իր ավարտին,
Արա՛ այնպես, Տե՜ր, որ ինքնանախատ կշտամբանքների այս խոսքերիս հետ
Վերջ գտնեն նաև ու դադար առնեն սովորություններն իմ չար:
Դու ինքդ հուսադրեցիր դատապարտյալիս, ասելով՝
«Հայրս չի ուզում, որ կորչի մեկն իսկ այս փոքրիկներից»,
Եվ դարձյալ, թե՝ «Հորս կամքն է, որ չկորցնեմ բոլոր ինձ հանձնվածներին»:

Բ

Ահա՛ օրհնված ես դու գթության մեջ,
Բարեբանված միշտ՝ քաղցրության մեջ,
Խոստովանված՝ երկայնամտության մեջ,
Եվ ճանաչված ես այցելության մեջ.
Քարոզված Տեր ես դու փրկության մեջ,
Եվ ներբողված ես առատության մեջ,
Պատվված ես պաշտպանության մեջ,
Փառավորված ես փրկության մեջ,
Երկրպագված՝ անբավ բարձրության մեջ,
Պաշտված ես անքննության մեջ,
Գովյա՜լդ միակ՝ հաղթության մեջ,
Հռչակված՝ հզորության մեջ,
Խնկավորված ես ողորմության մեջ,
Համբուրված՝ անճառ հեզության մեջ,
Ճաշակված ես դու խոնարհության մեջ:
Եվ քեզ հետ նաև ծնողդ երկնավոր՝
Աստված բոլորի մխիթարության,
Ընդ որում և Սուրբ ու Բարի Հոգիդ,
Դու, որ սահմանեցիր չանտեսել ընկած գրաստը թշնամու
Եվ անբանությամբ սայթաքած մարդուն:
Հզորիդ ինձ ցույց տված երախտիքներն ու առաքինությունը մեծիդ՝
Փառաբանողներն անվերջ անդադար տոնում
են բարձրում, Որոնց հետ, ուշադրությանդ արժանացնելով և այս ձայնն աղերսական՝
Ընդունե՜ս այն դու մարտիրոսների պաղատանքներով,
Իբրև հաճելի և անուշ բուրմունք,
Եվ այս հաշտարար խոսքի փրկանքով՝
Պարտքերը նախնյաց և աներևույթ վերքերը բոլոր,
Հոգին ու մարմինը մահացնող միջիններով ու վերջիններով,
Ներքիններն ու արտաքինները, դրոշմներն ու բիծերը281Միջին՝ ներկա, վերջին՝ ապագա, ներքին՝ հոգեկան, արտաքին՝ մարմնական և մյուսները:
Եվ հատվածների խարանները ողջ բժշկիր, ամենակարո՛ղ,
Ողորմությանդ դեղերով ջնջելով ու մաքրելով
Բազմապիսի խայթվածքների հետքերը ամեն,
Որոնք քեզ համար հաճելիների հետ նմանապես
Ցույց կտան նաև գարշելիները մեր բնության մեջ:

Գ

Եվ եթե հասնեմ խորին ծերության քո առաջնորդությամբ՝ մահվան արժանիս,
Մի՛ լքիր ինձ տկարությանս մեջ և մի՛ անարգիր մազերս սպիտակ,
Մի՛ կորացնիր կործանվածին և կքյալին մի իջեցնի,
Մի՛ ցած բերի խոնարհվածին և առկայծյալին հողմի շնչին մի՛ մատնիր,
Մի՛ բաց թողնի դեդևողին և մի՛ մրսածին՝ անվերարկու
Թող չմնա տագնապյալն անդարման, ոչ էլ խարխլված տունը՝ անխնամ.
Թող չանպատվվի պատկերն հնացած, և պարարտությունը չանհամանա.
Թող որ չանարգվի շուքը շնորհի, և հնությունը չքամահրվի,
Թող չալեկոծվի հոգուս նավն, ու հույսի երկարությունը չկտրվի,
Թող ուղղալարը չխզվի, ու չխանգարվի հիշողությունը,
Թող չքայքայվի մարմնի կազմությունն, ու բարձրացող թևերը չփետտվեն,
Զվարթ գեղեցկությունը չտգեղանա, չքաղվի պայծառ ճաճանչը շողի,
Պատուհաններն աչքերիս չփակվեն և ոչ էլ նրանց լույսը խափանվի,
Թող չընկնի պատկերը խոսուն:
Աղաչում եմ քեզ, բարեգո՛ւթ, ու պաղատում եմ բոլոր սրբերով,
Լսիր այս ամենն իսկ հիմիկվանից, որպեսզի վերջում չմոռանաս:
Դու եղար ինձ առաջնորդ և ազատարար, ըստ սաղմոսողի,
Հանիր նաև ինձ Երգողի հետ, Տե՜ր, կասկածանքներից ու վարանքներից,
Որոնցից սաստիկ վախենում եմ ես:
Թեև արժանի չեմ սովորական կերակուրն անգամ ստանալու քեզանից որպես վարձք,
Բայց դու սովոր ես և կարող նույնպես ապերախտների՛ն էլ բարեգործել,
Քոնն են ամենայն բարիքներն անճառ ու զարմանալի
Հրաշագործդ միայն՝ կատարյալ երկայնամտությամբ:
Օրհնյա՜լ ես դու Հոր և Սուրբ Հոգուդ հետ հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Քանի որ, ահա, սակավամասնյա
Կտակամատյանն այս ողբերգության
Իր վախճանին է մոտեցել արդեն,
Այնպե՛ս արա, տե՜ր, որ ինքնանախատ
Ու կշտամբական այս խոսքերի հետ
Դադարեն ընդմիշտ և չար ու հոռի սովորույթներն իմ։
Չէ՛ որ քո դրած կանոնակարգով
Դատապարտյալիս հույս ավետեցիր
Ասելով՝ հայրս չի կամենում, որ
Այս փոքրիկներից գեթ մեկը կորչի.
Եվ դարձյալ՝ Հորս կամքն այն է, որ ես
Ինձ հանձնարարված բոլորին նայեմ, պահեմ անկորուստ։
Բ
Օրհնաբանված ես քո գթածությամբ
Եվ քո քաղցրությամբ բարեբանված միշտ,
Խոստովանված ես որպես հանդուրժող,
Ճանաչված ես քո խնամարկությամբ,
Ավետարանված՝ որպես փրկություն,
Ներբողված ես քո առատատրությամբ,
Քո պաշտպանությամբ բարեհոչակված,
Որպես փրկարար՝ պսակված փառքով,
Երկրպագված ես բարձրությամբ անբավ
Ու պաշտված անհաս քո անքննությամբ,
Գովաբանված ես որպես միշտ հաղթող
Ու վերաձայնված քո մեծ զորությամբ,
Խնկավորված ես որպես ողորմած,
Համբուրված ես քո հեզությամբ անճառ
Ու ճաշակված ես քո խոնարհությամբ.
Օրհնաբանված են քեզ հետ նաև քո ծնողն երկնավոր՝
Աստվածն ամենքի մխիթարության
Եվ քո սուրբ Հոգին ամենաբարի,
Որը կանոնեց չանտեսել երբեք
Թշնամու ընկած գրաստը անգամ
Եվ անբանությամբ սայթաքած մարդուն։
Երախտիքներդ իմ մեջ են, հզո՜ր,
Իսկ բարձունքներում տոնվում է մեծիդ
Առաքինությունն՝ անվերջ, անվախճան փառաբանությամբ,
Որին, ընդունված պաղատանքներով մարտիրոսների,
Թող որ միանա նաև ձայնը իմ այս աղերսական՝
Որպես հաճելի անուշաբուրում։
Եվ փրկանքով այս հաշտարար խոսքի՝
Քավի՛ր, բժշկի՛ր, ամենակարո՜ղ,
Առաջին մեղքերն ու վերքերն անտես՝
Մարմինն ու հոգին մահվան ենթարկող
Միջինների ու վերջինների հետ,
Ներքինները ու արտաքինները, հետք ու բծերով
Եվ հարվածների խարաններն անթիվ.
Մաքրած դեղերով քո ողորմության՝
Ջնջի՛ր, փարատի՛ր խածվածների այն
Բուշտ ու պուտերը զանազանագույն,
Որ ցույց են տալիս մեր այս բնության՝
Քեզ ախորժի հետ նաև գարշելին։
Գ
Եթե ծերության հասնելու լինեմ
Արժանավորս մահվան՝ բարձրյալիդ առաջնորդությամբ,
Մ՛ի լքիր անզոր տկարությունս
Եվ մի՛ անարգիր ալիքները իմ,
Կործանվածիս էլ մի՛ կորացրու,
Մի՛ նվաստացրու կքվածիս նորեն,
Խոնարհվածիս էլ մի՛ ստորացրու
Եվ առկայծողիս մի հանձնիր շնչին վայրագ հողմերի.
Մի՛ թող դողդոջիս ապավինազուրկ,
Սառածիս՝ անօգ, մերկ ու անհանդերձ։
Տագնապահարը թող որ չմնա անճար, անսփոփ,
Հարկը խարխլված՝ անխնամակալ,
Պատկերն հնացած՝ անշուք, անպատիվ,
Պարարտությունը թող չանհամանա,
Թող որ չանարգվի փառքը շնորհի,
Ու չարհամարհվի հնությունը հեգ։
Թող չալեկոծվի նավը իմ հոգու,
Երկարությունը հույսիս՝ չխզվի,
Ու չկտրվի շավղիս լարն իսպառ,
Միտքս չցնդի, ու չքայքայվի կազմվածքը գոյիս,
Թևերս ամբարձման թող որ չփետվեն,
Թող զվարթադեմ գեղեցկությունն իմ չտգեղանա,
Ու չանհետանա ճաճանչը փայլիս,
Պատուհանները աչքիս՝ չփակվեն,
Եվ ոչ էլ նրանց լույսը խափանվի,
Թող չընկնի պատկերն իմ այս բանական։
Աղաչում եմ քեզ ահա, բարեգո՜ւթ,
Ու պաղատում եմ բոլոր սրբերով.
Լսի՛ր ինձ կանխավ, որպեսզի հետո, արդեն ուշացած,
Աղաչանքներն իմ այս չմոռացվեն։
Առաջնորդեցիր ինձ ու փրկեցիր, ըստ սաղմոսողի,
Ազատի՛ր նաև, երգողի նման,
Այս չարակասկած տարակույսներից,
Որոնցից այնպե՜ս սարսափում եմ ես։
Թեպետև, իրավ, քեզնից հասարակ
Իմ կերակրի վարձին մինչևիսկ արժանի չեմ ես,
Բայց դու կարող ես, քո սովորությամբ,
Բարեգործել և ապերախտներին։
Քոնն են անպատում սքանչելիքներն ամեն բարիքի,
Եվ դու ես միայն ամենքին՝ անչար
Հանդուրժողությամբ հրաշագործում,
Հոր հետ, սուրբ Հոգովդ, օրհնյա՜լ հանապազ
Հավիտյաններից հավիտյանս, ամեն։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Եւ արդ, ջուր կամաց եւ կաթ արտասուաց
Բեկութեամբ հոգւոյս, մտացս լքմամբ,
Խորտակմամբ սրտիս հեղեալ առաջի`
Զմարգարէն յիշեցուցանեմ` զարիմաթացւոյն Սամուէլի,
Զոր առեալ եհեղ ի սկաւառակէ յանդիման քո, ամենատես,
Առ ժողովրդեանն աւրինակութիւն`
Զանձն արկանելոյ խոստովանութեամբ
Եւ հնազանդութեամբ կենդանարարդ գարշապարաց:
Բ
Եւ արդ, ընկալ զայս հիւսուած բանի աղիողորմ հեծեծանաց,
Եւ հոտոտեսցիս յայս նուէր բանի անարիւն զոհի, թագաւոր երկնի,
Եւ աւրհնեալ սրբեա զտառ մատենի այսր ողբերգութեան,
Եւ գրեալ դրոշմեսցես յարձան յաւիտեան
Ընդ հաճոյականացն սպասաւորութիւնս:
Կացցէ առաջի քո մշտնջենաւոր
Եւ յիշատակեսցի ի լսելիսդ քո հանապազ,
Բարբառեսցի շրթամբք ընտրելոց քոց
Եւ խաւսեսցի բերանովք հրեշտակաց քոց,
Տարածեսցի հանդէպ աթոռոյ քոյ
Եւ ընծայեսցի ի սրահ սրբութեան քոյ,
Խնկեսցի ի տաճար անուան քոյ
Եւ բուրեսցի ի սեղան փառաց քոց,
Պահեսցի ի գանձարանի քում
Եւ համբարեսցի ի ստացուածս քո,
Պատմեսցի ի յականջս ազգաց
Եւ քարոզեսցի ի լուր ժողովրդոց,
Նկարեսցի ի դրունս իմաստից
Եւ տպաւորեսցի ի սեամս զգայութեանց,
Իբր կենդանեաւք զիմս պատմեսցէ
Խոստովանեալ զանաւրէնութիւն:
Եւ թէպէտ վախճան ընկալայց իբր զմահացու,
Այլ յարակայութեամբ բանի այսր սոփերի
Գրեցայց կենդանի:
Մնասցէ սա անեղծ ի կամս քո, Տէր,
Ինձ` պատժապարտիս համբարձեալ
Միշտ անդուլ դատիչ, անաչառ կշտամբիչ,
Անպատկառ յանդիմանիչ, անանխայելի դսրովիչ,
Անողոքելի պարսաւիչ, անհամբոյր ծանակիչ,
Անմարդասիրելի մատնիչ, անփրկելի տանջիչ,
Անկաշառ կառափիչ, անխնամելի յայտնիչ,
Ապառում հրապարակիչ, աշխարհալուր բողոքիչ,
Փողով մեծութեան ազդման
Առանց լռութեան եւ կամ դադարման
Զիմոցս պարտեացս խոստովանեսցի:
Գ
Սոյն գիր իմովս ձայնիւ, իբր զիս, ընդ իմ աղաղակեսցէ,
Տարածեսցէ զծածկեալսն, հռչակեսցէ զգաղտնիսն,
Կականեսցէ զկատարածն, հնչեսցէ զմոռացեալսն,
Յայտնեսցէ զաներեւոյթսն, բարբառեսցէ զբարուրսն,
Քարոզեսցէ զխորոցն, պատմեսցէ զմեղացն,
Մերկացուսցէ զանտեսիցն, ցուցցէ զկերպարանս թաքուցելոցն:
Շաւշափեսցին սովաւ որսքն, գտցին գայթակղութիւնքն,
Յանդիմանեսցին անճառքն, քամեսցին չարեացն մնացուածք,
Եւ թագաւորեսցեն կեանքդ շնորհաց ողորմութեան քոյ, Քրիստոս,
Ի գանձս պահեստի ոսկերացն ցամաքելոց,
Որով ի ժամանակս կենդանականս
Սկզբնաւոր լուսոյ մտի գարնայնոյն`
Նորոգման աւուրն պայծառութեան`
Քոյովդ ցաւղով յոգի աճեցեալ
Այսու փրկութեամբ անմահականաւ
Եւ անցամաքելի վերամբարձութեամբ
Շառաւիղս ձգեալ իմանալեացն բարեաց`
Դարձեալ դալարացայց եւ կրկին ծաղկեցայց,
Ըստ քոյինաշունչ Գրոյն յուսադրութեան:
Եւ քեզ միայնոյ փրկողի եւ Հոգւոյդ քում` Հաւր իսկակցի,
Միասնական տէրութեանդ եւ անճառ Երրորդութեանդ
Խորհրդական գովեստիւ փա~ռք եւ երկրպագութիւն յաւիտեանս:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԸ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Եվ ահավասիկ, կոտրված հոգով, սաստիկ հուսահատ,
Խորտակված սրտով առջևդ եմ թափում ջուրը իմ կամքի, կաթիլն արցունքի,
Հիշեցնելով արեմաթացի Սամուել մարգարեին282Ա. Թագ. Է. 6,
Որ առնելով ջուրն սկավառակից՝ թափեց քո առջև, ո՜վ ամենատես,
Ցույց տալու համար ժողովրդին, թե խոստովանությամբ և հնազանդությամբ
Պետք է ընկնել գարշապարներիդ կենդանարար:

Բ

Եվ արդ, ընդունի՜ր այս աղիողորմ հեծեծանքներով հյուսված խոսքերը,
Եվ այս բանավոր անարյուն զոհի նվերն հոտոտիր, թագավո՛ր երկնի.
Սրբիր օրհնությամբ գիրը մատյանի այս ողբերգության,
Եվ դրոշմիր գրվածքն այս որպես արձան մշտնջենական՝
Քեզ համար հաճո մյուս միջնորդական մաղթանքների հետ:
Թող որ նա ընդմիշտ մնա քո առաջ և ականջներիդ հնչի շարունակ.
Եվ շրթունքներով ընտրյալներիդ բարբառի՛ թող նա
Ու հրեշտակներիդ բերանով խոսի.
Թող որ տարածվի աթոռիդ հանդեպ և ընծայվի սուրբ սրահի մեջ քո.
Քո անվան նվիրված տաճարում խնկարկվի և բուրի՜ փառքիդ սեղանի վրա.
Թող պահվի հարուստ քո գանձարանում և թող ամբարվի ստացվածքիդ մեջ.
Թող որ պատմվի ազգերին ի լուր և ժողովրդի համար քարոզվի.
Պատկերվի՛ թող որ մտքի դռներին և զգայարանքների սեմերին տպվի.
Իբրև կենդանի՝ թող պատմի նա իմ գործերն անօրեն ու խոստովանի.
Եվ թեպետ որպես մահացու պիտի վախճանվեմ ես,
Սակայն այս համեստ մատյանովս միշտ անմեռ կմնամ:
Քո կամքով՝ թող այն անեղծ մնա, Տե՜ր,
Եվ պատժապարտիս հանդեպ դատավոր դառնալով անդուլ,
Անաչառ կշտամբիչ, համարձակ հանդիմանիչ,
Անխնա պախարակիչ, անողոք պարսավիչ,
Անհամբույր ծանակիչ, անմարդասեր մատնիչ,
Անփրկելի տանջարար, անկաշառ գլխատիչ,
Խստասիրտ հրապարակող, աշխարհալուր բողոքող,-
Մեծաձայն փողով, առանց լռելու, անդուլ-ան-
դադար՝ Իմ հանցանքնե՜րը թող խոստովանի:

Գ

Այս գիրքն իմ ձայնով իմ փոխարեն պիտի աղաղակի,
Ծածկվածները պիտի բանա և գաղտնիքներն հրապարակի,
Կատարվածները բարձրաձայն ողբա, մոռացվածները հնչեցնի,
Աներևույթները պիտի հայտնի, բարուրվածները բարբառի,
Դուրս պիտի հանի խորքում եղածներն ու մեղքերը պատմի,
Անտեսները պիտի մերկացնի, թաքցրածները ցուցահանի,
Սրանով որսերը պիտի շոշափվեն, գայթակղությունները գտնվեն,
Անպատմելիներն հանդես պիտի գան և ճզմվեն չարի մնացորդները:
Քո ողորմության շնորհիվ, Քրիստո՛ս, կյանքը պիտի թագավորի
Իմ ցամաքած ոսկորների գանձարանի պահեստում,
Որով կենդանության գարնանամտի արշալույսին, օրը պայծառ նորոգության,
Շնորհիվ քո ցողի հոգիս աճելով անմահ փրկությամբ
Եվ անթառամ վերամբարձությամբ իմանալի բարիքների ճյուղեր ընձյուղելով,
Պիտի նորից նոր դալարեմ դարձյալ և կրկի՜ն ծաղկեմ,
Ըստ ներշնչումովդ գրված գրքերի հուսադրության:
Եվ քեզ՝ միակ փրկչիդ և Հոգուդ՝ իսկակցին քո Հոր
Միասնական Տերությանդ և Երրորդությանդ անճառելի
Խորհրդական գովեստով՝ փա՜ռք և երկրպագություն հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Արդ, բեկված հոգով, վհատված մտքով,
խորտակված սրտով՝
Ջուրը իմ կամքի և կաթիլները
Արտասուքներիս առջևդ եմ թափում,
Զամարաթացի մարգարեի պես,
Որ ջուրն առնելով՝ սկավառակից
Հեղեց քո առաջ, ո՜վ ամենատես,
Օրինակ տալով ժողովրդին, որ
Խոստովանությամբ, հնազանդությամբ
Ընկնեն կենարար գարշապարներդ։
Բ
Ընդունիր հյուսվածքն այս աղիողորմ
հեծեծանքներիս
Եվ այս բանական նվերն հոտոտի՛ր
Որպես անարյուն զոհաբերություն.
Օրհնությամբ սրբի՛ր ու մաքրի՛ր ամեն
Տառը մատյանի այս ողբերգության.
Վավերագրի՛ր, հաստատի՛ր, կնքի՛ր
Այն որպես արձան հավիտենական՝
Ընտիր ու հաճո գործերի կարգում։
Թո՛ղ որ առջևդ լինի մշտապես
Ու լսելիքիդ հնչի շարունակ,
Խոսի շուրթերով քո ընտրյալների,
Հրեշտակներիդ լեզվով բարբառի.
Թո՛ղ տարածվի քո աթոռի հանդեպ
Եվ ընծա բերվի քո սուրբ սրահում,
Խնկի տաճարում անունդ կրող
Ու բուրի փառքիդ սեղանի վրա,
Պահպանվի հավետ քո գանձարանում
Եվ ամբարվի քո ստացվածքի մեջ:
Թո՛ղ որ հռչակված հասնի ազգերին,
ժողովուրդներին քարոզվի ի լուր,
Տպվի դռներին բանականության
Եվ զգայության սեմերի վրա դրոշմվի ամուր։
Ու թեպետ որպես մի մահկանացու՝ պիտի վախճանվեմ,
Բայց այս մատյանի հարակայությամբ կմնամ անմահ։
Կամքովդ թող, տե՜ր, սա մնա անեղծ,
Պատժապարտիս դեմ բարձրացած որպես
Անաչառ դատող, անդուլ կշտամբիչ,
Անպատկառ բասրիչ, անխիղճ նախատող,
Անգութ պարսավող, անհաշտ ծանակիչ,
Անողոք մատնիչ, անողորմ տանջող,
Անկաշառ դահիճ, անխնա հայտնիչ,
Անզգամ ու բիրտ հրապարակող
Եվ ամբաստանող մի աշխարհալուր.
Բարձրագոչ փողով անլուռ, անդադար ազդարարելով՝
Թող որ հանցանքներն իմ խոստովանի։
Գ
Այս գիրքն իմ ձայնով անձիս փոխարեն
Իբրև ես՝ պիտի միշտ աղաղակի,
Տարածի այն, ինչ ծածկված է եղել
Ինչ որ գաղտնի էր, պիտի հռչակի,
Կատարածներս կականի ողբով,
Մոռացվածները բերի ասպարեզ,
Ինչ որ եղել է անտեսանելի ու աներևույթ,
Մերկացնելով՝ դուրս հանի հանդես,
Բարուրանքներս պիտի տարփողի,
Հրապարակի՝ ինչ որ թաղված է եղել խորքերում,
Մեղքերս պատմի, թաքնվածները
Ցուցադրի բուն կերպարանքներով։
Սրանով պիտի խայծերն ի հայտ գան,
Որոգայթներն ու կարթերը բացվեն,
Երևան հանվեն անպատումները,
Չարիքների ողջ մնացորդները լիովին քամվեն։
Եվ իմ ցամաքած, գոս ոսկորների
գանձապահեստում
Թող թագավորի քո շնորհների
Ու ողորմության շունչը, Քրիստո՜ս,
Որ կենդանանար գարնանամուտի սկզբնալույսին՝
Կենսանորոգման այն օրը պայծառ՝
Անմահ փրկության քո ցողով աճած
Ու բարունակած հոգևոր բարյաց ընձյուղները պերճ՝
Անթառամելի վերամբարձությամբ
Դալարեմ դարձյալ ու ծաղկեմ կրկին,
Համաձայն շնչով քո՝ գրված գրքի հուսադրության։
Եվ քեզ՝ փրկողիդ միակ և Հոգուդ, հորդ փառակից.
Միասնական քո տերության՝ անճառ սուրբ Երրորդության.
Գովեստով փա՛ռք ու երկրպագությո՜ւն հավիտյանս.
ամեն։

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Աստուած եւ տէր, կեանք եւ արարիչ,
Ողորմած, գթած, լոյս, երկայնամիտ,
Անոխակալ, մարդասէր, ամենագութ, պարգեւատու,
Փրկիչ, աւրհնեալ, գովեալ, բարեբանեալ,
Դարան ամրութեան, պատսպարան վստահութեան,
Առանց նենգութեան բարի,
Առանց խաւարի ճառագայթ,
Քաւիչ մեղաց, ողջացուցիչ վիրաց,
Անհասանելեաց հնարք,
Անմատչելեաց հպաւոր,
Անյուսութեան ելք,
Անուն քո խոստովանեալ Աստուծոյ Որդի,
Եւ Հաւր քոյ ւ ընդ քեզ հզաւրի եւ ահաւորի
Եւ Հոգւոյդ ամենակալի եւ ընդ քեզ երկրպագելոյ
Փա~ռք եւ պաշտաւն գոհաբանութեան յաւիտեանս:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան ՁԹ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Աստված և Տեր, կյանք և Արարիչ,
Ողորմած, գթած, լույս երկայնամիտ,
Անոխակալ, մարդասեր, ամենագութ,
Պարգևատու, փրկիչ,
Օրհնյա՜լ, գովյալ և բարեբանյալ:
Ամուր պահարան, վստահելի պատսպարան,
Բարություն՝ առանց նենգության, Ճառագայթ՝ առանց խավարի,
Քավիչ մեղքերի, բուժիչ վերքերի,
Անհասներին՝ հնարք, անմերձներին՝ մոտիկ, Անհուսության ելք,
Անունդ խոստովանված՝ Աստուծո Որդի:
Քեզ և ահավոր ու հզոր Հորդ
Եվ քեզ հետ երկրպագելի ամենակալ Հոգուդ
Փա՜ռք ու պաշտոն գոհաբանության Հավիտյանս. ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Դու Աստվա՜ծ և տեր, կյանք ու արարիչ,
Ողորմած, գթած, երկայնամիտ լույս,
Անոխ, մարդասեր, պարգևող, փրկիչ,
Օրհնյալ, ներբողյայ ու բարեբանյալ,
Դարան ամրության և ապաստարան ամենավստահ,
Աննենգ բարություն, անխավար ճաճանչ,
Մեղքերի քավիչ, վերքերի բժիշկ,
Անմատույցներին մոտիկ հպավոր,
Անօգներին ճար, անհույսներին ելք,
Դավանված որպես որդի Աստծո.
Եվ քեզ հետ քո Հոր, հզոր, ահավոր,
Ամենակալիդ Սուրբ Հոգուն, քեզ հետ երկրպագելի՝
Փա՜ռք ու պաշտամունք, գոհաբանությո՜ւն
հավիտյանս, ամեն:

ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ
Ա
Բարեբանեալ Աստուած երկնաւոր,
Միայն արարիչ, Տէր ամենակալ,
Մեծութիւն ահեղ, գթութիւն աւրհնաբանելի,
Ողորմութիւն խոստովանելի, բարերարութիւն երկրպագելի,
Խնամակալութիւն պաշտելի, մարդասիրութիւն տաւնելի,
Պահպանութիւն խնկելի, Բարձրեալ անքնին,
Մերձաւոր կամարար, ապաւէն անկասկածելի
Մխիթար սրտից, փարատիչ վշտաց, ապաքինիչ ցաւոց,
Սպառումն վհատութեանց, բարձումն պարտեաց,
Փոխարկիչ կարեաց, կարգաւորիչ կրից, յարմարիչ բանից,
Սանձարկու լեզուի, շրջադրութիւն շնչոյ, կացուցիչ հագագի,
Ամփոփիչ խորհրդոց, կրթարան կամաց, արձանացուցիչ յուզմանց,
Հանդարտութիւն մրրկաց, խաղաղութիւն ծփանաց,
Որ ունիս զթեւոց ամէնընթաց իշխանականիս
Եւ, իմաստութեամբ նուաճեալ, առ քեզ դարձուցանես:
Բ
Գոհաբանեալ միշտ երախտաւոր,
Որ հեզութեամբ անհպարտութեան երկայնամտեալ`
Հանգչիս տենչանաւք անճառ հրաշիւք յանձինս սրբոց:
Թագաւոր էից համայնից, ամենայնիւ ծանուցեալ գթած,
Սկզբնահայր եւ նախաշաւիղ սիրոյն ընթացից,
Ճանապարհ կենաց,
Որ առաջնորդես քաղցրութեամբ դիմելոյս ի լոյսդ վերին:
Ձեռնկալու մեծ վստահութեան,
Որ ոչ թողացուցանես գայթակղելոյս ի վայր կործանել:
Յուսոյ կերպարան,
Ճշմարիտ առհաւատչէիւ աղաչողաց մատանց յայտնի երեւեալ,
Ապաւինութիւն հանգստեան,
Որ ոչ երբէք մատնես վտանգի դատապարտութեան:
Ազատութիւն շնորհաձիր,
Որ տաս լիապէս առանց փոխատրութեան փրկանաց:
Առատութիւն աննախանձելի,
Որ քոյին փառաւորութեամբ զանարգ նիւթ հողոյս ճոխացուցանես:
Պայծառութիւն անստուեր,
Որ ճառագայթիւք ահեղ բարձրութեան պարածածկեալ զթշուառս`
Կրկին բարգաւաճ առնես:
Քաւիչ մեղանաց բազմաց,
Որ զհերքեալս ի փրկութենէ առաջնովն պայծառութեամբ նորոգեալ`
Վերստին վայելչացուցանես:
Հնարաւոր դիւրահաս`
Առ ամենայն անբաւ գերամբարձութիւն յաւէտ յառաջեալ,
Ելք վստահութեան` առ խոստացելոցն վայելս,
Երանութիւն անձկալի,
Որ զկենդանութիւն շնչոյս լքանելն է ախորժելի,
Զի զքեզ գտից, կենդանի:
Կամք անփոխադրելի`
Առ ի քաւութիւն գերւոյս զաւրացեալ, ամենագովելի,
Անսխալելի դեղ կենաց,
Որ եւ մեռելոց բնաւին եղծելոց առնես զսքանչելիս:
Ամենաստեղծ աներկբայելի,
Որ զհուրբ կիզեալն եւ զհողմով հոսեալն
Եւ զժանեաւք գազանաց ծախեալն
Ի քթթել ական նովին հիւթականութեամբ անպակաս յարուցանես:
Անհաւասար համարձակութիւն,
Յորում աստուածաւրէն պանծանաւք պարծելն է իրաւացի:
Գ
Հայեաց, Տէր, յերկնից զուարթ քաղցրութեամբ
Յամենակործան վտանգ նեղելոյս
Եւ արա անդորր հանգստական դիւրաւոր
Ի բազմատագնապս հեծութենէ:
Եւ զյարուցեալ գումարս սատակչաց,
Եթէ սպառազէնք այսական դժնեայ հնարաւորութեամբ
Բուռն մարտակցաց պատկանեալ զինուք,
Եթէ մեղաց տգեղ եւ քո ատելի կերպարանք,
Եթէ ցաւոց եւ ախտից վատնիչ եւ կորստական նշմարանք,
Մերժեսցես, հանցես, հատցես, խափանեսցես
Եւ հալածեսցես` հեռի սահմանաւ իպառ տարագրեալ
Անդարձ որոշմամբ վերստին կորստեանն,
Եւ կառուսցես, կացուսցես նպատակ կենաց եւ ամուր մահարձան
Զնշան խաչիդ` ապաւինելոյս ի քեզ, փրկութիւն:
Դ
Եւ յայսմ անպարտ եւ անպատիր
Եւ անվանելի արուեստից ահաւորիդ մեծութեան`
Լուծցին որոգայթքն գաղտնածածուկք սատանայականք,
Կապտեսցին մեքենայքն, վատնեսցին գայթակղութիւնքն,
Խայտառակեսցին խաղբիցն դրութիւնք,
Յայտնեսցին երեւոյթք որսոյն,
Գտցին նենգողին ծուղակք,
Վերասցին վարմին վերարկուք,
Տոչորեսցին որոմանցն բոյսք,
Նզովեսցին բռնաւորին չարաբանութիւնք,
Կարեսցի լար խաբէութեան ի մահ որսողին,
Պարսեսցին պատրողին բանսարկութիւնք,
Պակասեսցին զէնք զրպարտողին,
Անկցին սուսերք մահաբերին,
Սուզեսցին սադրողին պատրաստութիւնք,
Արձակեսցին տոռունք տագնապողին,
Այլայլեսցին սուտ կերպարանք կեղծաւորին,
Սատակեսցին խրոխտականացն խիստ յարձակմունք,
Ցրուեսցին կցորդութիւնք կերչացն,
Բաժանեսցին ազինք յաւազակացն,
Քայքայեսցին բոյլք բարբարոսացն,
Քանդեսցին ամրոցք ապստամբողացն,
Արգելցին ամպրոպք յանդգնելոցն,
Փարատեսցին փորձողին անձրեւք,
Հալեսցի եւ ցամաքեսցի եղեամն աղանդաւորին,
Խորտակեսցի եղջիւր գոռոզին,
Մանրեսցին ամբառնալիք դրաւշիցն կերպարանաց,
Փշրեսցին ամբարհաւաճութիւնք հպարտացելոցն,
Նահանջեսցին դիմեցմունք ճակատելոցն,
Քակտեսցին միաբանութիւնք զաւրացն Բելիարայ`
Թէ անմարմինք եւ թէ մարմնաւորք,
Փախիցեն ընդ նոյն ճանապարհ ի մի շաւղաց հետոց յեւթն տարակոյս,
Ի գուբն ինձ փորեալ ինքեանք ընկճեսցին,
Յեղանակեսցին ձմերունք ձանձրացուցչին,
Հատցի կապն կցորդութեան մշտաջան աւազակին,
Նողկասցի մտացս կայից համբոյր շողոքորթին,
Ընդմիջեալ մեկնեսցին նետաձգութիւնք նեղչին,
Կացցէ ի սասանման նաւ խարդախողին,
Խլեսցին յարմատոց անտի ատամունք խածանողին:
Ե
Վասն փայտիդ աւրհնութեան կենաց,
Յորում պրկեցար Աստուածդ անըմբռնելի,
Յիշատակաւ բեւեռացդ,
Որով ի գործի մահուն մածուցար Արարիչդ երկնի եւ երկրի,
Արեամբդ տէրունականաւ,
Որով զվիշապն մեծ կարթիւ ածեալ որսացար,
Լեղւոյն դառնութեամբ,
Զոր արբեալ` զդեղատուութիւն կորուսչին արտաքս հեղեր,
Պատմաբանութեամբ ըղձական ճառիւք կրիցն սարսափելեաց,
Որով զլրբութիւն հակառակողն ըմբերանեալ` ամաչեցուցեր,
Անուամբդ անհասականաւ ամենայնիւ անթարգմանելոյդ,
Յորմէ դողան եւ դատապարտին` սոսկացեալ սաստիկ սարսափմամբ
Բնութիւնք ամենայն երեւութից եւ աներեւութից,-
Եղիցին այս ամենայն պարգեւք շնորհաց
Խոստովանելոյս ի պաշտպանութիւն,
Ի բժշկութիւն եւ ի քաւութիւն:
Եւ մահաբեր դառնաթոյն աւձին
Եւ որ ի նմա ազդեաց տիեզերադաւ չարութիւնն
Ի սատակումն լիցի նորին:
Նոյն ինքն ի կորուստ եւ յանբժշկական հարուած տանջանացն
Սովաւ մատնեսցի, կապեսցի եւ ըմբռնեսցի:
Եղիցի ողորմութիւն ստեղծողիդ ընդ իս,
Եւ շունչ ոգւոյս իմ ընդ քեզ`
Անբաժանաւրէն կապաւ միացեալ ի մի:
Զ
Եւ որ ոք ընթերցցի զայս աղերս ձայնի
Մաղթանաց գոչման աղաւթից հայցման
Ծերոյ եւ տղայոյ, կուսի եւ երիտասարդի,
Եւ եթէ յաղախնաց ոք պաղատեսցի աստուածսիրաբար,
Հաւասարապէս անաչառութեամբ
Ընկալցին ի քէն մասն երանութեան պարտուց ազատութեան`
Հաստեալ վերստին յանարատութիւն նորոգ մաքրութեան,
Նկարեալ դարձեալ զքոյդ կերպարան անփոփոխելի:
Ահա տիրապէս հնարաւոր, զաւրեղ, անպատում, անհաս, անիմանալի,
Տեսցես աստանաւր ի հառաչանս կողկողանաց այսր հեծութեան,
Որ ի բոլորից շրթանց ընծայեալ քեզ մատուցանի
Վասն Հաւր քոյ երկնաւորի եւ բարերարի
Եւ Հոգւոյդ Սրբոյ փառակցի եւ կենդանատուի,
Աստուածածնիդ բարեխաւսութեամբ
Եւ խնդրուածովք ամենայն սրբոց:
Զի դու ստեղծեր զամենայն,
Եւ ի քէն եղեն ամենայնք,
Եւ դու տիրես ամենայնի,
Եւ քեզ փա~ռք յամենեցունց,
Միդ յիսկութենէ անժամանակ Երրորդութանդ,
Զուգակցապէս փառաւորեալ յանբաւս
Եւ յաւիտենից յաւիտեանս:
Ամէն:

Մ.Խերանյան

Բան Ղ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Բարեբանյալ Աստվա՛ծ, երկնավոր, միա՜կ Արարիչ,
Տեր ամենակալ, մեծություն ահեղ, գթություն օրհնաբանելի,
Ողորմություն խոստովանելի, բարերարություն երկրպագելի,
Խնամակալություն պաշտելի, մարդասիրություն տոնելի,
Պահպանություն խնկելի, բարձրյալ անքննելի,
Մերձավոր կամարար, ապավեն անկասկածելի,
Մխիթարիչ սրտերի, փարատիչ վշտերի, ապաքինիչ ցավերի,
Վստահության վախճան, վերացումն պարտքերի,
Փոխարկիչ կարիքների, կարգավորիչ կրքերի,
Հարմարիչ խոսքերի, սանձահարիչ լեզվի,
Պարփակումն շնչի, հաստատիչ հագագի,
Ամփոփիչ խորհուրդների, կրթարան կամքի,
Հանգստացնող հուզմունքների, հանդարտիչ մրրիկների,
Եվ խաղաղությո՜ւն դու ծփանքների,
Որ բռնում ես իմ՝ իշխանականիս թևերը ամեն ուղղությամբ թռչող
Եվ իմաստությամբ նվաճելով՝ դեպի քեզ դարձնում:

Բ

Երախտավո՛րդ միշտ գովաբանված,
Դու, որ անհպարտ և երկայնամիտ հեզությամբ համբեր՝
Անճառ հրաշքով տենչում ես հանգչել մաքուրների մեջ.
Թագավո՛ր բոլոր արարածների, ըստ ամենայնի ճանաչված, գթած,
Սկզբնահայր և նախաշավիղ՝ սիրո ընթացքի
Կյանքի՛ ճանապարհ, Որ քաղցրությա՜մբ ես առաջնորդում երկնային
լույսիդ դիմողիս. Պաշտպա՛ն վստահելի,
Որ չես թողնում ինձ՝ սայթաքողս երբեք ի վայր տապալվեմ.
Հույսի՛ կերպարանք,
Որ ճշմարտագույն գրավականով երևում ես պարզ քեզ խնդրողներին.
Ապահո՛վ ապավինություն,
Որ չես մատնում երբեք դատապարտության պատժին.
Ազատությո՛ւն շնորհաձիր,
Որ տալիս ես լիապես առանց փրկանքի ու փոխհատուցման.
Աննախա՛նձ առատաձեռնություն,
Որ ճոխացնում ես հողանյութս անարգ քո ամենասքանչ փառավորությամբ.
Պայծառությո՛ւն անստվեր,
Որ բարձր ու վսեմ ճառագայթներով պարածածկելով թշվառիս՝ դարձնում ես կրկին բարգավաճ.
Քավի՛չ մեղքերի ամենատեսակ,
Որ փրկությունից մերժվածիս նախկին պայծառությամբ նորոգելով՝ դարձնում ես վերստին վայելուչ.
Մեծակարո՛ղ դյուրահաս,
Որ բոլոր անբավ բարձրություններից առաջ ես անցնում.
Ապահո՛վ ճամփա՝ դեպի խոստացված վայելքներ տանող.
Անձկալի՛ երանություն,
Որի համար հաճելի է թողնել շունչս կենդանության, որպեսզի գտնեմ քեզ, մի՜շտ կենդանի.
Կամք անփոխելի, գովյա՜լ զորավոր՝ քավելու գերուս.
Կյանքի անսխալ դեղ-սպեղանի,
Որ իսպառ եղծված մեռելներին իսկ կյանքի ես կոչում սքանչելապես.
Աներկբայելի՛ դու ամենաստեղծ,
Որ հրով կիզվածին, հողմով հոսածին և գազանների ժանիքներով հոշոտվածին
Մի ակնթարթում միևնույն մարմնով անպակաս դարձյալ կկենդանացնես.
Անզուգակա՛ն համարձակություն,
Որի համար աստվածանվեր պարծանքով պարծենալն է իրավացի:

Գ

Զվարթ քաղցրությամբ նայիր ինձ վրա երկնքիցդ, Տե՜ր,
Ինձ, որ նեղված եմ ամենակործան վտանգների մեջ,
Եվ հանգստացրո՛ւ սիրտս դյուրապես՝ իր բազմատագնապ հեծություններից:
Վրաս հարձակվող սատակիչներին՝
Դիվական դժնյա հնարքներով սպառազինված թշնամիներ լինեն նրանք,
Թե տգեղագույն և քեզ ատելի այլանդակ մեղքեր,
Եվ կամ սպառիչ ու կորստաբեր ցավ ու ախտերի հետքեր մնացորդ,–
Մերժե՜ս, դուրս հանես, կտրես, խափանես, հալածես հեռու,
Վռնդես իսպառ և անդառնալի կերպով կորստյան մատնես վերստին.
Եվ կառուցես, կանգնես դու կյանքի որպես նպատակ ամուր մահարձան՝
Նշանը խաչիդ քեզ ապավինածիս, ո՜վ փրկություն.
Եվ ահավոր քո մեծության այս անպարտելի և անպատիր և անհերքելի հրաշքների շնորհիվ
Թող քանդվեն բոլոր սատանայական որոգայթները գաղտնածածուկ.
Մեքենայությունները մերկացվեն և չքվեն գայթակղությունք,
Թակարդ լարողները խայտառակվեն,
Թող երևան գան խայծերն ու ծուղակները նենգավորի,
Վերանան ցանցի ծածկույթները, որոմների ծիլերը վառվեն,
Եվ թո՛ղ նզովվեն չարաբանությունները բռնավորի,
Թող կտրվի լարը խաբեության ի մահ որսացողի,
Թող կորչեն բանսարկությունները պատրողի,
Թող պակասեն զենքերը զրպարտչի,
Թող ընկնեն սրերը մահաբերների ձեռքից,
Թող սուզվեն սարքերը սադրողի,
Թող արձակվեն պարանները տագնապեցնողի:
Թող այլայլվի կերպարանքը սուտ՝ կեղծավորի,
Թող սանձահարվեն խիստ հարձակումները խրոխտների,
Թող ցրվեն միաբանություններն ուտիչների,
Թող տրոհվեն տոհմերն ավազակների,
Թող քայքայվեն բույլերը բարբարոսների,
Թող քանդվեն ամրոցներն ապստամբների,
Թող արգելակվեն ամպրոպներն հանդուգնների,
Թող փարատվեն անձրևները փորձողի,
Թող հալվի և ցամաքի եղյամն աղանդավորի:
Թող խորտակվի եղջյուրը գոռոզի,
Թող մանրվեն ձողափայտերը կուռքերի դրոշների,
Թող փշրվեն ամբարհավաճություններն հպարտացողների,
Թող նահանջեն գրոհները ճակատողների,
Թող քանդվի՛ միաբանությունը
Բելիարի թե՛ անմարմին և թե՛ մարմնավոր զորքերի,
Մի արահետով եկողները թող յոթ ճամփաներով փախչեն շվարած283Բ. Օրինաց ԻԸ. 7.
Այն գուբը, որ ինձ համար փորեցին, իրե՛նք թող ընկնեն:
Թող ձանձրացողի ձմեռներն ամառվան փոխվեն,
Թող կտրվի կցորդիչ կապը մշտաջան ավազակի,
Շողոքորթի համբույրն իմ ճակատին թվա թող նողկալի,
Թող ընդհատվեն և հեռանան նետաձգությունները նեղչի,
Թող սասանման մեջ մնա խարդախի նավը մշտապես
Եվ խածանողի ատամները թող արմատից քաշվեն:

Դ

Շնորհիվ օրհնյալ քո կենաց փայտի, որին պրկվեցիր,
Աստվա՜ծդ անբռնելի,
Բևեռներիդ հիշատակով, որոնցով մահվան գործիքի վրա գամվեցիր,
Արարի՛չդ երկնի և երկրի,
Արյամբդ տերունական, որով որսացիր հսկա վիշապին, կարթելով նրան,
Դառն լեղիով, որը խմելով՝ ի դուրս թափեցիր կորուսչի տված թույնը մահաբեր,
Քո սարսափելի չարչարանքների բաղձալի պատմությամբ,
Որով լրբությունն հակառակորդի լռեցնելով՝ ամաչեցրիր նրան,
Անմեկնելուդ ըստ ամենայնի անհասկանալի անունով,
Որից դողում են ու դատապարտվում՝ սոսկալով սաստիկ սարսափումով
Երևելի և աներևույթ էություններն ամեն,-

Շնորհիդ պարգևներն այս բոլոր խոստովանողիս համար
Պաշտպանություն, բժշկություն և քավությո՜ւն լինեն:
Իսկ մահաբեր ու դառնաթույն այն օձի համար,
Որի միջոցով տեղի ունեցավ չարությունը տիեզերադավ՝
Սատակման պատճառ թող լինեն նրանք.
Նույն ինքը դրանցով՝ կորուստի և անբուժելի հարվածի
Տանջանքներին մատնվի թող, կապվի և բռնվի:
Ստեղծողիդ ողորմությունն ինձ հետ թող լինի,
Եվ շունչն իմ ոգու միանա քեզ հետ անբաժանորեն ամրապինդ կերպով:

Ե

Եվ ով որ կարդա այս աղերսաձայն մաղթանքների աղոթքները խնդրողական,
Ծեր թե երեխա, կույս թե երիտասարդ և կամ աղախին,
Ամեն ոք, ով որ աստվածասիրաբար ի քեզ պաղատի,
Թող որ անխտիր, հավասարապես երանության մա՜սը ընդունեն քեզնից,
Եվ ազատվելով իրենց պարտքերից, արատներից զերծ՝
Վերահաստատվեն նոր մաքրության մեջ.
Իրենց հոգու մեջ անփոփոխ կերպով նկարելով քո պատկերը դարձյալ:
Ուստի, տիրապես՝ կարող, զորավոր, անպատում, անհաս, անիմանալի,
Տե՛ս ահա, լսիր հառաչանքներն իմ այս հեծեծագին և աղերսաձայն,
Որոնք բոլորի շուրթերից քեզ են ընծայաբերվում՝
Ի սեր բարերար երկնավոր քո Հոր և քո Սուրբ Հոգու
Կենդանատուիդ և փառակցին քո,
Աստվածածնի բարեխոսությամբ և աղաչանքով բոլոր սրբերի:
Քանզի բոլորին դո՛ւ ստեղծեցիր և ամենայն ինչ քեզանով եղավ,
Եվ ամեն ինչի դու ինքդ ես տիրում:
Եվ քեզ, որ մեկն ես անժամանակ Երրորդության իսկությունից,
Հավասարապես փառավորված ընդմիշտ, Փա՜ռք հավիտյանս հավիտենից.
ամեն:

Վ.Գևորգյան

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ
Ա
Ո՜վ բարեբանված Աստված երկնավոր,
Միակ արարիչ, տեր ամենակալ,
Մեծություն ահեղ, օրհնյալ գթություն,
Ողորմածություն խոստովանելի,
Երկրպագելի բարերարություն,
Խնամարկություն պաշտելի, տոնված
մարդասիրություն,
Խնկյալ պահապան, բարձրյալ անքնին,
Մոտիկ կամարար, անխեթ ապավեն,
Սրտի սփոփանք, վշտի փարատիչ,
Ցավի ամոքիչ, լքման սպառում, ՚
Պարտքի վերացում, կարիքի դարման, կրքի կարգադիր,
Խոսքի հարմարող, լեզվի սանձարկու,
Շնչի պարփակող, հագագի հաստիչ,
Մտքի ամփոփիչ, կամքի կրթարան,
Հուզման կանխարգել, մրրկի հանդարտում
Եվ խաղաղություն վարանումների,
Որ ամենընթաց ինքնիշխանության
Թևերը բռնած՝ իմաստությամբ քո
Նվաճելով՝ միշտ ուղղում ես առ քեզ:
Բ
Ո՜վ երախտավոր միշտ գոհաբանված,
Որ քո հեզությամբ անհպարտական
Ու երկայնամիտ՝ անճառ հրաշքով
Սրբերի մեջ ես հաճությամբ հանգչում.
Թագավոր բոլոր արարածների,
Ըստ ամենայնի ճանաչված գթած,
Սկզբնահայրդ ու նախաշավիղ սիրո ընթացքի.
Կյանքի ճանապարհ,
Որ քեզ դիմողիս առաջնորդում ես
Քաղցրությամբ դեպի քո լույսը վերին.
Ո՜վ ձեռնկալու ամենավստահ,
Որ թույլ չես աալիս գայթողիս բնավ ի վայր կործանվել.
Հույսի կերպարանք,
Որ երևում ես որպես ճշմարիտ
Մի առհավատչյա աղաչողներին.
Հանգստացուցիչ ապավինություն,
Որ վտանգի ու դատապարտության չես մատնում երբեք.
Ո՜վ ազատություն շնորհապարգև,
Որ տալիս ես ճոխ՝ առանց փրկանքի փոխատվության.
Աննախանձ, շռայլ առատատրություն,
Որ ճոխացնում ես հողանյութս անարգ՝ անհասիդ փառքով.
Ո՜վ պայծառություն անբիծ, անստվեր,
Որ ճաճանչով քո վսեմ բարձրության
Պարածածկելով՝ ծաղկեցնում ես կրկին թշվառիս.
Քավիչ մեղքերի,
Որ փրկությունից մերժվածիս նախկին
Իր զվարթությամբ կենսանորոգած՝
Վայելչություն ես տալիս վերստին.
Ամենահնար դյուրահասուցիչ
Ամեն մի անբավ գերամբարձության.
Դեպի խոստացված վայելքներ տանող
Ամենավստահ ելարանն ես դու.
Երանություն ես անձկալի, որին գտնելու համար
Կենդանի շունչս կտայի սիրով, ո՜վ անմահություն.
Անփոփոխ կամք ես՝ քավությամբ գերուս
Զորացնելու, ո՜վ ամենագով.
Կենաց դեղն ես դու անսխալելի,
Որ մեռյալներին, լիովին եղծված,
Կենագործում ես սքանչելապես.
Ամենաստեղծ աներկբայելի,
Որ հրակեզին, քամուն տվածին
Եվ գազաններից լափվածին անգամ
Վերստեղծում ես մի ակնթարթում՝
Նախկին կազմությամբ ողջ ու անթերի.
Դու անզուգական ապավենն ես այն,
Բոլորի համար համարձակելի,
Որով, հիրավի, իբրև աստծո՝ պետք է պարծենալ:
Գ
Զվարթ քաղցրությա՛մբ նայիր երկնքից
Հոգնաչարչարիս ամենակործան վտանգներին, տե՜ր
Եվ ազատի՛ր ինձ հեծեծանքներից այս դառնակսկիծ
Հանգստացրո՛ւ, տո՛ւր անդորրություն
Եվ վրաս խուժող գումարտակներն այս սատակիչների,
Լինեն դրանք թե՛ նենգ, չարահնար,
Դժնի զենքերով սպառազինված
Խոլ մարտիկների գնդեր դիվական,
Թե՛ քեզ ատելի աղծապիղծ մեղքեր զանազանակերպ
Թե՛ կորստական ու վատնիչ հետքեր ախտ ու ցավերի
Կտրի՜ր, հա՛ն, վանի՛ր, խափանի՛ր իսպառ,
Անսահմանորեն հալածի՛ր հեռու
Ու տարագրի՛ր կրկնապես, մատնած անդարձ կորստյան
Եվ կանգնեցրո՛ւ, հաստատիր որպես կյանքի նպատակ,
Ամուր մահարձան՝ նշանը խաչիդ՝
Ապավինածիս փրկությամբ ի քեզ:
Մեծ ահավորիդ անպարտ, անպատիր
Ու ամենահաղթ հրաշագործմամբ
Թո՛ղ քանդվեն բոլոր այս գաղտնածածուկ
Որոգայթները սատանայական,
Մերկանան չարի խարդավանքներն ու գայթերը չքվեն,
Հնարադրված թակարդներն ամբողջ լինեն խայտառակ,
Երևան հանվեն խայծերը կարթի,
Բացվեն նենգողի ծուղակներն անտես,
Վերանա վարմի ամեն ծածկ ու քող,
Որոմնաբույսերն այրվեն տապահար,
Բռնացողների դավերն ստանան անեծք ու նզովք,
Ծվատվի ցանցը խաբեբայական ի մահ որսողի,
Պարսվի պատրողի ամեն բարուրանք,
Զրպարտիչների զենքերը հատնեն,
Ընկնեն սրերը մահ տարածողի,
Խորտակված թաղվի սադրողի ամեն մեքենայություն,
Ու տագնապողի կապանքները պիրկ՝ քանդված արձակվեն:
Թող երեսպաշտի կեղծ կերպարանքն իր բուն տեսքն ստանա
Ջախջախվեն մոլի հարձակումները ստահակների,
Ցիրուցան լինեն ուտիճ-ցեցերի տարմերն անպատկառ
Պառակտված ցրվեն հրոսակները ավազակների,
Քայքայվեն խուժդուժ բարբարոսների հորդաները խոլ,
Քանդվեն ամրոցներն ստամբակների,
Կանխվեն լրբերի ամպրոպներն անզուսպ,
Փարատվի տարափն աղետաբերի,
Ցնդի եղյամը չարափառության:
Թող որ խորտակվեն ամբարտավանի եղջյուրները գոռ,
Բարձրաձողերը կեղծ դրոշների լինեն ջարդուբուրդ.
Փշրտվի հոխորտ գոռոզությունը բարձրահոնների,
Ետ շպրտվի խեռ ճակատողների ամեն դիմարշավ.
Թող Բելիարի՝ թե անմարմնական ու թե մարմնավոր
Զորագնդերի դաշնը քայքայվի,
Մի ճամվավ եկած՝ յոթով ետ փախչեն,
Հենց իրենք ընկնեն ինձ համար փորած վիհն անդնդախոր
Թող անցնեն անդարձ նեղչի ձմեռներն այս ձանձրատաղտուկ
Կտրվի կապը միաբանության
Հանապազաջան ավազակների.
Թող շողոքորթի համբույրը շողոմ
Ճակատիս միայն հարուցի նողկանք,
Խոշտանգիչների նետարձակումներն անհետ խափանվեն,
Սասանվի նավը խարդախողների,
Եվ ատամները կծոտողների արմատահանվեն:
Դ
Օրհնյալ փայտովդ կենարար, որին
Պրկվեցիր Աստվածդ անըմբռնելի,
Այն բևեռների սուրբ հիշատակով,
Որոնցով մահվան գործիքին գամվեց
Արարիչդ համայն երկնի ու երկրի,
Տերունական քո սրբազան արյամբ,
Որի շնորհիվ հսկա վիշապին որսացիր կարթով,
Լեղու դառնությամբ, որը ըմպելով՝
Կորուսչի թույնը արտաքս թափեցիր,
Քո սարսափելի չարչարանքների
Պատմության թովիչ ճառագրությամբ,
Որով, լրբությունն ըմբերանելով,
Ամաչեցրիր հակառակողին,
Անվամբ քո անհաս, անճառ, անմեկին,
Որից դողում են ու դատապարտվում
Սարսափահար ու սաստիկ սոսկումով
Ե՛վ տեսանելի, և՜ աներևույթ էակներն համայն,–
Ահա այս բոլոր շնորհներով քո
Խոստովանողս թող որ ստանա
Քավություն, բուժում և պաշտպանություն:
Իսկ այն մահաբեր դառնաթույն օձին
Եվ ով որ դրդեց նրան չարությանն իր տիեզերադավ
Թող լինեն դրանք սատակման պատճառ.
Դրանցով ինքը անբժշկելի
Տառապանքներով մատնվի կորստյան,
Բռնվի ու կապվի:
Թող որ արարչիդ ոդորմությունը միշտ լինի ինձ հետ 
Եվ շունչս ու հոգիս միավորվեն քեզ հավետ անբաժան:
Ե
Արդ, աղոթահայց և աղերսաձայն
Մաղթանքները այս ով որ ընթերցի,
Ով որ պաղատի տիրասիրաբար,
Ծեր թե երեխա, կույս, երիտասարդ կամ թե աղախին.
Հավասարապես, անաչառորեն
Թող որ ստանա քեզնից, բարեգո՛ւթ,
Պարտքից սրբվելու մասն երանության,
Մաքրված նորից՝ հաստվի վերստին
Անարատությամբ, վերակերտվելով
Քո կերպարանքով անփոփոխելի։
Ահա տիրապես մեծազո՜ր, կարող,
Անիմանալի, անհաս, անպատում,
Նայի՛ր հաճությամբ այս արտասվահեծ
Ու կողկողագին հառաչանքներին,
Որ, ընծայվելով շուրթերից բոլոր,
Սուրբ Ասավածածնիդ բարեխոսությամբ
Ու խնդրանքներով համայն սրբերի,
Մատուցվում է քեզ՝
Ի սեր բարերար երկնավոր քո Հոր
Եվ քո Սուրբ Հոգու, նրան փառակից ու կենդանատու:
Քանզի ամենքին դու ես ստեղծել,
Եվ քեզանից է եղել ամեն բան,
Դու ես իշխում ու տիրում բոլորին.
Փա՜ռք քեզ բոլորից, մեկիդ էական
Ու անժամանակ Երրորդությունից՝
Հավասարապես փառավորված միշտ,
Հավիտյաններից հավիտյանս, ամեն։