ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ

Ա
Եւ արդ, յամենայնի առ ամենայն ակնկալութիւն քո է ողորմութիւն,
Սկզբնալոյսդ աչաց տեսանելեաց եւ սրտի իմաստից Յիսուս,
Քո է բարերարութիւն, կեանք եւ անմահութիւն:
Դարձ առ իս գթութեամբ եւ հանդերձեսցես
Դառնալ առ քեզ ինձ կրկին բերկրութեամբ,
Զի առանց քոց կամաց ոչ ունիմ լինել նորոգ փոփոխեալ,
Եւ եթէ ոչ կամք քո գթասցին,
Ոչ զաւրեմ փրկիլ մահու պարտականս,
Եւ եթէ ոչ կառավարդ յարդարեսցես պատրաստել ինձ
Հետս ճանապարհի, որ առ քեզ բերէ,
Վիհ է ինձ խորոց յաջմէ եւ յահեկէ:

Բ
Ահա ոչ պարծիմ ամենայն իրաւք նախատեալս,
Ոչ պանծամ դսրովեալս,
Ոչ խրոխտանամ լքեալս,
Ոչ մեծաբանեմ պապանձեալս,
Ոչ ըմբոստանամ ձաղեալս,
Ոչ երջանկանամ եղկելիս,
Ոչ արդարանամ ամբարիշտս:
Զի ոչ երբէք հարթ ընթանայ երիվար առանց սանձակալի,
Եւ ոչ նաւ համբառնայ հանդէպ առանց ուղղչի,
Եւ ոչ արաւր կշիռ ինչ գործէ առանց մաճակալի,
Եւ ոչ երկուորեակք լծոցն ի ճահ ճեմեսցին առանց եզողի,
Ոչ ամպ վերաչուէ առանց հողմոյ,
Ոչ աստեղք ցնդին եւ կամ գումարին առաից ժամանակի,
Ոչ արեգակն փոխաբերեալ ուր շրջանակի առանց տարրական աւդոյ,
Եւ ոչ ես, նոքաւք հանդերձ` առանց բարեգործիդ հրամանաց ակնարկութեան:
Զի դու միայն ես տուիչ կենաց բանականաց
Եւ խնամիչ` կարգաց հոլովման արարածոց,
Եւ ի քէն է ինձ փրկութիւն, ըստ սաղմոսողին,
Եւ դու ձայնես բարբառ խնդալից աւետեաց հնչման
Յականջս լսելութեան ամենայն հասակի.
Եկա~յք ի հանգիստ իմ, բնաւին աշխատեալք,
Եւ ես մաքրեցից զձեզ ի պարտեաց:

Գ
Իսկ զի՞նչ աւգուտ ի լուացմանէն,
Եթէ կրկնակի զազրացայց,
Եւ կամ ո՞ր աւգուտ ի ճաշակմանէն,
Եթէ գեհենին մատնեցայց,
Եւ կամ զիա՞րդ յԱբրահամ պարծեցայց,
Խորթացեալս ի գործոց նորին,
Որդիս գարշութեան հաւր ամովրհացւոյ
Եւ մաւր քետացւոյ կամ քանանացւոյ,
Ըստ մարգարէին, որ առ իս յանկաւոր ձայնի:
Ժառանգս մերժելի եթովպացի
Եւ ոչ սենեկին Սառայի,
Ըստ տեսանողին առ իս առածի:
Եղբայրս Շամրնի եւ կամ Գոմորայ,
Համբակս անլուաց եւ անաղելի`
Խակակութ պորտոյն խակութեան Ոողայ եւ Ուղիբայ,
Ըստ Եզեկիելի կրկնանախատն կշտամբութեան:

Դ
Եւ քանզի ի ծուփս բազմավտանգս
Ալետանջ հողմոյ սաստկապէս զզուեալ,
Ուժգին լլկանաւք իսպառ տագնապմամբ ի ծովին`
Փոխեալ ընկեցեալ ի վտակն վայրենական ողողիչ,
Առ որս զմատունս ձեռացս այսր անդր տարաբերեալ,
Իբր ի հոսանաց բռնութեան գարնանազայր գետոց
Արտաձգեալ յակամայ ընթացս ողորմագին գլորման,
Ջրակուլ, ոգեսպառ պղտորարբութեամբ,
Դաժանահոտ, սկախառն, մամռարմատ, խառնախռիւ,
Մահաբեր երկամբք վանեալ,
Ըստ որոց յուղխիցն հեղեղիցին հեղձուցեալ,-
Այսու առակաւ եւ ես` եղկելիս.
Խաւսին` եւ ոչ իմանամ,
Գոչեն` եւ ոչ ինչ լսեմ,
Բարբառին` եւ ոչ զարթնանամ,
Հնչեն` եւ ոչ փոխադրիմ,
Փողեն` եւ ոչ գումարիմ,
Վիրաւորիմ` եւ ոչ եւս զգամ,
Կռոցն գարշութեան նմանեալ`
Թափուր յազդմանէ բարեաց իմաստից:
Արդարեւ չար առաւել յաւէտ իսկապէս,
Քան զաւրինակդ ճշմարտութիւնս, ատելի եւ մեղադրելի
Եւ ատենին Քրիստոսի արժանապէս մատնելի:

Ե
Եւ քանզի անդառնալի ուղւոյն յիշատակ
Աստեացս պարտեաց զայս կտակ թողի` որոց ընթեռնուն,
Իմովս բանիւ առ Աստուած կարդալ հանապազորդութեամբ,-
Այս կացցէ սահման յանձնառական խոստովանութեան
Մշտնջենաւոր ձայնարկու առաջի քո, ամենակալ,
Զոր գիրդ` ընդ մարմնոյս, եւ բանդ` ընդ հոգւոյս
Զանսահմանելիդ միշտ թախանձեսցէ,
Իբր յանեղծական մաղթողէ ընկալեալ աղերս ի յիմոյս ձայնէ,
Բարեգութ, մարդասէր, աւրհնեա~լ յաւիտեանս:
Ամէն:

Բան ԾԴ

Սրտի խորքերից խոսք Աստուծո հետ

Ա

Եվ այսպես ահա՛, ողորմում ես դու բոլոր քեզ վրա հույս դնողներին,
Ո՜վ սկզբնալույս աչքի տեսողություն և սրտի գիտության Հիսուս,
Դո՛ւ ես բարերարում, դո՛ւ ես տալիս կյանք և անմահություն:
Դեպի ինձ դարձիր քո գթությամբ, և պիտի պատրաստես իմ դարձը առ քեզ կրկնակի՛բերկրությամբ,
Զի առանց քո կամքի չեմ կարող լինել վերանորոգված.
Եվ եթե չկամենաս գթալ, չեմ կարող փրկվել մահապարտս ես.
Եվ կառավարիչդ եթե չհարթես դեպի քեզ բերող ճանապարհը՝
Աջից ու ձախից խորունկ վիհերն ինձ կորուստ կսպառնան:

Բ

Չեմ պարծենում ես՝ նախատյալս ամեն կողմից,
Չեմ պանծա պարսավյալս,
Չեմ խրոխտում լքյալս,
Չեմ մեծաբանում պապանձյալս,
Չեմ ըմբոստանում ծաղրյալս,
Չեմ երջանկանում եղկելիս, և չեմ արդարանում ամբարիշտս,
Քանզի, ինչպես առանց սանձակալի երիվարն ուղիղ ընթանալ չի կարող,
Ո՛չ էլ նավն առանց ղեկավարի կշարժվի առաջ,
Ո՛չ արորն ուղիղ ակոս կբանա առանց մաճկալի,
Եվ ո՛չ զույգ լծերն հարմար կընթանան առանց հոտաղի,
Ո՛չ ամպը առանց քամու կչվի,
Ո՛չ աստղերն անժամանակ կցնդեն ու կգումարվեն.
Եվ արևն առանց տարրեղեն օդի իր շրջանը կբոլորի,–
Այդպես նաև ես այդ բոլորի հետ չեմ կարող անել ոչինչ, ոչ մի բան
Առանց բարեգործիդ ակնարկության և հրամանի:
Զի դու ես միայն, որ կյանք ես տալիս բանականներին
Ու խնամք տանում արարածներին բոլոր-բո- վանդակ,
Եվ քո ձեռքումն է իմ փրկությունը, ըստ սաղմոսողի:
Դո՛ւ ես հնչեցնում ամեն հասակի մարդկանց ականջին
Քո ավետաբեր ձայնը խնդալից,–
«Իմ հանգստին եկեք, սաստիկ հոգնածներ, և ես ձեզ պիտի մաքրեմ մեղքերից»:
Իսկ ինձ ի՞նչ օգուտ լվացումից, եթե պիտի դարձյալ դառնամ զազրելի,
Եվ կամ ի՞նչ օգուտ ճաշակումից, եթե գեհենի պիտի մատնվեմ.
Ինչպե՞ս պարծենամ ես Աբրահամով, երբ խորթացել եմ նրա գործերից,
Գարշելի որդիս ամովրացի հոր և մոր՝ քետացի կամ քանանացի,
Ըստ մարգարեական խոսքի՝ կարծես թե ինձ համար ասված152Եզեկ. ԺԶ. 3, 45.
Ժառանգս մերժելի՝ եթովպացի և ո՛չ Սառայի արգանդի ծնունդ,
Ըստ այն առածի, որով տեսանողն ինձ է ակնարկում.
Ես եղբայրս Շամրինի կամ Գոմորի153Եզեկ. ԺԶ. 46,
Անլվա և անաղելի
Ծնունդս՝ Ոողի և Ոողիբայի խակակութ և տհաս պորտի,
Ըստ Եզեկիելի կրկնանախատ կշտամբության:

Գ

Ինչպես ոմն, որ հողմակոծ ծովի ծփանքների մեջ
Սաստկապես ծեծկված, լլկված ուժգին ու խիստ
տագնապով Կտարվի՝ ընկած հեղեղագնաց հախուռն հոսանքում,
Որ ձեռքի մատներն այս կողմ ու այն կողմ տարուբերելով,
Զերթ գարնանազայր գետերի հուժկու հորձանքից քշված,
Ակամա վազքով և թավալգլոր խղճալիորեն,
Ու խառնախռիվ, պղտոր, գարշահոտ, տղմախառն, մամռոտ ջրեր կուլ տալով,
Շնչասպառ իսպառ կքշվի մահաբեր սաստիկ ցավերով
Ու կխեղդվի ուղխերում սուզված,-

Այդպես եմ և ես՝ եղկելիս, ահա, Խոսում են՝ ու չեմ իմանում,
Գոչում են՝ ու ոչինչ չեմ լսում, Ձայն են տալիս՝ ու չեմ արթնանում,
Կանչում են՝ ու տեղիցս չեմ շարժվում,
Փող են հնչեցնում՝ և չեմ գումարվում,
Վիրավորվում եմ՝ ու չեմ զգում,
Ու գարշատեսիլ կուռքերի նման թափուր եմ իսպառ բարի մտքերի ներգործությունից:
Բերված օրինակն, արդարև, պատկերն է իմ իսկական,
Բայց ավելի քան ատելի, վատթար և մեղադրելի
Եվ Քրիստոսի կողմից արժանի դատապարտվելու:

Դ

Եվ քանզի անդարձ ճանապարհի համար իմ այս կտակը,
Որպես հիշատակ աշխարհում գործած մեղքերի՝ թողի ընթերցողներին,
Որ իմ խոսքերով հանապազ աղոթք կարդան առ Աստված,–
Թող որ այն մնա իբր ընդունելի խոստովանության
Ողբաձայն աղերս-աղաղակ ընդմիշտ, ո՛վ ամենակալ,
Եվ գիրն այս՝ մարմնիս, և խոսքը՝ հոգուս տեղ
Թախանձեն թող միշտ անսահմանելուդ,
Իբր անեղծական անմահ մաղթողից ընդունելով
այս աղերսն իմ ձայնով.
Բարեգո՜ւթ, մարդասեր, օրհնյալ հավիտյանս, ամեն:

Ի խորոց սրտի խոսք Աստծո հետ

Ա
Ողորմությունդ է հույսը բոլորի,
Սկզբնալո՜ւյսդ աչքի, սրտի ու մտքի տեսության,
Հիսո՜ւս, զի դու ես լոկ բարերարում,
Դու ես պարգևում կյանք, անմահություն։
Գթությամբ դարձի՛ր ինձ, որ պատրաստես
Իմ դարձը առ քեզ՝ կրկնակ բերկրությամբ.
Զի առանց կամքիդ անկարող եմ ես վերանորոգվել,
Թե մահապարտիս գթալ չուզենաս, փրկվել չեմ կարող.
Կառավարդ՝ եթե դեպի քեզ բերող
Ուղիս չհարթես ու չհարդարես,
Աջից ու ձախից ինձ կկլանեն վիհերը խորունկ։

Բ
Չեմ պարծենում ես, որ ամեն ինչով
նախատված եմ միշտ,
Եվ անարգվածս չեմ հպարտանում,
Հուսալքվածս չեմ խրոխտանում,
Պապանձվածս էլ չեմ մեծաբանամ,
Խայտառակվածս չեմ ըմբոստանում,
Թշվառականս չեմ երջանկանում
Եվ ամբարիշտս չեմ արդարանում։
Ինչպես որ առանց սանձակալի ձին
Անխոտոր, անգայթ չի գնա երբեք,
Եվ աննավավար նավն ալիքներով չի սուրա առաջ,
Ինչպես արորը առանց մաճկալի
Հերկ չի կատարի հավասարապես,
Ամոլի զույգերն առանց հոտաղի
Չեն ընթացակցի հաշտ ու համաքայլ,
Ինչպես ամպերը չեն չվում բնավ առանց հողմերի,
Եվ անժամանակ չեն ցնդում աստղերն
ու չեն գումարվում,
Արեգակն առանց օդի տարրեղեն
Շրջանապտույտն իր չի բոլորում,
Այնպես էլ և ես առանց ակնարկող հրամաններիդ
Ոչ մի բան անել չեմ կարող երբեք։
Դու ես կյանք տալիս բանականներին,
Արարածների փոփոխման կարգը նախախնամում,
Եվ քեզանից է իմ փրկությունը, ըստ սաղմոսողի.
Ձայնում ես բոլոր հասակի մարդկանց
ականջին ի լուր՝
Կանչդ խնդալի ավետաբարբառ.
«Հոգնատանջներդ ամենայն եկե՛ք հանգիստն
իմ, և ես
Կմաքրագործեմ ձեզ հանցանքներից»։
Սակայն ի՞նչ օգուտ ինձ լվացումից,
Եթե կրկնակի պիտի զազրանամ,
Կամ ճաշակումն ինձ ի՞նչ շահ պիտի տա,
Եթե գեհենին պիտի մատնվեմ։
Ինչպե՞ս պարծենամ ես Աբրահամով,
Երբ խորթացել եմ նրա գործերից,
Գարշելի որդիս ամովրհացի հոր
Եվ մոր՝ քետացի կամ քանանացի,
Ըստ մարգարեի խոսքի, որն, իրոք, ինձ է պատշաճում.
Մերժելի ժառանգս, եթովպացի,
Եվ ոչ Uառայի արգանդի ծնունդ,
Ըստ տեսնողի՝ ինձ պատշաճ առածի.
Եղբայրս Շամրինի և կամ Գոմորի,
Համբակս անլվա ու անաղելի, վիժված խակակութ՝
Պորտից Ոողի, Ոդողիբայի,
Ըստ Եզեկիելի կրկնանախատիչ ամբաստանության։

Գ
Ինչպես մեկը, որ սաստիկ հողմակոծ,
Բազմավտանգ ու ալեծուփ ծովում
Ծեծկված, չարչրկված, լլկված ուժգնորեն՝
Քշվում ընկնում է հոսանքների մեջ վայրենահեղեղ,
Ուր տագնապահար մատները ձեռքի
Ձգում է տարտամ այս կողմ ու այն կողմ,
Զերթ գարնանազայր գետերի բռնի հոսանքով մղված՝
Տարվում է, սակայն, ակամա վազքով ու թավալգլոր
Եվ խառնախռիվ, մամռոտ, տղմախառն,
Գարշահոտ, պղտոր ջրեր կուլ տալով,
Իսպառ շնչասպառ, գալարքով մահվան՝
Ի վերջո խեղդվում հորձանքների մեջ
խորասուզվելով,—
ճիշտ այդպիսին եմ և ես՝ եղկելիս։
Խոսում են ինձ հետ, և չեմ իմանում,
Գոչում են, սակայն չեմ լսում ոչինչ.
Ձայն են տալիս ինձ, և չեմ արթնանում,
Կանչում են, սակայն չեմ շարժվում տեղից,
Փողհարում են, և չեմ ելնում մարտի,
Վիրավորվում եմ նույնիսկ՝ չեմ զգում։
Զազիր կուռքերի նման թափուր եմ
Բարի մտքերի ներգործությունից,
Բայց իսկությունը եղուկ պատկերիս
Այս օրինակից շատ ավելի չար,
Ատելի է ու մեղադրելի
Եվ Քրիստոսի ատյանին արժան:

Դ
Քանզի ընկնելով անդարձ ճանապարհ՝
Ընթերցողներին կտակն այս պիտի
Թողնեմ հիշատակ երկրային պարտքիս,
Որ իմ խոսքերով հանապազորեն դիմեն Աստծուն,
Թող որ մնա այս որպես ողբարկու
Խոստովանության մի ընդունելի
Մշտնջենական ավանդ քո առաջ, ո՜վ ամենակալ,
Որպեսզի գիրը՝ մարմնիս, իսկ խոսքը՝
հոգուս փոխարեն՝
Անսահմանելուդ անվերջ թախանձեն,
Եվ դու ընդունի՛ր իմ ձայնով հյուսված
աղերսանքներն այս՝
Իբրև կենդանի, անմահ մաղթողից,
Բարեգո՜ւթ, հոգած, մարդասեր, օրհնյա՜լ
հավիտյանս, ամեն։