ՋՆԱՆԱՎԱՏԱՐ ՍՎԱՄԻ
ՇՐԻ ՅՈՒԿՏԵՇՎԱՐ ԳԻՐԻ
ՍՐԲԱԶԱՆ ԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ
ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆ
- ՆԱԽԱԲԱՆ
- Գլուխ 1 | ԱՎԵՏԱՐԱՆ
- ՍՈՒՏՐԱ 1
- ՍՈՒՏՐԱ 2
- ՍՈՒՏՐԱ 3
- ՍՈՒՏՐԱ 4
- ՍՈՒՏՐԱ 6
- ՍՈՒՏՐԱ 7-10
- ՍՈՒՏՐԱ 11-12
- ՍՈՒՏՐԱ 13
- ՍՈՒՏՐԱ 14
- ՍՈՒՏՐԱ 15, 16
- ՍՈՒՏՐԱ 17
- ՍՈՒՏՐԱ 18
ԳԼՈՒԽ 3 | ԿԱՏԱՐԵԼԱԳՈՐԾՄԱՆ ՈՒՂԻՆԵՐԸ
- ՍՈՒՏՐԱ 1 - 4
- ՍՈՒՏՐԱ 5, 6
- ՍՈՒՏՐԱ 7, 8
- ՍՈՒՏՐԱ 9 -11
- ՍՈՒՏՐԱ 12-18
- ՍՈՒՏՐԱ 19-22
- ՍՈՒՏՐԱ 23
- ՍՈՒՏՐԱ 24
- ՍՈՒՏՐԱ 25, 26
- ՍՈՒՏՐԱ 27
- ՍՈՒՏՐԱ 28
- ՍՈՒՏՐԱ 29
- ՍՈՒՏՐԱ 30
- ՍՈՒՏՐԱ 31-32
ՆԱԽԱԲԱՆ
Բոլոր երկրներում բոլոր դարերի մարգարեները հաջողությամբ հասել են Աստծուն ճանաչելու իրենց նպատակին։ Մտապայծառության վիճակում (նիրվակալպա սոմատխի վիճակ) այդ սրբազան մարդիկ ճանաչել են բոլոր ձեւերից ու սիմվոլներից ազատ Բարձրագույն Ճշմարտությունը։
Այդ իմաստունների փորձառությունն ու հոգեւոր պատվիրանները ժամանակի ընթացքում վերածվել են աշխարհի սուրբ գրքերի։ Բայց, ծածկված լինելով տարալեզու բառերի փայլուն հագուստներով, այս գրքերը՝ թվալով տարբեր, ոմանք ուղիղ ու բաց, ոմանք ծածուկ ու սիմվոլիկ, նույն Ճշմարիտ Հոգու արտահայտություններն են։
Իմ ուսուցիչ Գուրուվեդա Ջ Նան ավատար Սվամի Յուկտեշվար Գիրին Սարամպուրից (1855 - 1936) լավագույնս կարողացավ ճանաչել Քրիստոնեական Սուրբ Գրքի եւ Հնդկաստանի Սրբազան Գրությունների՝ Սանատան Դկարմայի, հիմքերի նույնությունը։ Իր մտքի անբիծ սեղանին դնելով Սուրբ Գրքերը, (նա) բարձրագույն իմացությամբ կարողացավ հետագա շերտավորումներից, լրացումներից եւ աշակերտների ու հետեւորդների սխալ մեկնաբանություններից զատել ճշմարիտ խոսքը եւ ներկայացնել այնպես, ինչպես շարադրել են մարգարեները։
Ջ Նան Ավատար Շրի Յուկտեշվարի հոգեւոր անսխալ ըմբռնման շնորհիվ հնարավոր դարձավ ընթերցողին ներկայացնել դժվարըմբռնելի Աստվածաշնչի (Ավետարան) հայտնության եւ հնդկական փիլիսոփայական Սանկհյա ուսմունքի հիմնարար ներդաշնակությունը։
Իր նախաբանում իմ ուսուցիչը բացատրում է, որ այս գիրքը գրվել է իր գուրուդեվա Լահիրի Մահասայայի ուսուցչի՝ գուրուդեվա Բաբաջիի հանձնարարությամբ։ Այս երեք մեծ ուսուցիչների Քրիստոսակերպ կյանքի մասին ես գրել եմ իմ «Յոգի ինքնակենսագրությունը» գրքում (Los Angeles: Self- Realization Fellowship)
«Սրբազան գիտությունում» ներկայացված սանսկրիտ սուտրաները* լրացուցիչ լույս կսփռեն «Բհագավատ - Գիտայի» եւ Հնդկաստանի այլ սուրբ գրերի վրա։
Պարամահայիսա Յոգանանդա
249 Դուապարա (Ք.հ. 1949)
ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ
Այս Կավալյա Դայշանամը (Վերջնական ճշմարտության մեկնաբանությունը) գրել է Նատհ Սվամին՝ Կշետրանատհի ու Կադամբիայի որդին Կարադա տոհմից։
Ալլահաբադում Մեծ ուսուցիչ Մահավատար Բաբաջիի պատվերով գրված այս գիրքը տպագրվում է Դուապարա Յուգայի 194-րդ տարվա վերջին ի բարօրություն համայն աշխարհի։
Այս գրքի նպատակն է հնարավոր ամբողջ պարզությամբ ցուցադրել, որ բոլոր կրոններ ը հիմքում միասնական են, որ տարբեր հավատամքների քարոզներում չկա որեւէ տարբերություն, որ գոյություն ունի ինչպես արտաքին, այնպես էլ ներքին զարգացման միայն մեկ ուղի, եւ որ կա միայն մեկ ճշմարտություն՝ ընդունված բոլոր սուրբ գրություններում։
Սակայն այդ միակ ճշմարտությանը հեշտ չէ հասնել։
Տարբեր կրոնների միջեւ եղած տարաձայնությունները, մարդկանց անանց տգիտությունը հավատացյալների համար համարյա անհնարին են դարձնում բաժանարար անդունդը հաղթահարել եւ տեսնել բարձրագույն Ճշմարտությունը։
Անդունդն ավելի են մեծացնում կրոնների տարբերությունների հիման վրա քարոզվող անհանդուրժողականությունն եւ թշնամանքի ոգին։ Եւ միայն հազվագյուտ օժտված անհատներն են կարողանում բարձրանալ պայմանականություններից վեր, դուրս գալ իրենց դավանած հավատամքների ազդեցությունից ու ճանաչել բոլոր մեծ կրոնների քարոզած բարձրագույն ճշմարտությունը։
Գրքի նպատակն է ցույց տալ տարբեր կրոնների հիմքում ընկած միասնական գաղափարը և միավորել դրանք: Սա դժվարին աշխատանք է, բայց Ալլահաբադում ինձ պատվել են այս սուրբ հանձնարարությամբ:
Ալլահաբադը սուրբ Պրայագա Տիրտխան է, երեք սուրբ գետերի՝ Գանգեսի, Ջամունայի և Սարասվաթիի միախառնման վայրը, նաև աշխարհիկ եւ հոգեւոր անձանց հանդիպատեղին է Կումբհա Մելայի փառատոնի ժամանակ: Բայց աշխարհականները դեռ չեն կարողանում հաղթահարել խճող որոգայթները և հասնել հոգևոր ազատության։ Նույն կերպ, հոգևոր ուղու հետևորդները, ժամանակին հրաժարվելով աշխարհիկ կյանքից, չեն կարողանում իջնել ձեռք բերված բարձունքներից և խառնվել աշխարհականների անկարգ ամբոխին։
Եվ այնուամենայնիվ, նրանք, ովքեր ամբողջովին խրված են աշխարհիկ գործերի մեջ, կարիք ունեն որոշակի օգնության և առաջնորդության այդ սուրբ արարածների կողմից, ովքեր լույս են բերում մարդկանց:
Գործնական օգնությունը հասանելի է այնտեղ, որտեղ իրականում հնարավոր է կապ հաստատել աշխարհականների և հոգևորականների միջև։ Տիրտխան բավարարում է այս հանդիպման վայրը լինելու բոլոր պահանջները։ Գտնվելով աշխարհիկ փոթորիկներից և ցնցումներից հեռու, այն լավագույնն է այս նպատակի համար, և սադհուները (ճգնավորներ, ասկետներ) Կումբհա Մելան կհամարեն իդեալական վայր ավետիսի եւ իրենց հոգևոր գիտելիքները փոխանցելու համար բոլոր նրանց, ովքեր կընկալեն դրանք:
1894 թվականի հունվարին Ալլահաբադում ես ընտրվեցի այդպիսի առաքելության համար, երբ այցելել էի Կումբհա Մելայի փառատոնին:
Դա տեղի ունեցավ այսպես. Մի օր ես քայլում էի Գանգեսի ափերով, երբ հանկարծ մի մարդ կանչեց ինձ եւ առաջնորդեց մեծ Բաբաջիի մոտ, ում հետ զրուցելու պատիվ ունեցա։
Մեծ Բաբաջին Բենարեսի իմ գուրուդեվա Լահիրի Մահասայայի գուրուդեվան էր: Եվ այս սուրբ անձը Կումբհա Մելայի ժամանակաշրջանում ինձ համար դարձավ Պարամգուրուջի մահարաջա, թեև առաջին անգամ էինք հանդիպում:
Բաբաջիի հետ զրույցում խոսեցինք վերջերս հաճախակի այս ուխտատեղիները այցելող աշխարհական մարդկանց մասին։ Ես ենթադրեցի, որ նրանք շատ ավելի կրթված են, քան արևմուտքում կամ աշխարհի հեռավոր մասերում` Եվրոպայում և Ամերիկայում ապրող մարդիկ, ովքեր դավանում են տարբեր կրոններ և բացարձակապես գաղափար չունեն Կումբհա Մելայի իրական նշանակության մասին: Այս մարդիկ պատրաստակամորեն շփվում են հոգեւորականների հետ, իհարկե՝ իրենց կրթությանը համապատասխան չափով։ Սակայն այս օտարերկրացիները, ցավոք, վարակված են նյութապաշտությամբ։ Նրանցից ոմանք ականավոր գիտնականներ են, հետազոտողներ իրենց մասնագիտության և փիլիսոփայության ոլորտում, բայց նրանք չեն հասկանում և չեն ճանաչում տարբեր կրոնների միջև եղած էական միասնությունը, չեն ընդունում, որ կրոններն ունեն մեկ հիմք: Թվում է, որ տարբեր կրոնները սպառնում են բաժանել մարդկությունը անհաղթահարելի պատնեշով:
Իմ պարամգուրուջի Մահարաջ Բաբաջին ժպտաց, ապա, ինձ վստահեց այս գիրքը գրելու գործը՝ շնորհելով ինձ Սվամի կոչումը ։ Ինձ համար անհայտ պատճառներով հենց ես ընտրվեցի որպես մեկը, ով սկիզբ կդնի վերացնելու մարդկանց բաժանող կրոնական խոչընդոտները և օգնել վերականգնելու բոլոր կրոնների հիմքում ընկած մեծ Ճշմարտությունը:
Գիրքը բաղկացած է չորս մասերից` գիտելիքների զարգացման չորս փուլերին համապատասխան: Կրոնի բարձրագույն նպատակը Ատմագյանան է՝ սեփական Ես-ի ճանաչումը, սակայն այս նպատակին հասնելու համար անհրաժեշտ է արտաքին աշխարհի բացարձակ իմացությունը: Հետևաբար գրքի առաջին մասը վերաբերում է Վեդային, այսինքն Ավետարանին՝ բարի ավետմանը, եւ բացատրում է, թե ինչպես է աշխատում այս արտաքին աշխարհը: Այն նվիրված է տիեզերքի հիմնարար ճշմարտությունների հաստատմանը և Տիեզերքի առաջընթացն ու հետընթացը (էվոլյուցիան և ինվոլյուցիան) նկարագրելուն:
Հաստատ է, որ ստեղծագործված յուրաքանչյուր կենդանի էակ՝ ամենաբարձր գիտակցություն ու զարգացում ունեցողից մինչև ամենապարզը, կրքոտ տենչում է ունենալ երեք բան՝ Գոյություն, Գիտակցություն և Երանություն: Սրանք են գրքի երկրորդ մասի թեմաները:
Գրքի երրորդ մասը նախանշում է կյանքի այս նպատակներին հասնելու ուղիներն ու մեթոդները:
Չորրորդ մասը այն մարդկանց համար է, ովքեր կյանքի երեք գաղափարների որոնման մեջ առաջադիմել են և մոտ են դրանց իրականացմանը:
Ես ընտրել են գիրքը ներկայացնելու հետեւյան ձեւը. նախ՝ տրվում է արևելյան իմաստունների այս կամ այն շարադրանքի ձևակերպումը սանսկրիտում ընդունված ձևով. երկրորդ՝ տրված է դրա թարգմանությունը, մեկնությունը և համեմատությունը արևմուտքի համապատասխան սրբազան գրվածքների հետ։ Այս կերպ ես փորձել եմ ցույց տալ, որ նկատելի տարբերություններ չկան Արևելքի և Արևմուտքի ուսմունքների միջև, չխոսելով արդեն որեւէ հակասության մասին։
Հուսով եմ, որ իմ Պարամգուրուդևայի ցուցումով այս ոճով գրված գիրքը իր իմաստն ու նշանակությունը կունենա այս գիտելիքը որոնողների համար, առավել եւս, որ Դուապարա Յուգայի դարաշրջանը բնութագրվում է բոլոր ոլորտներում գիտության արագ զարգացմամբ:
Պարզաբանենք, որ մեր ապրած ժամանակաշրջանը հենց Դուապարա Յուգան է, և որ այսօր (1894թ.) այս Յուգայի 194 տարին արդեն անցել է, իր հետ բերելով մարդկային գիտելիքի արագ զարգացում։
Անդրադառնանք յուգաների թվագրմանը պարզ մաթեմատիկական հաշվարկներով:
Արևելյան աստղագիտությունը սովորեցնում է, որ արբանյակները պտտվում են իրենց մոլորակների շուրջ, իսկ մոլորակները, պտտվելով իրենց առանցքների շուրջ, իրենց արբանյակ - լուսինների հետ միասին պտտվում են Արեգակի շուրջը։ Արեգակը իր երկվորյակ աստղի, նրա մոլորակների, այդ մոլորակների արբանյակների հետ միասին պտտվում է զանգվածի ընդհանուր կենտրոնի շուրջ՝ մոտավորապես 24000 երկրային տարի պարբերությամբ։ Այս աստղագիտական երևույթը կենդանակերպի շրջանով գիշերահավասարների հակառակ շարժման պատճառն է։
Բացի այս շարժումից, Արևը պտտվում է նաեւ Մեծ կենտրոնի շուրջ, որը կոչվում է Վիշնու-Նաբհի, վերջինս ստեղծարար ուժի՝ Բրահմայի տեղն է՝ տիեզերական ձգողության (մագնիսականության) գտնվելու վայրը։ Բրահման կառավարում է դհարման՝ ներաշխարհի մտավոր ուժը:
Երբ Արեգակն իր համակենտրոն պտույտով հասնում է Վիշնու-Նաբհիի մեծ կենտրոնին ամենամոտ կետին` Բրահմայի կենտրոնին (այս իրադարձությունը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ աշնանային գիշերահավասարի կետը գտնվում է Խոյի նշանում), ապա դհարման՝ մտավոր ուժը, զարգանում է այն աստիճան, որ մարդը կարողանում է հեշտությամբ հասկանալ ամեն ինչ, նույնիսկ Հոգու խորհուրդները։
Քսաներորդ հարյուրամյակի սկզբին աշնանային գիշերահավասարի կետը կգտնվի Կույսի համաստեղությունում եւ մեր աշխարհը կթեւակոխի Դուապարա - Յուգայի աճող ճյուղի սկզբնական ժամանակաշրջանը։
12000 տարվա ընթացքին, երբ Արևը շարժվում է դեպի իր ուղեծրի ամենահեռու կետը Բրահմայի Մեծ կենտրոնից (այս իրադարձությունը տեղի է ունենում, երբ աշնանային գիշերահավասարի կետը հատում է Կենդանակերպի Կշեռք համաստեղության սահմանը), մտավոր ուժը՝ դհարման, իջնում է այնքան ցածր մակարդակի, որ մարդը ի վիճակի չէ որևէ բան հասկանալ կոպիտ նյութից զատ: Եվ ճիշտ նույն կերպ, երբ Արևը Մեծ Կենտրոնի շուրջ իր հետագա շարժման մեջ սկսում է մոտենալ իր ուղեծրի կետին, որն ամենամոտն է այս Կենտրոնին, մտավոր ուժը՝ դհարման, սկսում է աճել։ Այս աճը աստիճանաբար հասնում է առավելագույնին պարբերության մյուս կեսում, այսինքն հաջորդ 12000 տարիների ընթացքում:
12000 ամյա պարբերության ժամանակաշրջաններից յուրաքանչյուրը արմատական փոփոխություններ է առաջացնում ինչպես արտաքին՝ կոշտ նյութական, այնպես էլ ներքին՝ մտավոր կամ էլեկտրական աշխարհում: Այս շրջանը կոչվում է Դայվա -Յուգա (էլեկտրական զույգ):
Այսպիսով, 24000 տարվա ընթացքում Արևը կատարում է ամբողջական պտույտ իր երկվորյակի շուրջ և դրանով իսկ ավարտում է մեկ էլեկտրական ցիկլը՝ 12000 տարի աճող աղեղում և մեկ այդպիսի ցիկլ՝ իջնող աղեղում։
Դհարմայի՝ մտավոր ուժի զարգացումը տեղի է ունենում շատ աստիճանաբար և բաժանվում է չորս տարբեր փուլերի՝ 12000 տարիների ժամանակաշրջաններից յուրաքանչյուրում:
Առաջին փուլը կոչվում է Կալի Յուգա, նրա տեւողությունը 1200 տարի է, որի ընթացքում Արեգակն անցնում է իր մասնակի ուղեծրի 1/20-րդ մասը, այսինքն իր երկվորյակի հետ փոխակապակցված շրջապտույտ է կատարում (տես նկ. 1): Այս ժամանակաշրջանում մտավոր ուժը՝ դհարման, ունի ամենացածր մակարդակը և կազմում է առավելագույնի միայն մեկ քառորդը. մարդկային ինտելեկտը անընդհատ փոփոխվող արտաքին աշխարհի կոպիտ նյութական մասից զատ ի վիճակի չէ որևէ բան ըմբռնել:
Երկրորդ փուլը, որը ներառում է 2400 տարի, կոչվում է Դվապարա Յուգա: Արեգակն այս ժամանակահատվածում անցնում է իր մասնակի ուղեծրի 2/20-ը։ Դհարմայի՝ մտավոր ուժի մակարդակը այս ժամանակահատվածում բարձրանում և հասնում է իր հնարավոր արժեքի կեսին. Մարդկային ինտելեկտը այս պահին ի վիճակի է հասկանալ նուրբ նյութի էությունը, այն է՝ էլեկտրականության տարբեր երեւույթների բնույթը և դրանց այն բնութագրերը, որոնք ընկած են արտաքին աշխարհի կառուցվածքի հիմքում:
Երրորդ փուլը՝ Տրետա Յուգան տևում է 3600 տարի։ Այս ընթացքում Արեգակն անցնում է իր ուղեծրի հաջորդ 3/20-ը։ Դհարման այս ժամանակահատվածում հասնում է զարգացման էլ ավելի բարձր մակարդակի. մարդկային ինտելեկտը ունակ է դառնում հասկանալու Աստվածային մագնիսականությունը՝ բոլոր էլեկտրական ուժերի աղբյուրը, որից կախված է Տիեզերքի գոյությունը:
Չորրորդ փուլը ընդգրկում է 4800 տարի, որի ընթացքում Արեգակն անցնում է իր մասնակի ուղեծրի ևս 4/20-ը, կոչվում է Սաթյա Յուգա: Դհարման հասնում է իր լիարժեք, ամենաբարձր զարգացմանը այս ժամանակահատվածում. մարդկային ինտելեկտը կարող է ըմբռնել ամեն ինչ, նույնիսկ Աստվածային Հոգին, որը գտնվում է մեր տեսանելի աշխարհից դուրս:
Մանուն՝ վերջին Սատյա Յուգայի մեծ ռիշին (լուսավոր իմաստուն), իր «Սամհիտայում» նկարագրում է Յուգաները այսպիսի պարզ, մանրամասն և բանաստեղծական տերմիններով.
Չորս հազար տարի է տեւում մեկ Կրիտա-Յուգան,
Եվ նույնքան հարյուրամյակ՝ այգաբացը նրա,
Եվ նույնքան հարյուրանյակ՝
Երեկոյան Մթնշաղում հոգեվարգը նրա։
Հաջորդ երեք Յուգաները կառուցված են այնպես,
Որքան հազարներ է Յուգայի հիմքում
Նույնքան հարյուր է նրա ծայրերում՝
Արշալույսներում ու մթնշաղերում -
Եւ հաջորդողները մեկով են պակաս:
Չորս Յուգաների պարբերությունը տասներկու հազարամյակ է։
Եւ Աստվածների դարաշրջանն է այն:
Այս հազարավոր դաիվա-դարերը մեկ օրն են Բրահմայի
Իրենց հանրագումարով։
Եվ մեկ գիշերն է Բրահմայի նույնքան, որքան ցերեկը:
Սաթյա Յուգայի շրջանը տևում է 4000 տարի, բացի այդ 400 տարի կա Սատյա Յուգայի սկզբում և 400 տարի ավարտին, դրանք Յուգայի սանդհիներն են՝ անցումային շրջանները նախորդ և հաջորդ Յուգաների միջև: Այսպիսով, Սատյա - Յուգայի ընդհանուր տևողությունը 4800 երկրային տարի է:
Մյուս յուգաների տեւողությունը եւ դրանց անցումային շրջանները հաշվարկելիս պետք է նկատի ունենալ, որ դրանք ձեւավորվել են որոշակի հազարամյակներից եւ նույնքան դարերից։
Այս կանոնից հետևում է, որ 3000 տարին կազմում է Տրետա Յուգայի տևողությունը, և դրա սկսվելուց 300 տարի առաջ և վերջում 300 տարի կազմում են Տրետա Յուգայի համապատասխան սանդհիները, գումարային՝ 3600 տարի:
Նույն կերպ մենք գտնում ենք, որ 2000 տարին Դուապարա Յուգայի տևողությունն է, իսկ դրա նախնական և վերջնական սանդհին՝ հարևան Յուգաների միջև անցումային շրջանները, յուրաքանչյուրը տևում է 200 տարի: Դուապարա Յուգայի ընդհանուր տևողությունը 2400 տարի է։
Ի վերջո, հազար տարին Կալի Յուգայի հիմնական մասի տեւողությունն է։ Նրա սկզբնական և վերջնական շրջանները տևում են համապատասխանաբար 100 տարի, իսկ ընդհանուր առմամբ՝ 1200 տարի։
Բոլոր չորս Յուգաների ընդհանուր տևողությունը 12000 տարի է։ Այս շրջանը կազմում է մեկ Դայվա - Յուգա, կամ, այլ կերպ ասած, մեկ էլեկտրական զույգ: Նման երկու զույգերը, այսինքն՝ 24000 տարվա ժամանակահատվածը, կազմում են ամբողջական էլեկտրական պարբերություն:
Ք.ա. 11501 թվականից, երբ աշնանային գիշերահավասարի կետը մտավ Խոյ համաստեղություն, Արևը սկսեց հեռանալ իր ուղեծրի այն կետից, որը գտնվում է Մեծ կենտրոնից ամենափոքր հեռավորության վրա, և շարժվեց դեպի առավելագույն հեռավորության վրա գտնվող կետը։ Հետեւանքում մարդու ինտելեկտուալ ուժը սկսեց թուլանալ։ 4800 տարվա ընթացքում արևը անցավ Սաթյան՝ նշված Էլեկտրական Զույգի մասնակի ուղեծրի 4/20 մասը, մարդկային ինտելեկտը լիովին կորցրեց հոգևոր գիտելիքն ընկալելու ունակությունը։ Հաջորդ 3600 տարիների ընթացքում, երբ Արևը շարժվում էր Տրետա Յուգայի իջնող ճյուղով, ինտելեկտը աստիճանաբար կորցրեց Աստվածային մագնիսականությունը ընկալելու ողջ կարողությունը: Արեգակի՝ Դուապարա Յուգայի իջնող ճյուղով շարժման ընթացքում, որը տևեց ևս 2400 տարի, մարդկային ինտելեկտը կորցրեց էլեկտրական ուժերն ու երևույթները հասկանալու ունակությունը: Վերջապես, հաջորդ 1200 տարում, Կալի Յուգայի իջնող ճյուղի ավարտին, Արեգակը հասավ Մեծ Կենտրոնից իր ուղեծրի ամենահեռու կետին։ Այդ պահին աշնանային գիշերահավասարի կետը մտավ Կշեռք համաստեղության սահմանները։ Մարդու ինտելեկտուալ ուժն անկում ապրեց։ Նա այլևս անկարող էր որևէ բան հասկանալ կոպիտ նյութի սահմաններից դուրս։ Հետևաբար, մ.թ. 500թ-ին մոտ ժամանակն ամենամութն է ինչպես Կալի Յուգայի, այնպես էլ 24000 տարվա ամբողջ ցիկլի ընթացքում: Եվ, իրոք, պատմությունը հաստատում է հին հնդիկ Ռիշիների այս հաշվարկների ճշգրտությունը։ Այն նաև փաստում է, որ այս ընթացքում բոլոր երկրներում տիրել է անհավատալի տգիտություն և մարդկային տառապանք։
499 թվականից Արևը սկսեց մոտենալ Մեծ կենտրոնին: Դրան համապատասխան, մարդկային ինտելեկտն իր զարգացման մեջ աստիճանաբար սկսեց բարձրանալ։ Այնուամենայնիվ, Կալի Յուգայի աճող ճյուղի սկզբի 1100 տարիների ընթացքում, այսինքն՝ մինչև մ.թ. 1599 թվականը, մարդկային ինտելեկտը դեռ այնքան ցածր մակարդակի վրա էր, որ չէր կարող ճանաչել էլեկտրականությունը՝ սուկշմաբհուտան, այսինքն կոպիտ նյութից ավելի նուրբ տարրերի կառուցվածքը։ Քաղաքական դաշտում, ընդհանուր առմամբ, նույնպես խաղաղություն չկար ոչ մի պետությունում։
Հետագայում, երբ ավարտվեց Կալի Յուգայի երեկոյան սանդհին՝ անցումային շրջանը եւ սկսեց անցումը գալիք Դուապարա Յուգային, մարդիկ սկսեցին աստիճանաբար նկատել ավելի նուրբ նյութի՝ պանչա-տանմատրաների կամ, այլ կերպ ասած, էլեկտրական ուժերի գոյությունն ու հատկությունները։ Հասարակական կյանքը շրջադարձ կատարեց դեպի ավելի կայուն հարաբերություններ ։
Մի քանի օրինակ.
1600 - ականներին Ուիլյամ Գիլբերտը ուսումնասիրեց մագնիսական ուժերը և հայտնաբերեց էլեկտրականության առկայությունը բոլոր նյութերում: 1609 թվականին Յոհաննես Կեպլերը հրապարակեց իր հետազոտության արդյունքները, որտեղ նա ձևակերպեց աստղագիտության կարևորագույն օրենքները։ Նույն ժամանակ Գալիլեո Գալիլեյը նախագծեց և ստեղծեց առաջին աստղադիտակը: 1621 թվականին հոլանդացի Դրեբելը հայտնագործեց մանրադիտակը։ 1670 - ական թվականներին Նյուտոնը ձևակերպեց համընդհանուր ձգողության օրենքը։ 1700 թվականին Թոմաս Սավերին ջուրը բարձրացնելու համար օգտագործեց շոգեշարժիչ։ Քսան տարի անց Սթիվեն Գրեյը հետազոտեց էլեկտրական հոսանքի ազդեցությունը մարդու օրգանիզմի վրա:
Քաղաքական հարթակում քաղաքացիները սկսեցին հետաքրքրվել պետական ինստիտուտներով։ հետեւանքում քաղաքակրթությունը սկսեց առաջ գնալ բազմաթիվ ուղղություններով: Այսպես, օրինակ, Անգլիան միավորվեց Շոտլանդիայի հետ, որի արդյունքում ստեղծվեց ուժեղ պետություն։ Հարավային Եվրոպայում Նապոլեոնը ներկայացրեց իր նոր օրենսդրական նախագիծը: Ամերիկան անկախություն ձեռք բերեց, Եվրոպայի շատ շրջաններում խաղաղություն հաստատվեց։
Գիտության զարգացումն զուգահեռ երկրներն ու մայրցամաքները ծածկվում էին երկաթուղիներով և հեռագրական լարերով։ Շոգեքարշերի և էլեկտրական մեքենաների հայտնագործման, ինչպես նաև այլ տեսակի սարքերի՝ արտադրության մեջ ավելի լայն ներդրման շնորհիվ սկսվեց նուրբ նյութերի գործնական օգտագործումը, թեև դրա բնույթը դեռևս հստակ հասկանալի չէր:
1899 թվականին Դուապարա Յուգայի 200 տարի տևողությամբ սկզբնական անցումային շրջանը՝ Դուապարա Սանդհին, կավարտվի և կսկսվի հենց Դուապարա Յուգան, որը կտևի 2000 տարի և մարդկությանը կբերի հստակ պատկերացում բոլոր էլեկտրական երևույթների, էլեկտրական ուժերի և դրանց բնույթի մասին։
Այդպիսին է Տիեզերքը ղեկավարող Ժամանակի մեծ գաղափարը: Ոչ մի սովորական մարդ չի կարող խուսափել այս ազդեցությունից։ Բացառություն են միայն այն անձինք, ովքեր, լցված լինելով մաքուր Սիրո աստվածային պարգևով, դարձել են սուրբ։ Իրենց հոգևոր զարգացման ընթացքում այդպիսի մարդիկ մկրտվել են Պրանավայի սուրբ հոսքում (այսինքն՝ Աումի սուրբ թրթիռներում), և Բնությունն ընկալելու նրանց կարողությունն այնքան է ընդլայնվել, որ նրանք կարողացել են հասկանալ Աստծո Արքայությունը:
Աշխարհի դիրքը հնդկական օրացույցներում Դուապարա Սանդհիի ներկա պահին (1894թ.) սխալ է նշված։ Այս օրացույցը կազմող աստղագետներն ու աստղագուշակները առաջնորդվել են այնպիսի գիտնականների ցուցումներով, ովքեր ապրել են Կալի Յուգայի մութ դարում և ուսումնասիրել սանսկրիտ սուրբ գրությունները (օրինակ՝ Կուլուկկա Բհաթան): Այս գիտնականների հետեւորդները հիմք են ընդունում այն եզրակացությունը, որ Կալի Յուգայի տևողությունը 432,000 տարի է, որից 4,994 տարին արդեն անցել է այսօր (մ.թ. 1894), և մնացել է 427,006 տարի: Ի՜նչ տխուր կանխատեսում։ Այնուամենայնիվ, բարեբախտաբար սխալ …
Այս սխալն առաջին անգամ մտել է օրացույցներ մոտ 700 մ.թ.ա.՝ Ռաջա Պարիկշիթի օրոք, հենց իջնող Դուապարա Յուգայի ավարտի վերջին տարում: Այդ օրերին մեծ Մահարաջա Յուդիշթիրան, իմանալով, որ մոտենում է մութ Կալի Յուգայի սկիզբը, գահը հանձնեց իր ավագ որդուն՝ վերոհիշյալ Ռաջա Պարիկշիթին։ Ինքը՝ Մահարաջա Յուդհիշթիրան, իր շքախմբի բոլոր իմաստունների հետ հեռացավ երկրային դրախտավայր՝ Հիմալայան լեռներ:
Արդյունքում Ռաջա Պարիկշիթի շքախմբում չկար մեկը, ով կարող էր հասկանալ ժամանակագրության և տարբեր Յուգաների փոփոխության սկզբունքները։
Հետեւանքում, ավարտվող Դուապարա Յուգայի 2400 տարիների վերջում ոչ ոք չհամարձակվեց հաշվարկել եւ հայտարարել Կալի Յուգայի մութ դարերի սկիզբը, ինչպես ոչ ոք չնշեց, թե երբ է ավարտվելու Դուապարա Յուգան և քանի՞ տարի դեռ կա մինչ այդ ավարտը։
Համաձայն վերը նշված սխալ հաշվարկի մեթոդի՝ Կալի Յուգայի առաջին տարին համարակալվել է որպես 2401, այսինքն՝ ամբողջ անցյալ Դուապարա Յուգան ներառվել է դրանում։ Երբ նոր դարաշրջանի 499 թվականին լրացավ 1200 տարի, և սա իսկական Կալի Յուգայի տեւողությունն է (նվազող ճյուղում), այսինքն, երբ Արեգակն իր շարժման մեջ հասավ իր մասնակի ուղեծրի Ամենահեռավոր կետին Մեծ կենտրոնից (այդ պահին աշնանային գիշերահավասարը մտել է Կշեռք համաստեղություն), այդ տարին ըստ նման հաշվարկների համարվել է 3600-րդը՝ Կալի Յուգայի ամենամութ շրջանը, և ոչ թե 1200-րդը, ինչպես որ էր։
Իջնող Կալի Յուգայի ավարտով, այսինքն՝ մ.թ. 499 թվականից հետո, Արևը, շարժվելով իր ուղեծրով, սկսեց մոտենալ Մեծ Կենտրոնին, և դրան համապատասխան մարդկանց մտավոր ուժը սկսեց զարգանալ և աճել: Եվ շուտով օրացույցներում թույլ տրված սխալը սկսեց ավելի ու ավելի հաճախ նկատվել այն ժամանակվա իմաստունների կողմից, ովքեր հաստատեցին, որ հնում իմաստունները Կալի Յուգայի տևողությունը հաշվարկել են ընդամենը 1200 տարի է: Սակայն, քանի որ նոր գիտնականների ինտելեկտը դեռ բավականաչափ զարգացած չէր, նրանք օրացույցներում սխալ նկատելով չկարողացան վերացնել դրա պատճառը։ Փորձելով վերացնել առաջացած հակասությունները, նրանք ենթադրեցին, որ 1200 տարիները, որոնք կազմում են Կալի Յուգայի իրական տևողությունը, ոչ թե երկրային, այլ աստվածների տարիներ են, այսինքն Կալի Յուգայի տևողությունը հավասար է 1200 Դայվա տարվա, և այս տարիներից յուրաքանչյուրը բաղկացած է 12 Դայվա ամսից, որոնցից յուրաքանչյուրն իր հերթին ունի 30 Դայվա օր: Յուրաքանչյուր Դայվա օր հավասար է Արեգակի շուրջ մեր Երկրի պտույտի մեկ շրջանի, այսինքն՝ մեկ երկրային տարվա։ Այսպիսով, այս փորձագետները պարզել են, որ Կալի Յուգայի 1200 տարին պետք է հավասար լինի 432 000 երկրային տարվա (30x12x1200=432000):
Այնուամենայնիվ, այս ամբողջ խառնաշփոթից հետո գործերի իրական վիճակը պարզելու համար մենք պետք է պարզենք գարնանային գիշերահավասարի գտնվելու վայրը երկնային ոլորտում 1894 թվականի գարնանը։
Ըստ աստղագիտական տեղեկատուների՝ գարնանային գիշերահավասարի կետն այս ժամանակաշրջանում գտնվել է Խոյ համաստեղության մեջ՝ նրա սահմանից 20° 54' 36" անկյունային հեռավորության վրա, այն կետում, որտեղ գտնվում է Բեւեռային (Ռեւատի) աստղը: Համապատասխան հաշվարկները ցույց են տալիս, որ գարնանային գիշերահավասարի կետը իր հետընթաց շարժման մեջ հատել է Խոյի համաստեղության սահմանը 1394 տարի առաջ:
Գտնված 1394 թվից հանելով 1200 տարի (վերջին Կալի Յուգայի տևողությունը աճող ճյուղի վրա), մենք կստանանք ընթացիկ աճող Դուապարա Յուգայի տարվա թիվը կամ Արեգակնային համակարգի աշխարհ մուտքը ներկա տարի: Մենք տեսնում ենք, որ մ.թ. 1894 թվականը համապատասխանում է նոր Դուապարա Յուգայի 194-րդ տարուն: Հաշվի առնելով այս ամենը՝ կարելի է հեշտությամբ բացատրել հին օրացույցների մեջ հանդիպող սխալը։ Բավական է մեր ստացած 1394 թվին ավելացնել վերը նշված 3600 տարին, և մենք կստանանք 4994 -րդ տարին, որը Հնդկական օրացույցով նոր դարաշրջանի ներկայիս՝ 1894 թվականն է ըստ տարածված սխալ տեսության:
[Ուսումնասիրելով այս գրքում տրված գծապատկերը՝ ընթերցողը կտեսնի, որ Աշնանային գիշերահավասարն այժմ (մ.թ. 1894թ.) ընկնում է Կույս համաստեղության աստղերի մեջ և Աճող Դուապարա Յուգայում:]
Այս գրքում դիտարկվում են որոշ ճշմարտություններ, ինչպիսիք են մագնիսականության հատկությունները, նրա աուրաները, էլեկտրականության տարբեր տեսակները և այլն, որոնք ժամանակակից գիտությունը դեռ ամբողջությամբ չի ուսումնասիրել: Էլեկտրաէներգիայի հինգ տեսակները կարելի է հեշտությամբ հասկանալ, եթե ուշադրություն դարձնենք նյարդերի աշխատանքին, որոնք, ըստ էության, զուտ էլեկտրական բնույթի են: Զգայական նյարդերի հինգ տեսակներից յուրաքանչյուրն ունի հատուկ առանձնահատկություններ, որոնք բնորոշ են միայն իրեն և, համապատասխանաբար, կատարում է միայն իրեն հատուկ գործառույթները: Օրինակ, օպտիկական նյարդը փոխանցում է միայն այն ազդանշանները, որոնք գրգռվում են լույսից, բայց չի արձագանքում ձայնին կամ այլ գրգռիչներին, իր հերթին լսողական նյարդի զգայուն վերջույթները արձագանքում են միայն ձայնային ազդակներին և չեն կարող կատարել այլ զգայական օրգանների գործառույթները և այլն։ Հետեւաբար գոյություն ունեն էլեկտրականության հինգ տեսակներ, որոնք համապատասխանում են տիեզերական էլեկտրականության հինգ հատկություններին։
Ընդհանրապես մագնիսական երևույթներն իրենց ամբողջության մեջ հանրությանը հասկանալի ներկայացնելն ապարդյուն փորձ կլինի։ Ներկա պահին այս ոլորտում մարդկային մտավոր ընկալունակությունը սահմանափակ է: Միայն Տրետա Յուգայում մարդկու ինտելեկտն այնքան կզարգանա, որ ազատորեն կընկալի Աստվածային մագնիսականության հատկությունները (հաջորդ Տրետա Յուգան կսկսվի մ.թ. 4099 թ.): Հիմա չափազանց հազվադեպ են մարդիկ, ովքեր հաղթահարել են մեծ Ժամանակի ազդեցությունը և հասել այնպիսի երևույթների ընկալմանը, որոնք սովորական մարդիկ չեն ընկալում և չեն կարող ընկալել։ Այս գիրքը նրանց համար չի գրված, այդպիսի վեհ մարդիկ իրենց համար նոր բան չեն գտնի այստեղ։
Այս ներածական խոսքն ավարտենք նշելով, որ երկրային կյանքում շաբաթվա տարբեր օրերը կրելով իրենց վրա տարբեր մոլորակների ազդեցությունը, փոխառել են իրենց անունները այդ մոլորակներից։ Նմանապես, հնդկական ամիսների անունները առաջացել են տարբեր համաստեղությունների անուներից՝ ըստ նրանց ազդեցության տարվա որոշ ժամանակահատվածի վրա: Բայց նույնիսկ ավելի երկար ժամանակահատվածները, ինչպիսիք են մեծ յուգաները, նույնպես իրենց ազդեցության շրջափուլերում հատուկ հետք են թողնում մարդու վրա. հետևաբար, շատ ցանկալի կլիներ տարիների անուններում որոշակի ցուցումներ ունենալ, թե որ յուգային են պատկանում։
Եթե Յուգայի ընթացքը որոշվում է գիշերահավասարների դիրքով, ապա համապատասխան յուգայի ներսում հաշվարկի նման մեթոդը գիտականորեն հիմնավորված կլինի ըստ երկնային ոլորտում համաստեղությունների միջև տեղի ունեցած երևույթների։ Դրա օգտագործումը կվերացնի անցյալում առաջացած բազմաթիվ անհարմարություններ, երբ դարաշրջանները անվանվում են բարձրաստիճան երկրային անձանց անուններով։
Այս պատճառով մենք առաջարկում ենք անվանել և համարակալել այն տարին, երբ այս Ներածությունը գրվել է 194 Դուապարա Յուգա՝ մ.թ. 1894-ի փոխարեն, սա ներկա Յուգայի ճշգրիտ ժամանակն է:
Հաշվարկի առաջարկվող մեթոդը գերիշխել է Հնդկաստանում մինչև Ռաջա Վիկրամադիտիայի գահ բարձրանալը, երբ մտցվեց դարաշրջան հաշվելու Սամվաթի համակարգը: Վերոգրյալից հետեւում է տարեգրության՝ յուգաներով հաշվելու կատարյալ համակարգը, եւ մենոք խորհուրդ ենք տալիս այն ներդնել բնակչության շրջանում ամենալայն գործածության։
Այժմ՝ Դուապարա Յուգայի 194-րդ տարում, Կալի Յուգայի մութ դարերը վաղուց անցել են: Մենք մոտենում ենք հոգևոր գիտելիքների ըմբռնմանը, և մարդիկ կարիք ունեն միմյանց հանդեպ քնքուշ, հոգատար օգնության։ Հուսով եմ, որ իմ ամենասուրբ Պարամգուրու Մահարաջա Բաբաջիի հրահանգով գրված այս գրքի հրատարակումը կծառայի այս մեծ հոգևոր նպատակին:
Սվամի Շրի Յուկտեշվար Գիրի
Սերամպուր, Հարավային Բենգալիա,
Ֆալգուն ամսվա 26-րդ օրը
Դուապարա Յուգայի 194-րդ տարում
(1894թ ՄԹ)
Գլուխ 1
ԱՎԵՏԱՐԱՆ
ՍՈՒՏՐԱ 1
Պարաբրահման՝ հոգին կամ Աստված, հավերժ գոյոություն ունի։ Նա կատարյալ է, անփոփոխ եւ բացարձակ, անսկիզբ ու անվերջ։ Նա մեկ անբաժանելի էություն է։
Հավերժական Հայրը, ով նաև կոչվում է Աստված, Սվամի Պարաբրահմա, միակ Իրական Էությունն է՝ Սաթը, տիեզերքում Նա է ամեն ինչը ամեն ինչում:
Ինչու Աստված անհասկանալի է. Մարդը միշտ հավատում է ինչ-որ բանի, մասնավորապես, նա ենթագիտակցորեն հավատում է նշված Էության գոյությանը։ Տեսանելի աշխարհի բաղկացուցիչ տարրերը, որոնք մեր զգայարանների օբյեկտներն են, այն է՝ ձայնը, ճնշումը մաշկի վրա, լույսի ճառագայթը, համը, հոտերը այս Էության առանձնահատկություններից միայն մի քանիսն են: Եվ քանի որ մարդն իրեն նույնացնում է նյութական մարմնի հետ, որը կազմված է թվարկված հատկություններով տարրերից, նա իր անկատար զգայական օրգաններով կարողանում է ընկալել միայն այդ տեսակի տարրերն ու հատկանիշները, բայց ոչ երբեք ամբողջական Էությունը, որին դրանք պատկանում են:
Այդ իսկ պատճառով Հավիտենական Հայրը՝ Աստված, ով միակ իրական Էությունն է Տիեզերքում, չի էլ ընկալվում կոշտնյութական աշխարհիկ մարդու կողմից։ Աստված մարդկանց կողմից կընկալվի միայն այն ժամանակ, երբ, բարձրանալով խավարի ստեղծագործությունից՝ Մայայից վեր, մարդը դառնա աստվածային արարած: Համեմատեք հնդիկ իմաստունների այս պնդումները Ավետարանի տեքստերի հետ.
« Ի՞նչ է հաւատը, եթէ ոչ՝ յուսացուած բաների հաստատումը եւ ապացոյցն այն բաների, որոնք չեն երեւում»: Պողոս առաքյալ, «Թուղթ Եբրայեցիներին», գլ. 11, տող 1
«Հիսուս ասաց. «Երբ Մարդու Որդուն բարձրացնեք, այն ժամանակ պիտի իմանաք, թե Ես եմ...» Աւետարան ըստ Յովհաննէսի, գլ. 8, տող 28
Նա է (Պարաբրահման) ամբողջ գիտելիքի և ամբողջ սիրո աղբյուրը, նրա մեջ է արմատը ողջ ուժի և ամենայն ուրախության:
Պրակրիտի կամ Աստծո բնույթը. Հայր Աստծո էությունը՝ Պրակրիտին, դրսևորվում է Շակտիի ամենակարող զորությամբ, կամ այլ կերպ՝ աշխարհաստեղծ Հավերժական ուրախությամբ (Անանդա) և Ամենագետ Զգացողությամբ՝ Չիթով, որն այս աշխարհը դարձնում է գիտակցված:
Ինչպես է Աստված ընկալվում: Քանի որ մարդն Աստծո պատկերն է, ներհայելով՝ նա կարող է ըմբռնել ամենակարող զորությունն ու ամենագետ զգացողությունը՝ իր Ես-ի այս բացառիկ հատկությունները, միևնույն ժամանակ Ամենազորության ուժը նա ճանաչում է իր կամքի տեսքով (Վասանա), որն օժտված է ուրախություն դրսևորելու հատկությամբ (Բհոգա), իսկ Ամենագիտության զգայարանը՝ իր գիտակցության (Չետանա) տեսքով, որն ընկալում է այս ուրախությունը (Բհոկտա): Ըստ Աստվածաշնչի.
«Եվ Աստված ստեղծեց մարդուն իր պատկերով, Աստծո պատկերով ստեղծեց նրան, արու և էգ ստեղծեց նրանց»: (Ծննդոց, գլ. 1, թիվ 27)
ՍՈՒՏՐԱ 3
Պարաբրահման տիեզերքի պատճառն է. Նա է իներտ Բնության (Պրակրիտի) զարթոնքը: Օմ-ից (այլ կերպ՝ Պրանավա, Խոսք, որը Ամենակարող Զորության դրսևորումն է) ծնվում են՝ Կալան (Ժամանակ), Դեշան (Տիեզերք) և Անուն (ատոմներ), որոնք ստեղծագործության թրթիռային (տատանողական) կառուցվածքն են։
Ամեն (Աում) բառն արարչության սկիզբն է։ Ամենակարող Ուժի դրսևորումը, որն արտահայտվում է «հակակրանք, վանում - սեր, գրավչություն» ամենիմաց զգացողության ձեւով՝ թրթիռ կամ տատանում է, արտահայտված յուրահատուկ ձայնի տեսքով։ Այն սովորաբար նշվում է այնպիսի տերմիններով, ինչպիսիք են Բառ, Բան, Ամեն, Ամին, Օմ (Աում): Աումն իր տարբեր ասպեկտներով արտահայտում է փոփոխության և բաժանման գաղափարները:
Չորս գաղափարներ՝ բան (խոսք), ժամանակ, տարածություն և ատոմ: Փոփոխության գաղափարը Հավերժ Անփոփոխի մեջ ժամանակն է (Կալա): Բաժանման գաղափարը Հավերժորեն Անբաժանելիում Տիեզերքն է (Դեշա): Դրանցից բխող հետևանքը մասնիկների, անթիվ ատոմների գաղափարն է (սանսկրիտում՝ Պատրա կամ Անու):
Այդ իսկ պատճառով նշված չորս հասկացությունները՝ Բառը, Ժամանակը, Տարածությունը և Ատոմը, արտահայտում են նույն բանը, այսինքն՝ ըստ էության դրանք ոչ այլ ինչ են, քան զուտ գաղափարներ։
Բանը (բանականություն, խոսք), դրսևորված և մարմնավորված (նյութականացած), ստեղծում է այս ամբողջ տեսանելի աշխարհը: Այսպիսով. Բանը (Աում, Ամեն), Ամենակարող Հոր Հավիտենական Բնության դրսևորումն է կամ, նույնն է, թե Նրա Սեփական Ես-ի դրսևորումն է, հետեւաբար անբաժանելի է Աստված հասկացությունից և ինքն էլ Աստված է: Սա ճիշտ է այնպես, ինչպես կրակի ուժն անբաժանելի է «կրակ» հասկացությունից և ոչ այլ ինչ է, քան ինքը կրակը: Ավետարանում նույն պնդումներն են.
«...այսպես է ասում Ամենը՝ հավատարիմ և ճշմարիտ վկան, Աստծո արարչագործության սկիզբը...»: (Հայտնություն, գլ. 3, տող 14)
«Սկզբում էր Բանը, և Բանը Աստծո մոտ էր, և Բանն Աստված էր…
Ամէն ինչ նրանով եղաւ. եւ առանց նրան չեղաւ ոչինչ, որ եղել է:
Եվ Բանը մարմին եղավ և բնակվեց մեր մեջ...»: (Ավետարան ըստ Յովհաննեսի, գլ. 1, տող 1, 3, 14)
ՍՈՒՏՐԱ 4
Տիեզերքի արարման պատճառը Անուն է՝ Ատոմները։ Նրանք միասին կոչվում են Մայա եւ Տիրոջ պատրանքային զորությունն են։ Յուրաքանչյուր առանձին Անու Ավիդյա է՝ տգիտություն:
Ատոմներ՝ Արարչի Հոգու գահը: Այս ատոմները վերոհիշյալ չորս գաղափարների մեջ եւ դրանցից առկախ, կազմում են Հոգու՝ Արարչի գահը, ում լույսով լուսավորվելով՝ ստեղծվում է այս Տիեզերքը։ Նրանք են Մայան՝ Խավարը, քանի որ խանգարում են Հոգևոր Լույսի ընկալմանը: Դրանցից յուրաքանչյուրն առանձին կոչվում է Ավիդյա՝ Տգիտություն, որովհետեւ մարդուն անգիտացնում է նույնիսկ սեփական Ես-ից: Քրիստոնեական Ավետարանը վերը նշված չորս գաղափարները նկատի ունի, երբ խոսում է խավարի և թյուրիմացության տանող չորս կենդանիների մասին։ Առաջնային ատոմը իր չորս ասպեկտներով ավելի բարձր ոլորտում է քան իրեն իր կոշտնյութական մարմնի հետ նույնացնող Մարդը, ով, հետևաբար, ի վիճակի չէ ըմբռնելու այս Ատոմը: Բայց, բարձրանալով ատոմային մակարդակից, մարդը ձեռք է բերում ոչ միայն բուն Ատոմը իր ներքին և արտաքին հատկություններով ընկալելու կարողություն, այլ ընդհանրապես ողջ երեւութական եւ աներեւույթ և՛ դրսևորված, և՛ չդրսևորված արարչագործությունը, այսինքն՝ ողջ արարումը հասկանալու ձիրք «առջևից և ետևից».
« … եւ աթոռի մէջտեղում ու աթոռի շուրջը՝ չորս կենդանիներ՝ առջեւից ու յետեւից աչքերով լի » (Հայտնություն, գլ. 4, տող 6):
ՍՈՒՏՐԱ 5
Պարաբրահմայի ամենաթափանց սիրո ասպեկտը Կուտաստհա Չայտանյան է։
«Ես» անհատականությունը նրա արտահայտչաձեւն է եւ նրա հետ նույնն է։
Կուտաստհա Չայտանյան, Սուրբ հոգի, Պուրուշոտտամա։ Պրեմաբիդջա Չիթի (այսինքն՝ գրավչություն, Ամենագետ սեր) դրսևորումը Կյանքն է, Ամենուր ներկա Սուրբ Հոգին։ Այն կոչվում է Համընդհանուր, Տիեզերական Հոգի (սանսկրիտով՝ Կուտաստհա Չայտանյա կամ Պուրուշոտտամա), եւ լուսավորելով խավարը՝ Մայան, յուրաքանչյուր մասնիկի գրավում է դեպի աստվածայինը: Բայց Խավարը՝ Մայան կամ նրա մասը՝ Ավիդյան՝ Տգիտությունը, բնույթով վանողական են եւ չեն կարող ընկալել կամ ըմբռնել Հոգևոր Լույսը, այլ անդրադարձնում են այն:
Աբհասա Չայտանյա կամ Պուրուշա, Աստծո որդիներ։ Սուրբ Հոգին Հավիտենական Հոր՝ Աստծո Ամենագետ Բնույթի դրսեւորումն է եւ ոչ այլ ոք է, քան Աստված Ինքը: Ուստի հոգևոր ճառագայթների արտացոլանքները սանսկրիտում կոչվում են Աստծո որդիներ՝ Աբհասա Չայտանյա կամ Պուրուշա։
«Կեանքը նրանով էր: Եւ այդ կեանքը մարդկանց համար լոյս էր: Եւ լոյսը խաւարի մէջ լուսաւորում է, եւ խաւարը նրան չնուաճեց»:
«Այդ լոյսն էր ճշմարիտ լոյսը, որ լուսաւորում է ամէն մարդու, որ գալու է աշխարհ»:
«Նա աշխարհի մէջ էր, եւ աշխարհը նրանով եղաւ, սակայն աշխարհը նրան չճանաչեց»:
Ավետարան ըստ Յովհաննեսի, գլ. 1, տող 4, 5, 9 -11։
ՍՈՒՏՐԱ 6
Նա ներկա է ամեն մարդու մեջ։
Ատոմը Չիթի (Տիեզերական Գիտելիք) ազդեցությամբ ձևավորում է Չիտտա՝ խաղաղ միտք, որի հոգևոր վիճակը կոչվում է Բուդդհի (Տիեզերական Բանականություն): Դրա հակառակը Մանասն է (Անհատական միտք), որում ապրում է Ջիվան՝ Անհատական Ես-ը իր էգոյի՝ Ահանկարայի առանձին գոյության գիտակցումով:
Չիտտա, սիրտ, Ահամկարա, Էգո, մարդու որդի։ Ատոմը՝ Ավիդյան, Տգիտությունը, Տիեզերական Սիրո՝ Չիթի, Սուրբ Հոգու ազդեցությամբ հոգևորվում է, ինչպես երկաթը մագնիսական դաշտում մագնիսանում է, և ձեռք է բերում գիտակցություն, այսինքն՝ զգալու ունակություն, նրա այս վիճակը անվանում են Մահաթ՝ Սիրտ, Չիտտա: Այսպես ծնվում է անհատի առանձին գոյության գաղափարը՝ Ահանկարան՝ Էգոն կամ մարդու որդին:
Բուդդհի, բանականություն, Մանաս, միտք։ Մագնիսացված լինելով՝ Ես-ի երկու բևեռներից մեկը նրան ձգում է դեպի Ճշմարիտ Էությունը (Սաթ), իսկ մյուսը, ընդհակառակը, վանում է նրանից։ Բևեռներից առաջինը կոչվում է Սաթթվա կամ Բուդդհի՝ Տիեզերական Բանականություն, որը որոշում է, թե որն է Ճշմարիտը: Երկրորդ բևեռը, լինելով Տիեզերական վանման մասնիկ՝ վերը նշված Ամենակարող հոգևորված Ուժը, ստեղծում է հաճույքների անցողիկ աշխարհը՝ Անանդան և կոչվում է Անանդատվա կամ Մանաս՝ անհատական միտք:
ՍՈՒՏՐԱ 7 - 10
Չիտան՝ հոգևոր ատոմը, որտեղ ծնվում է Ահանկարան (Ես-ի առանձին գոյության գաղափարը), ունի հինգ դրսևորում էլեկտրական դաշտերի (աուրաների) տեսքով:
Նրանք (հինգ էլեկտրական դաշտերը՝ աուրաները), կառուցում են Պուրուշայի պատճառահետևանքային (պատճառական) մարմինը։
Էլեկտրաէներգիայի ն հինգ տեսակներից՝ Պանրա Տատտվաներից, յուրաքանչյուրում ներառված են երեք որակներ՝ Գունաներ։ Դրանք են Սաթթվան (դրական որակ), Ռաջասը (չեզոք որակ) և Թամասը (բացասական որակ), որոնք արտադրում են Գյանա - Ինդրիաներ (ճանաչողության, զգայական օրգաններ), Կարմա-Ինդրիաներ (գործողության օրգաններ) և Տանմատրաներ (զգայական առարկաներ)։
Այս տասնհինգ հատկանիշները, անհատական միտքը (Մանաս) և Տիեզերական բանականությունը (Բուդդհին) կազմում են Լինգա շարիրայի՝ նուրբ մարմնի տասնյոթ մասերը:
Այս գծապատկեր ընպատակ ունի բացատրել արարչության զարգացման հերթագայումը եւ չի փորձում ցուցադրել այդ ասպեկտների փոխգործակցությունը իրար հետ։
Պանչա Տատտվան՝ արարչության արմատական պատճառը, պատճառահետևանքային մարմինն է: Այս հոգևոր Ատոմը՝ Չիտտան (Սիրտը), լինելով վանման դրսևորում, իր հինգ տարբեր մասերից առաջացնում է հինգ տեսակի էլեկտրական դաշտեր՝ աուրաներ, մի դաշտը ստեղծվում է Ատոմի միջուկից, հաջորդ երկուսը` ծայրամասերից, և եւս երկուսը՝ միջուկի եւ յուրաքանչյուր ծայրի միջակա տարածքից:
Էլեկտրաէներգիայի այս հինգ տեսակները, Տիեզերական Սիրո (Սուրբ Հոգու) ազդեցությամբ ձգվելով դեպի Իրական Էություն (Սաթ), ստեղծում են մագնիսական դաշտ, որը կոչվում է Սատվա-Բուդդհիի մարմին՝ Տիեզերական բանականություն: Էլեկտրաէներգիայի այս հինգ տեսակները տիեզերքի բոլոր էակների պատճառն են և սանսկրիտում կոչվում են Պանչա-Տատվա, այսինքն՝ հինգ արմատական պատճառներ։ Դրանք դիտվում են նաև որպես Աստծո Որդու՝ Պուր ուշ հայի պատճառահետևանքային մարմինը:
Երեք գունա, էլեկտրական ատրիբուտներ: Բևեռացված Չիտայից առաջացած էլեկտրաէներգիաները նույնպես բևեռացված են և նույնպես օժտված են երեք հատկություններով՝ Գունաներով՝ Սատտվայով (դրական սկիզբ), Թամասով (բացասական սկիզբ) և Ռաջասով (չեզոք սկիզբ):
Գյանա-Ինդրիաներ՝ հինգ զգայարաններ։ Հինգ էներգիաների դրական սկիզբն են Գյանա-Ինդրիաները, այսինքն՝ զգայական օրգանները՝ հոտը, համը, տեսողությունը, շոշափելիքը և լսողությունը: Այս դրական հատկությունները, Մանասի (անհատական մտքի) ազդեցության տակ դեպի իրենց ձգելով հոգևոր Ատոմի հակառակ բևեռը, կառուցում են անհատական մտքի մարմինը:
Կարմա-Ինդրիյաներ՝ գործողության օրգաններ։ Էլեկտրաէներգիայի հինգ տեսակների չեզոք սկիզբն են Կարմա-Ինդրիյաները, այսինքն՝ գործողության օրգանները՝ արտազատման համակարգը, վերարտադրողական օրգանները, խոսքի օրգանները, շարժման օրգանները (ոտքերը) և աշխատանքային հմտությունների օրգանները (ձեռքեր): ) Այս օրգանները լինելով հոգևոր ատոմի չեզոք էներգիայի դրսևորումներ (Չիտտա, Սիրտ), ձևավորում են էներգետիկ մարմին՝ կենսական ուժ կամ Պրանա։
Վիշայա կամ Տանմատրա՝ զգայարանների հինգ առարկաները։ Էլեկտրաէներգիայի հինգ տեսակների բացասական սկիզբը կազմում են Տանմատրաները՝ զգայարանների հինգ առարկաները՝ հոտեր, համեր, տեսանելիք, շոշափելիք, ձայներ: Այս առարկաները, միավորվելով գործողության եւ զգայական օրգանների հետ, բավարարում են Սրտի ցանկությունները:
Լինգաշարիրա՝ նուրբ նյութական մարմին։ Հոգևոր ատոմի թվարկված տասնհինգ հատկանիշները երկու բևեռներով՝ Միտք և Բանականություն, կազմում են Լինգաշարիրան (այլ կերպ՝ Սուկշմա-շարիրան)՝ Պուրուշայի՝ Աստծո Որդու նուրբ մարմինը:
ՍՈՒՏՐԱ 11 - 12
Վերը նշված հինգ զգայական առարկաները, որոնք հինգ էներգիաների բացասական բաղադրիչներն են, միավորվում են՝ ստեղծելով կոպիտ նյութի գաղափարը իր հինգ վիճակներում՝ Կշիթի՝ պինդ, Ափ՝ հեղուկ, Թեժաս՝ կրակ, Մարութ՝ գազ և Ակաշա՝ եթեր։
Կոպիտ նյութի այս հինգ ձևերը և ավելի վաղ թվարկված տասնհինգ ատրիբուտները, Մանասը՝ միտքը, Բուդդհին՝ բանականությունը, Չիտտան՝ սիրտը և Ահանկարան՝ ես - ը արարչության քսանչորս հիմնական սկզբունքներն են:
Կուշտնյութական մարմին։ Վերոհիշյալ հինգ առարկաները, որոնք հինգ էներգիաների բացասական սկզբունքներն են, միմյանց հետ համակցվելով, ստեղծում են ընդհանրական նյութի գաղափարը, որը մենք ճանաչում ենք հինգ տարբերակներով՝ Կշիթի (պինդ վիճակ), Ափ (հեղուկ վիճակ), Թեժաս (կրակ, այրման վիճակ), Մարութ (գազային վիճակ) և Վյոմա կամ Ակաշա (եթերային վիճակ): Նյութի այս տարատեսակները կազմում են Պուրուշայի՝ Աստծո Որդու ընդհանրական նյութական մարմնի արտաքին թաղանթը, որը կրում է Շուլաշարիրա անունը:
Քսանչորս երեցները։ Նյութի այս հինգ տեսակները, տասնհինգ հատկանիշները, ինչպես նաև Մանասը (Անհատական միտք), Բուդհին (Տիեզերական բանականություն), Չիտտան (Սիրտ) և Ահանկարան (Էգո, ես) կազմում են այն քսանչորս սկզբունքները կամ երեցները, որոնք պատմվում են Ավետարանում:
« Եւ այդ աթոռի շուրջ՝ քսանչորս աթոռներ, իսկ աթոռների վրայ նստել էին քսանչորս երէցներ՝ սպիտակ զգեստներ հագած …»: (Հայտնություն, գլ. 4, տող 4)
Վերոհիշյալ քսանչորս սկզբունքները ավարտում են Խավարի՝ Մայաի ստեղծումը, եւ ոչ այլ ինչ են, քան Տգիտություն՝ Ավիդիա։ Եվ քանի որ այս Տգիտությունը միայն գաղափարն է, արարումն իրականում չունի էական գոյություն, այլ պարզապես գաղափարների խաղ է Հավերժական Էության՝ Հայր Աստծո մասին:
ՍՈՒՏՐԱ 13
Այս Տիեզերքը ստորաբաժանված է տասնչորս ոլորտների, յոթ Սվարգաների եւ յոթ Պատալաների:
Յոթ ոլորտներ կան Սվարգաներ։ Այսպես նկարագրված և Հավերժական Էությունից՝ Աստծուց, մինչև նյութական ստեղծագործությունը տարածված տիեզերքը, բաժանված է յոթ տարբեր Սվարգաների կամ Լոկաների:
- 7-րդ ոլորտ, Սաթյալոկա։ Դրանցից գլխավորը Սաթյալոկան է՝ Աստծո ոլորտը, միակ Ճշմարիտ Էությունը (Սաթ) ամբողջ Տիեզերքում: Ոչ մի անուն չի կարող նկարագրել այս Էությունը: Խավարի կամ Լույսի արարածներից ոչ մեկը ի վիճակի չէ սահմանել այն: Ուստի յոթերորդ ոլորտը հենց այսպես էլ կոչվում է՝ Անամա՝ անանուն։
- 6-րդ ոլորտ, Տապոլոկա։ Ըստ հերթականության հաջորդը Տապոլոկան է՝ Սուրբ Հոգու ոլորտը, որն է Հավերժական Համբերությունը, քանի որ այս ոլորտի խաղաղությունը չի կարող խաթարվել որևէ սահմանափակ գաղափարով: Նույնիսկ Աստծո որդիները չեն կարող ճանաչել այս ոլորտը, ուստի այն կոչվում է Ագամա՝ անհասանելի:
- 5-րդ ոլորտ, Ջանալոկա։ Հաջորդը Ջանալոկան է՝ հոգևոր վերափոխման, հոգևոր արտահայտման ոլորտը, Աստծո Որդիների ոլորտը, Հոգևոր Լույսի Թագավորությունը: Այս տարածքում ծնվում է Ես-ի առանձին գոյության գաղափարը։ Ոլորտը անըմբռնելի է խավար Մայայի ցանկացած ստեղծագործության համար և, հետևաբար, կոչվում է Ալակշյա՝ անհասկանալի:
- 4-րդ ոլորտ, Մահարլոկա։ Հաջորդը Մահարլոկան է՝ Ատոմի ոլորտը, Խավարի ստեղծման՝ Մայայի սկիզբը, որտեղից արտացոլվում է Հոգին: Այն միացնող օղակն է, միակ կապը հոգևոր և նյութական ստեղծագործությունների միջև և կոչվում է Տասներորդ դուռ՝ Դասամադվարա։
- 3-րդ ոլորտ, Սբարլոկա։ Ատոմը շրջապատված է Սվարլոկայով՝ մագնիսական աուրայի, էլեկտրական ոլորտով։ Ոլորտը բնութագրվում է որևէ ստեղծագործության բացակայությամբ, նույնիսկ զգայական օրգանների և առարկաների, թեև դրանք իրենց բնույթով չափազանց նուրբ բաներ են։ Ոլորտը կոչվում է Մահասունյա՝ Մեծ վակուում։
- 2-րդ ոլորտ, Բհուվարլոկա։ Բհուվարլոկան էլեկտրական հատկությունների ոլորտն է։ Դրանում բացարձակապես ոչ մի կոպիտ նյութ չկա։ Այստեղ առկա է միայն նուրբ նյութը: Այդ պատճառով ոլորտը կոչվում է Սունյա՝ Սովորական վակուում։
- 1-ին ոլորտ, Բհուլոկա։ Վերջին, ամենացածր ոլորտը Բհուլոկան է՝ համախառն նյութական ձևերի ոլորտը, որոնք ընկալվում են բոլորի կողմից և բոլոր ժամանակներում։
Սապտա Պատալա, յոթ եկեղեցի։ Ինչպես Աստված ստեղծեց մարդուն Իր պատկերով, այնպես էլ մարդու մարմինը նման է այս տիեզերքի պատկերին: մարդու նյութական մարմինը իր ներսում ունի յոթ կենսական կենտրոններ, որոնք կոչվում են Պատալաներ: Եվ եթե մարդ ուշադրությունը կենտրոնացնի իր Ես-ի վրա և, համառորեն ու ջանասիրաբար ուսումնասիրելով, հաջողության հասնի այս ճիշտ ճանապարհին, ապա նա կընկալի Հոգևոր Լույսը այս կենտրոններում։ Այս կենտրոնները Ավետարանում պատկերված են որպես յոթ եկեղեցիներ, իսկ դրանցում փայլող աստղերը յոթ Հրեշտակներն են։ Ըստ Ավետարանի.
«...Եվ շրջվելով՝ տեսավ եօթը ոսկե ճրագակալներ, և եօթը ճրագակալների մեջ՝ մեկին նման մարդու Որդուն»։
«... Եւ իր աջ ձեռքում ունէր եօթը աստղեր»։
«... եօթը աստղերը եօթը եկեղեցիների հրեշտակներն են, եւ եօթը ճրագակալները եօթը եկեղեցիներն են»: (Հայտնություն, գլ.1, հ. 12, 13, 16, 20)
14 Բհուվանաներ, արարման փուլերը. Վերը նկարագրված յոթ ոլորտները կամ Սվարգաները և յոթ Պատալաները կազմում են տասնչորս Բհուվանները՝ Տիեզերքի արարման տասնչորս հստակ փուլերը:
ՍՈՒՏՐԱ 14
Պուրուշան՝ Աստծո Որդին, շրջապատված է հինգ ծածկոցներով
հինգ Կոշաներ կամ պատյաններ: Պուրուշան՝ Աստծո Որդին, ներկայանում է հինգ ծածկոցներով, որոնք կոչվում են կոշաներ կամ պատյաններ::
- Սիրտ, 1-ին Կոշա։ Այս հինգ պատյաններից առաջինը Սիրտն է՝ Ատոմը (Չիտտա)։ Այն կառուցված է, ինչպես արդեն նշվեց, չորս գաղափարներից. Չիտտան կարող է զգալ, վայելել և, հետևաբար, երանության նստավայրն է՝ անանդան, և, հետևաբար, կոչվում է Անանդամայա կոշա:
- Բուդդհի, 2-րդ Կոշա։ Երկրորդ պատյանը կազմված է էլեկտրամագնիսական աուրաներից, որոնք ճշմարտությունը ստից տարբերող ամենաբարձր, Տիեզերական Մտքի Բուդդհիի դրսեւորումներն են: Եվ քանի որ այս պատյանը գիտելիքի նստավայրն է՝ ջնանան, այն կոչվում է Ջնանամայա-կոշա։
- Մանաս, 3-րդ Կոշա։ Երրորդ պատյանը զգայական օրգաններից կազմված Անհատական մտքի մարմինն է՝ Մանասը, ինչպես արդեն նշվել է ավելի վաղ։ Այն կոչվում է Մանոմայա-կոշա։
- Պրանա, 4-րդ Կոշա։ Չորրորդը էներգիայի մարմինն է, կյանքի ուժը կամ Պրանան, որը կազմված է գործողության օրգաններից, ինչպես նկարագրված է նախկինում, և կոչվում է Պրանամայա Կոշա:։
- Համախառն նյութ, 5-րդ կոշա։ Այս պատյաններից հինգերորդը և վերջինը համախառն նյութն է՝ Ատոմի արտաքին ծածկը: Սնուցում ստացող այս համախառն նյութական մարմինը՝ Աննան է ներկայացնում ողջ տեսանելի աշխարհը, և, հետևաբար, կոչվում է Աննամայա-կոշա, այսինքն՝ սնուցող պատյան։
Սեր։ Վանումը, որը Ամենակարող էներգիայի դրսևորումն է, ավարտվում է և սկսում է դրսևորվել գրավչությունը՝ Ամենակարող Սերը՝ կենտրոնացած Սրտի հենց խորքերում: Ամենակարող Սիրո ազդեցությամբ Ատոմները, ձգվելով միմյանց, ավելի ու ավելի են մոտենում և հաջորդաբար եթերային, գազային, հրեղեն, հեղուկ և պինդ ձևեր են ստանում:
Անկենդան թագավորություն։ Այսպիսով, այս տեսանելի աշխարհը ի վերջո զարդարվում է արևներով, մոլորակներով, լուսիններով՝ այն ամենով, ինչ մենք վերագրում ենք տիեզերքի անշունչ տիրույթին:
Բուսական թագավորություն։ Նույն կերպ, ժամանակի ընթացքում, երբ Աստվածային սերը հասնում է բարձր զարգացման, Ավիդյան՝ Տգիտությունը (Ամենակարող էներգիայի՝ Խավար Մայայի դրսևորումը) հետընթաց է ապրում: Աննամայա-կոշան՝ ատոմի արտաքին, կոշտնյութական թաղանթը հետ է մղվում, և գործում է Պրանամայա-կոշան կարմա-ինդրիյաներից՝ գործողության օրգաններից, կազմված պատյանը։ Այս օրգանական վիճակում Ատոմները, գրկելով միմյանց եւ սերտորեն կենտրոնանալով Սրտի շուրջ, ներկայանում են որպես տիեզերքի վեգետատիվ թագավորություն:
Կենդանիների թագավորություն: Երբ Պրանամայա կոշան նույնպես հեռանում և մեկուսացվում է, տեսաանելի է դառնում Մանամայա կոշան՝ պատյանը, որը կազմված է Ջնանա-Ինդրիյաներից՝ ճանաչողության կամ զգայական օրգաններից: Ատոմներն այս դեպքում ճանաչում են արտաքին աշխարհի բնույթը և գրավելով տարբեր բնույթի այլ Ատոմներ՝ ձևավորում են այնպիսի մարմին, որն անհրաժեշտ է վայելքի համար, և դա նշանակում է Տիեզերքում կենդանական թագավորության հայտնվելը ։
Մարդկություն։ Երբ Մանոմայա-կոշան հեռացվում, տեսանելի է դառնում նաև Ջնանամայա-կոշան՝ ինտելեկտուալ պատյանը էլեկտրական բաղկադրիչով: Եվ հետո Ատոմը, ձեռք բերելով ճիշտն ու սխալը տարբերելու ուժը, դառնում է Մարդ՝ ողջամիտ էակ Տիեզերքում:
Դևատա կամ հրեշտակ։ Երբ մարդը, օգտագործելով Աստվածային ոգին՝ իր սրտում գտնվող Ամենագետ Սերը, կարողանում է հեռացնել նաև Ջնանամայա-կոշային, դրսևորվում է ամենաներքին պատյանը՝ ՉիտտաՍիրտը բաղկացած չորս գաղափարներից։ Նման մարդը տիեզերքում կրում է Դեվատա կամ Հրեշտակ անունը:
Ազատ, Սանյասի։ Եթե, այնուամենայնիվ, հեռացվի և մեկուսացվի նաև վերջին, ամենաներքին պատյանը՝ Սիրտը, ապա այս դեպքում մարդուն մարդուն Մայա խավարի աշխարհին կապող ոչինչ չի մնա։ Նա կդառնա ազատ, սաննյասի, Աստծո Որդի և կմտնի մեկ այլ աշխարհ՝ Լույսի Արքայություն:
ՍՈՒՏՐԱ 15, 16
Ինչպես երազում տեսածը արթնանալուց հետո մենք համարում ենք պատրանքային և անիրական, այնպես էլ մեր պատկերացումները արթուն վիճակում նույնքան անիրական են եւ միայն եզրակացությունների արդյունք են:
Քնած և արթուն վիճակներ։ Երբ մարդը համեմատում է աշխարհի մասին իր պատկերացումները արթուն վիճակում եւ երազում, դրանց միջեւ եղած տարբերություններն հուշում են, որ այս արտաքին աշխարհը նույնպես այն չէ, ինչ թվում է:
Երբ նա փորձում է ճշգրիտ պատկերացումներ ձևավորել այս աշխարհի մասին, նա տեսնում է, որ արթուն վիճակում պատկերացումներն էլ զուտ գաղափարներ են՝ ձեւավորված հինգ զգայական առարկաների (հինգ ներքին էլեկտրականության բացասական հատկությունները), հինգ զգայական օրգանների (նշված էլեկտրաէներգիայի հինգ դրական որակները), միջնորդավորված գործողության հինգ օրգաններով (նույն էլեկտրականության չեզոք որակները)։
Էլեկտրաէներգիայի տասնհինգ ատրիբուտների այս միավորումն իրականացվում է անհատական մտքի (Մանասի) կողմից, իսկ ընկալվածի վերջնական մեկնաբանությունն ու ըմբռնումն իրականացնում է տիեզերական ինտելեկտը (Բուդհին): Սա ցույց է տալիս, որ արթուն վիճակում մարդու բոլոր պատկերացումներն իրականում պարզապես Պարոկշաջնանա են, այսինքն՝ աշխարհի մասին եզրակացություն։
ՍՈՒՏՐԱ 17
Պետք է Ուսուցիչ՝ Գուրու, ազատարար, ով մեզ կմղի բհակտիի (լրջագույն սերտման), և կհեշտացնի ճշմարտության ընկալումը:
Երբ մարդը գտնում է իր Սաթ-Գուրուին կամ Փրկչին։ Երբ մարդն իր «Ապարոկշաջնանայի» (ճշմարիտ ընկալման) միջոցով ճանաչում է արտաքին աշխարհի աննշանությունը, գնահատում է Հովհաննես Մկրտչի վարքը, ով, իր սրտում բավականաչափ զարգացնելով սիրո երկնային պարգևը, վկայեց Լույսի մասին և բերեց Քրիստոսի գալստյան լուրը։
Անկեղծ ու առաջադեմ ամեն ճշմարտություն փնտրող կարող է հանդիպել աստվածանման իմաստունի, ով սիրով կհամաձայնի լինել իր հոգևոր դաստիարակը՝ Սաթ-Գուրուն՝ Ազատարարը: Ջանասիրությամբ հետևելով նման աստվածային անձնավորությունների սուրբ պատվիրաններին, մարդն ունակ է դառնում կենտրոնացնել իր բոլոր զգայարանները դեպի ներս՝ իրենց ընդհանուր զգայական կենտրոն (Տրիկուտի կամ Սուշումնադվարա), որը ներաշխարհի դարպասն է։ Այնուհետև նա այնտեղ կլսի ձայնը՝ տիեզերական թրթիռը, որը նման է «թակելու» ձայնին։ Սա է Ավետարանի խոսքը։ Այս բառը տարբեր լեզուներում և տարբեր կրոններում տարբեր կերպ է նշվում՝ Ամեն, Աում, Ամին: Եվ որոնողը, ի վերջո, կկարողանա տեսնել Աստծո կողմից ուղարկված Ռադայի պայծառ մարմինը, որի մասին քրիստոնեական Ավետարանում Քրիստոսի նախավկա Հովհաննես Մկրտիչն է վկայում:
«...այսպես է ասում Ամենը՝ հավատարիմ և ճշմարիտ վկան, Աստծո արարչագործության սկիզբը...»: (Հայտնություն, գլ. 3, տող 14)
« Ահա՛ւասիկ ես դռան առաջ եմ եւ բախում եմ. եթէ մէկը ականջ դնի իմ ձայնին եւ բաց անի դուռը, կը մտնեմ նրա մօտ եւ կ՚ընթրեմ նրա հետ, եւ նա՝ ինձ հետ»։ (Հայտնություն, գլ.3, տող 20)
«Կար մի մարդ՝ Աստծուց ուղարկված, նրա անունը Հովհաննես էր... Ինքը լույսը չէր, այլ եկել էր, որ վկայի լույսի մասին...»: (Ավետարան ըստ Հովհաննու, գլ.1, տող 6,8)
«Նա ասաց. «Ես անապատում կանչողի ձայնն եմ, հարթեցէ՛ք Տիրոջ ճանապարհը…» (Ավետարան ըստ Հովհաննու, գլ.1, տող 23)
Գանգա, Ջամունա կամ Հորդանան՝ սուրբ հոսանք։ Այս ձայնի տարօրինակ բնույթը, որը, ինչպես ջրի հոսքը, բխում է տիեզերքի ավելի բարձր անհայտ շրջաններից և լուծվում է կոշտ նյութի մեջ, տարբեր ժողովուրդների մեջ տարբեր փոխաբերական նմանակումներ է առաջացրել. շատ ժողովուրդներ այն անվանում են այն գետերի անուններով, որոնք իրենք սուրբ են համարում. օրինակ՝ հինդուների համար այդ գետը Գանգան է, Վայշնավաների համար՝ Ջամունան, քրիստոնյաների համար՝ Հորդանանը։
Երկրորդ ծնունդ։ Մարդը, ով իր լուսավոր (աստղային) մարմնի շնորհիվ հավատում է ճշմարիտ Լույսի գոյությանը, մեր տիեզերքի կյանքի աղբյուրին, մկրտվում է այս ձայնի սուրբ հոսանքում: Այս մկրտությունը մարդու երկրորդ ծնունդն է և կոչվում է Բհակտի Յոգա, առանց այդպիսի մկրտության մարդը երբեք չի կարողանա ճանաչել ներաշխարհի իրական էությունը՝ Երկնքի Արքայությունը: Ըստ Ավետարանի.
« Այդ լոյսն էր ճշմարիտ լոյսը, որ լուսաւորում է ամէն մարդու, որ գալու է աշխարհ»: (Ավետարան ըստ Հովհաննու, գլ. 1, տող 9)
«Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում քեզ, եթէ մէկը վերստին չծնուի, չի կարող Աստծու արքայութիւնը տեսնել» (Ավետարան ըստ Հովհաննու, գլ. 3, տող 3)
Ապարոքշաջնանա, իրական ըմբռնումը։ Զարգացման այս փուլում մարդու որդին սկսում է զղջալ իր սխալների համար. նա հեռանում է իր կոշտ նյութական ստեղծագործությունից և աստիճանաբար դիմում է դեպի իր աստվածային, Հավիտենական Էությունը, դեպի Աստված: Երբ տգիտության զարգացումները կասեցվում են, մարդն աստիճանաբար ընկալում է Խավարի այս արարման իրական բնույթը՝ Մայան, որպես պարզապես Գերագույն Բնության գաղափարների խաղ՝ իր սեփական Ես-ի, միակ իրական նյութի մասին: Այս ճշմարիտ ըմբռնումը կոչվում է Ապարոքշաջնանա:
13-17․ Այն ժամանակ Յիսուս Գալիլիայից Յորդանան եկաւ, Յովհաննէսի մօտ' նրանից մկրտուելու: Իսկ Յովհաննէսն ընդդիմացաւ նրան ու ասաց. «Ի'նձ պէտք է, որ քեզնից մկրտուեմ, եւ դու ի՞նձ մօտ ես գալիս»: Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց նրան. «Թո'յլ տուր հիմա, որովհետեւ այսպես վայեյ է, որ մենք կատարենք Աստծու ամեն արդարութիւն»: Եւ ապա նրան թոյլ տուեց: Եւ երր Յիսուս մկրտուեց, իսկոյն ջրից դուրս ելաւ, եւ ահա երկինքը բացուեց նրան, եւ նա տեսաւ Աստծու Հոգին, որն իջնում եր ինչպես աղաւնի եւ գալիս էր իր վրայ: Եւ ահա՝ մի ձայն երկնքից, որ ասում էր. «Դա' է իմ սիրեի Որդին, որն ունի իմ ամբողջ բարեհաճութիւնը»: Աւետարան ըստ Մատթէոսի գլ. 3, տող 13 -17
ՍՈՒՏՐԱ 18
Ազատագրումը (Կայվալյա) կայանում է, երբ մարդը հասնում է իր Ես-ի նույնացմանը Տիեզերական Ես-ի, Գերագույն Էակի հետ:
Սանյասի կամ Քրիստոս օծյալ Փրկիչ։ Երբ տգիտությունը ամբողջովին մեկուսացված է եւ նրա ողջ զարգացումը դադարեցված, իդեալականորեն թափանցիկ և մաքրված սիրտը այլևս չի անդրադարձնում իր վրա ընկած հոգևոր լույսը, այն ակտիվորեն դրսևորվում է, և այժմ լուսավորյալ և օծյալ անձը, դառնում է սաննյասի՝ ազատ, կամ այլ կերպ՝ Քրիստոս Փրկիչ: Համեմատնեք Ավետարանի հետ.
«Ում վրայ տեսնես, որ Հոգին իջնում եւ մնում է, նա՛ է, որ մկրտում է Սուրբ Հոգով» (Հովհաննեսի Ավետարան, գլ. 1, տող 33)
Մկրտություն Լույսով։ Հասնելով Քրիստոսի վիճակին մարդու որդին նորից մկրտվում կամ լուծվում է Հոգևոր Լույսի հոսքում։ Բարձրանալով խավարի աշխարհից՝ Մայայից վեր, նա մտնում է հոգևոր աշխարհ, որտեղ միավորվում է Աբհաշա-չայտանյայի, այն է Պուրուշայի, Աստծո Որդու հետ, ինչպես եղավ Նազովրեցի Տեր Հիսուսի հետ: Այսպես մարդը փրկվում է խավարի՝ Մայայի, կապանքներից հավիտյան:
Տես Ավետարանը.
« Իսկ ովքեր նրան ընդունեցին, նրանց իշխանութիւն տուեց լինելու Աստծու որդիներ, նրանց, որոնք իր անուանը կը հաւատան:»: (Հովհաննեսի Ավետարան, գլ. 1, տող 12)
«.. «Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում քեզ, եթէ մէկը ջրից ու Հոգուց չծնուի, չի կարող Աստծու արքայութիւնը մտնել» (Հովհաննեսի Ավետարանը, գլ. 3, տող 5)
Ինքնության զոհաբերություն։ Ուստի երբ մարդ մտնում է հոգևոր աշխարհ և դառնում Աստծո Որդի, ճանաչում է Տիեզերական լույսը՝ Սուրբ Հոգին, որպես կատարյալ ամբողջություն, որպես մեկ էություն, իսկ սեփական «Եսը»՝ որպես Աումի լույսի մի փոքրիկ հատվածի վրա հենված գաղափար: Այնուհետև նա իրեն զոհաբերում է Սուրբ Հոգուն՛ Տեր Աստծո զոհասեղանին, այսինքն՝ հրաժարվում է իր առանձին գոյության ունայն գաղափարից և դառնում մեկ անբաժան ամբողջություն:
Կայվալյա, միավորում։ Միավորվելով Հայր Աստծո Տիեզերական Սուրբ Հոգու հետ,
նա միանում է մեկ Ճշմարիտ Էության, այսինքն՝ Աստծո հետ: Ես-ի միությունը Հավերժական Էության հետ կոչվում է Կայվալյա։
Համեմատեք Ավետարանի տեքստերի հետ.
«Ով յաղթի, նրան թոյլ կը տամ նստելու ինձ հետ իմ աթոռին, ինչպէս որ ես յաղթեցի եւ նստեցի իմ Հօր աթոռին» (Հայտնություն, գլ. 3, տող 21)
ԳԼՈՒԽ 2
ՆՊԱՏԱԿԸ
ՍՈՒՏՐԱ 1
Այստեղ է սկսվում ազատության ծարավը
Ազատագրում, հիմնական նպատակ։ Երբ մարդը, թեկուզ ենթագիտակցաբար, սկսում է հասկանալ տեսանելի տիեզերքի իրական էությունը, իր և տիեզերքի միջև գոյություն ունեցող իրական հարաբերությունները, պարզում է, որ եղել է Խավարի՝ Մայայի ազդեցության տակ, բոլորովին կուրացած, և որ միայն Խավարի կապանքներն են ստիպել նրան մոռանալ իր իսկական Ես-ը և պատճառել բազում տառապանքներ։ Բնականաբար ցանկություն է առաջանում ազատվել բոլոր չարիքներից և մեղքերից։ Եւ Մայայի կապանքներից ազատվելը դառնում է մարդու կյանքի առաջնային խնդիրը։
ՍՈՒՏՐԱ 2
Ազատությունը Պուրուշաի (ջիվայի,հոգու) կայացումն է իր իսկական ես-ի մեջ։
Ինքնագիտակցումը ազատագրում է։ Մարդը վեր կանգնելով խավարի՝ Մայայի ստեղծագործություն լինելու գաղափարից եւ լիովին ձերբազատվոելով նրա ազդեցությունից, թոթափում է բոլոր կապանքները եւ մտնում իր իրական Եսի՝ Հավերժական Հոգու, ոլորտում։
ՍՈՒՏՐԱ 3
Եվ այդ ժամանակ նրա բոլոր տառապանքները դադարում են և հաղթահարվում է վերջնական նպատակը (իրական ցանկությունների կատարումը, Աստծո ըմբռնումը):
Ազատագրումը փրկություն է։ Ազատագրվելով մարդը ձերբազատվում է իր բոլոր տագնապներից ու հոգսերից, կատարվում են նրա սրտի բոլոր ցանկությունները, իրագործվում է նրա կյանքի վերջնական նպատակը։
ՍՈՒՏՐԱ 4
Այլապես կհետևի վերածնունդ, և մարդը նորից ու նորից կզգա չկատարված ցանկությունների դառնությունն և տառապանքը:
Ինչու է մարդը տառապում։ Քանի դեռ մարդն իրեն նույնացնում է նյութական մարմնի հետ և չի կարողանում խաղաղություն գտնել իր իսկական Ես-ում, նրա ցանկությունները, որոնք ընկալվում են որպես սրտի ձգտումներ, մնում են չբավարարված: Դրանք բավարարելու համար նա պետք է նորից ու նորից վերամարմնավորվի, մսից և արյունից այլ մարմիններով անցնի կյանքի ուղիներով՝ ենթարկվելով Խավարի, Մայայի շարունակական ազդեցությանը, տառապելով կյանքի և մահվան շրջապտույտներում ինչպես ներկայում, այնպես էլ ապագայում:
ՍՈՒՏՐԱ 5, 6
Բոլոր անհանգստություններն ու դժբախտությունները գեներացնում է Ավիդյան՝ տգիտությունը:
Տգիտությունը անէականի ընկալումն է և էականի չընկալումը։
Ինչ է տգիտությունը։ Տգիտությունը (Ավիդյա) սխալ, սուտ պատկերացում է մի բանի գոյության մասին, որն իրականում գոյություն չունի: Ավիդյայի պատճառով մարդը հավատում է, որ տիեզերքի կոշտնյութական ստեղծագործություններն են միակ իրականում գոյություն ունեցողները, և որ դրանցից այն կողմ ուրիշ ոչինչ չկա: Միևնույն ժամանակ, նա մոռանում է, որ կոշտնյութական տիեզերքը, ըստ էության, ոչ այլ ինչ է, քան հավերժական Հոգու՝ միակ Ճշմարիտ Էության գաղափարների խաղը, որը դուրս է կոշտնյութական արարման ըմբռնումից: Այս տգիտությունը ոչ միայն ինքնին տառապանք է, այլ նաև մարդկային մյուս բոլոր տառապանքների աղբյուրը:
ՍՈՒՏՐԱ 7, 12
Ավիդյան, տգիտությունը, լինելով երկբևեռ, դրսևորվում է որպես էգոիզմ, կապվածություն, հակակրանք և կույր համառություն:
Մայաների քողարկող ուժը ստեղծում է եսասիրություն և կույր համառություն. բևեռացման ուժը առաջացնում է կապվածություն (գրավում) և վանում (ժխտում):
Էգոիզմը ֆիզիկական մարմինը ճշմարիտ Ես-ից տարբերելու անկարողության արդյունք է:
Կույր համառությունը պայմանականության արդյունք է, այսինքն՝ հոգու բոլոր պատճառահետևանքային ուժերի հանդեպ հավատքի փոխարեն հավատալ միայն նյութական բնության գոյությանը և նրա օրենքները որպես վերջնական ճշմարտություններ ճանաչել:
Կախվածություն նշանակում է փափագ հաճույքի և երջանկության առարկաների նկատմամբ:
Զզվանք նշանակում է դժբախտություն պատճառող առարկաները վերացնելու ցանկություն։
Տգիտությունը բոլոր անախորժությունների աղբյուրն է։ Հասկանալու համար, թե ինչպես է Տգիտությունը դառնում բոլոր վշտերի և դժբախտությունների աղբյուրը, պետք է հիշել, որ Տգիտությունը (Ավիդյա) առանձին վերցրած ոչ այլ ինչ է, քան Խավարի (Մայա) մասնիկ, եւ որպես Խավարի անհատական դրսևորում ունի Մայայի երկու հատկությունները (տե՛ս նաև նախորդ գլխում տրված բացատրությունը):
Դրանցից մեկը նրա քողարկող ուժն է, որի ազդեցության տակ մարդը դառնում է անկարող որևէ բան ընկալելու կոպիտ նյութի սահմաններից դուրս: Այս մթնեցնող ուժը ստեղծում է երկու այլ ուժեր՝ Ասմիտա (էգոիզմ), այսինքն՝ սեփական Ես-ի նույնականացում կոպիտ նյութական ֆիզիկական մարմնի հետ, որը ոչ այլ ինչ է, քան ատոմի էվոլյուցիոն զարգացում՝ տիեզերական ուժի մասնիկ, և Աբհինիվեյշու՝ կույր համառություն՝ պահպանելու այն համոզմունքը, որ կոպիտ նյութը և նրա ածանցյալները միակ, վերջնական ճշմարտությունն են:
Մայայի երկրորդ հատկությունն՝ արտահայտված Ավիդիայում, նրա երկբևեռությունն է (երկակիությունը): Այն ստեղծում է գրավչություն որոշ առարկաների համար, իսկ մյուսների համար՝ վանողություն: Գրավիչ առարկաները հաճույքի և երջանկության առարկաներ են, որոնք առաջացնում են կապվածություն՝ Ռագա։ Վանող առարկաները տառապանք են պատճառում, նրանց նկատմամբ զզվանք է առաջանում՝ Դվեշա։
ՍՈՒՏՐԱ 13
Տառապանքի արմատը եսասիրական արարքների մեջ է. հենց դրանք, լինելով մոլորության, պատրանքի արդյունք, տանում են դեպի տառապանք:
Ինչու է մարդն անազատ։ Թվարկված հինգ արատների՝ տգիտության, էգոիզմի, կապվածության, զզվանքի և ցնորքը պահելու ձանձրալի համառության ազդեցությամբ մարդը ներքաշվում է եսասիրական արարքների մեջ, որոնք տառապանքի պատճառ են դառնում։
ՍՈՒՏՐԱ 14
Մարդկային կյանքի նպատակը դժբախտություններից լիակատար ազատագրումն է։
Վանելով բոլոր տառապանքները եւ անհնարին դարձնելով դրանց հետագա վերադարձը, մարդը կհասնի բարձրագույն նպատակին։
Սրտի վերջնական նպատակը։ Մարդու սրտի անմիջական ցանկությունն ու առաջնային նպատակը Արթհան է՝ բոլոր տառապանքների դադարեցումը: Բոլոր տառապանքների ամբողջական վերացումը, որպեսզի նրանք այլևս չվերադառնան, կոչվում է Պարամարթհա՝ վերջնական նպատակ:
ՍՈՒՏՐԱ 16 - 21
Գոյությունը, գիտակցությունը և երանությունը մարդու սրտի երեք տենչանքներն են:
Անանդան (երանությունը)՝ սրտի գոհունակությունը, ձեռք է բերվում այն մեթոդներով և միջոցներով, որոնք որոշում է Սաթ-Գուրուն՝ ուսուցիչը։
Չիթը՝ ճանաչողությունը, իսկական գիտելիքը, իր հետ բերում է բոլոր տառապանքների վերացում և բոլոր առաքինությունների ավելացում:
Սաթը՝ իսկական գոյությունը, ձեռք է բերվում հոգու անապական էության (հավերժության) ճանաչման արդյունքում։
Այս հատկությունները կազմում են մարդու իրական էությունը:
Երբ բոլոր ցանկությունները բավարարվել են, բոլոր տառապանքները վերացել, ասվում է, որ ձեռք է բերվել կյանքի բարձրագույն նպատակը՝ Պարամարթհան։
Իրական կարիքները։ Մարդը բնականաբար գոյության (Սաթի), գիտակցության (չիթի) և երանության (անանդայի) մեծ կարիք ունի։ Այս երեք անհրաժեշտությունները մարդու սրտի իրական կարիքներն են և կապ չունեն նրա Եսից դուրս որևէ բանի հետ: Ինչպես քննարկվեց նախորդ գլխում, այս անհրաժեշտությունները նրա սեփական էության անօտարելի հատկություններն են:
Ինչպես է մարդը հասնում Երանության։ Եթե մարդուն բախտ վիճակվի որևէ սրբի (Սաթ-Գուրուի, հոգևոր վարպետի) մշտական և վստահելի բարեհաճությունից օգտվելով, ջանասիրաբար և նախանձախնդրորեն հետևելով նրա սուրբ հրահանգներին, հասնել իր ողջ ուշադրությունը դեպի ներս ուղղելու կարողությանը, ապա շուտով նա նույնպես կկարողանա բավարարել սեփական սրտի ցանկությունները, և հասնել իսկական երանության՝ Անանդային:
Ինչպես է հայտնվում գիտակցությունը։ Գոհացնելով իր սիրտը, մարդը կարողանում է իր ուշադրությունը կենտրոնացնել ցանկացած առարկայի վրա և ճանաչել այն բազմակողմանիորեն: Այսպես աստիճանաբար ի հայտ է գալիս Չիթը՝ Բնության բոլոր մոդիֆիկացիաների գիտակցումը սկսած նրա առաջին դրսևորումից՝ Խոսքից (Ամեն, Աում) և վերջացրած իր ճշմարիտ Ես-ի ընկալմամբ։ Կլանվելով Օմ (Աում) ձայնի հոսքի մեջ, մարդը մկրտվում ու ապաշխարհում է, և վերադառնում իր աստվածային Էությանը` Հավերժական Հոր մոտ, ումից հեռացել էր: Համեմատեք Ավետարանի հետ.
« Յիշի՛ր այժմ որտեղի՛ց որ ընկար, ապաշխարի՛ր…»:
(Հայտն. գլ. 2, տող 5)
Ինչպես է ծնվում էությունը։ Գիտակցելով Բնության մեջ իր ճշմարիտ դերը, ինչպես նաև Խավարի՝ Մայայի, ստեղծագործության բնույթը, մարդը բացարձակ իշխանություն է ձեռք բերում նրանց վրա և աստիճանաբար ձերբազատվում է Մայայի ազդեցությունից։ Այսպես նա ճանաչում է սեփական Եսը որպես անխորտակելի, միշտ գոյություն ունեցող իրական էություն: Եվ հետո ծնվում է իրական էություն Ես-ը՝(Սաթը):
Ինչպես է ձեռք բերվում սրտի հիմնական օբյեկտը։ Սրտի բոլոր կարիքները՝ Սաթը (գոյություն), Չիթը (գիտակցում) և Անանդան (երանություն) ձեռք են բերվում, իսկ տգիտությունը՝ չարիքի մայրը, վերանում է։ Նյութական աշխարհի բոլոր տեսակի տառապանքների աղբյուրը անհետանում է ընդմիշտ։ Այսպիսով, կատարվում է սրտի վերջնական նպատակը:
ՍՈՒՏՐԱ 22
Ավարտելով զարգացումը, մարդն այլևս միայն աստվածային լույսի արտացոլողը չէ, նա ինքն է դառնում լույսի աղբյուր՝ ակտիվորեն միավորվելով Հոգու հետ:
Այս վիճակը կոչվում է Կայվալյա՝ նույնականացում։
Ինչպես է մարդը փրկություն գտնում։ Այն ամենը, ինչ պետք է իրականացվեր, իրականացվել է, և վերջնական նպատակը ձեռք է բերվել, սիրտը կատարելապես մաքրվել է, և այժմ, հոգևոր լույսն արտացոլելու փոխարեն, մարդն ինքն է այն ճառագայթում: Եվ այսպիս սրբագործվելով (մկրտվելով) և օծվելով Սուրբ Հոգով, մարդը դառնում է Քրիստոս՝ օծյալ Փրկիչը։ Մտնելով Հոգևոր Լույսի տիրույթ՝ նա դառնում է Աստծո Որդին:
Մարդն այս վիճակում իր Ես-ն ընկալում է որպես Տիեզերական Սուրբ Հոգու մաս և, թողնելով իր առանձին գոյության դատարկ եւ ունայն գաղափարը, միավորվում է Հավերժական Հոգու ՝ Հայր Աստծո հետ: Այս միասնությունը Կայվալիան է՝ անհատական Ես-ի նույնացումը Աստծո հետ, որը տիեզերական ստեղծագործության վերջնական, ավարտուն ցանկությունն է: Համեմատեք Ավետարանի հետ.
«Հավատացեք ինձ, որ ես Հօր մեջ եմ, և Հայրն իմ մեջ է»։ (Աւետարան ըստ Յովհաննէսի գլ.14, տող 11)
ԳԼՈՒԽ 3
ԿԱՏԱՐԵԼԱԳՈՐԾՄԱՆ ՈՒՂԻՆԵՐԸ
ՍՈՒՏՐԱ 1 - 4
Զոհողությունը (Յաջնա), ապաշխարությունը (Տապաս), խորքային ուսումնասիրությունը (Սութադհյայա) և Աումով մեդիտացիայի պրակտիկան (Բրահմանիդհանա) ուղիներն են դեպի վերջնական նպատակ:
Տապասը համբերություն է, ցանկացած հանգամանքում անդորրի պահպանում (ինքնազսպում եւ հանդարտություն մայայի երկվության կամայական դրսևորման դեպքում, օրինակ՝ ցրտին և շոգին, տառապանքին և հաճույքին և այլն): .
Սվադհյայա գրքեր կարդալու կամ հոգևոր ճշմարտության վերաբերյալ բացատրություններ լսելու, այդ հարցերի շուրջ մտածելու և հոգևոր ճշմարտության մասին սեփական պատկերացում կազմելու փորձառությունն է:
Աում (Պրանավա) աստվածային ձայնով մեդիտացիան միակ ճանապարհն է դեպի Բրահման, այսինքն՝ միակ ճանապարհը դեպի փրկություն։
Համբերություն, հավատք և սուրբ աշխատանք: Տապասը կրոնական նվաստացում է կամ համբերություն ինչպես վայելքների, այնպես էլ տառապանքների մեջ։
Սվադհյայան կամ շրավանան ազատագրման խնդրի լուրջ ուսումնասիրություն է, խորագույն ուշադրությամբ (մականա) ուսումնասիրելով խնդիրը, ուսանողը պիտի ձևավորի իր սեփական գաղափարը (նիդիդհյասանա) իր ճշմարիտ Ես-ի վերաբերյալ։ Նա պիտի պատասխաններ ունենա իր էության մասին «Ո՞վ եմ ես», «Որտեղի՞ց եմ ես եկել», «Ո՞ւր եմ գնում», «Ի՞նչու եմ եկել այստեղ» և այլ հարցերին:
Բրահմանիդհանան Ես-ի մկրտությունն է կամ տարրալուծումը Սուրբ ձայնի՝ Աումի հոսքում (Պրանավա)։ Այս սուրբ աշխատանքը փրկության հասնելու միակ ճանապարհն է, որով մարդը կարող է վերադառնալ դեպի իր աստվածությունը, դեպի իր Հավիտենական Հայրը, ումից նա հեռացել է: Ըստ Ավետարանի.
«... տեսայ քո գործերը, սէրը, հաւատը եւ քո ծառայութիւնը համբերութեամբ, քանի որ քո վերջին գործերն աւելի շատ են, քան առաջինները»: (Հայտնություն, գլ. թ, տող 19)
ՍՈՒՏՐԱ 5, 6
Աումի ձայնը լսելի է դառնում որոշակի կանոնավոր աշխատանքի՝ այն է՝ Շրադդհայի (սրտի բնական սիրո), Վիրիայի (բարոյական ամրության), Սմրիտիի (մարդու աստվածային լինելու հիշողության) և Սամադհիի (ճշմարիտ կենտրոնացման) շնորհիվ:
Շրադդհան սրտի բնական սիրո ուժեղացումն է:
Ինչպես է Սուրբ Ձայնը դրսևորվում: Շրադդա Պրանավա սուրբ ձայնը ինքնաբերաբար դրսևորվում է, եթե աշակերտը կանոնավոր կերպով մշակում է չորս Շրադդան՝ սիրո էներգետիկայի ուժեղացումը, Վիրյան՝ բարոյական կայունությունը, Սմիրտին՝ «Ես»-ի ճշմարիտ ընկալումը եւ Սամադհին՝ ամբողջական կենտրոնացումը:
Սիրո առաքինությունը։ Սրտի բնական սերը սուրբ կյանքին հասնելու գլխավոր պայմանն է: Երբ այս սերը՝ Բնության երկնային պարգևը, հայտնվում է սրտում, այն մարմնից հեռացնում է գրգռման բոլոր պատճառները և սառեցնում այն մինչև նորմալ վիճակ։ Կենսական ուժերը աշխուժանում են եւ բնական ճանապարհներով (քրտնարտադրություն և այլն) դուրս են մղում բոլոր օտար նյութերը՝ հիվանդությունների մանրէները։ Սերը մարդուն դարձնում է կատարյալ առողջ մարմնով և մտքով և հնարավորություն է տալիս նրան ճիշտ հասկանալ Բնության առաջնորդությունը:
Սիրով օժտված մարդը կարողանում է ըմբռնել ինչպես իր Ես-ի, այնպես էլ շրջապատի մարդկանց դերն ու դիրքը:
Զարգացած սիրո շնորհիվ մարդն հաջողակ է եւ կարողանում է իր շուրջն հավաքել աստվածանման մարդկանց և հավերժ ապահովել իր փրկությունը։ Առանց այդպիսի սիրո նա չի կարող ապրել բնականոն եւ անբռնազբոս կյանքով, շրջապատված լինել արժանավոր մարդկանցով՝ հենց իր բարօրության համար։ Առանց այդպիսի սիրո նա հաճախ գրգռված է իր շուրջը բնականորեն առաջացած տարբեր արտաքին հանգամանքների պատճառով։ Արդյունքում տառապում են նրա միտքն ու մարմինը, նա ոչ մի տեղ չի կարողանում խաղաղություն ու հանգստություն գտնել, իսկ կյանքը դառնում է ծանր բեռ։
Հետևաբար, երկնային պարգեւը՝ սրտի սերը զարգացնելը, հիմնարար պայման է սուրբ փրկության հասնելու համար. առանց որի մարդն ի վիճակի չէ առաջ շարժվել փրկության ուղով:
Համեմատեք Ավետարանի հետ.
«... 2. Գիտեմ քո գործերը, քո աշխատանքները, քո համբերութիւնը եւ որ չես կարող տանել չարերին. փորձեցիր նրանց, որ իրենք իրենց մասին ասում են, թէ առաքեալներ են, բայց չեն. եւ գտար, որ նրանք սուտ են խօսում:
3. Եւ համբերեցիր ու վշտացար իմ անուան համար եւ տանջուեցիր:
4. Բայց քո դէմ ասում եմ՝ թողեցիր քո առաջին սէրը»: (Հայտնություն, գլ. 2, տող 2-4)
ՍՈՒՏՐԱ 7, 8
Բարոյական հաստատակամությունը (Վիրյա) առաջանում է Շրադդհայից, որն ուղղորդում է աշակերտի սերը գուրուի հանդեպ, օգնում ջանասիրաբար հետևել վերջինիս հրահանգներին:
Ճշմարիտ ուսուցիչները նրանք են, ովքեր հեռացնում են մեր հոգսերը, փարատում մեր կասկածները և տալիս մեզ խաղաղություն: Նրանք աստվածանման գործ են անում։ Նրանց հակադրվողները, այսինքն՝ մեր հոգսերն ու դժվարությունները մեծացնողները, վնասակար են մեզ համար, նրանցից պետք է խուսափել ինչպես թույնից։
Ինչպես արդեն նշվեց նախորդ գլխում, մեր տիեզերքն ըստ էության ոչ այլ ինչ է, քան Բնության գաղափարախաղը միակ ճշմարիտ Էության՝ Աստծո, Հավերժական Հոր, մեր տիեզերքի Գերագույն Գուրուի տիրույթում: Հետևաբար, տիեզերքի բոլոր առարկաները չեն կարող ունենալ որևէ այլ բնույթ, քան Տեր Աստծո բնույթը, որն ընկալվում է Բնության այս խաղի տարբեր արտահայտչաձեւերի բազմազանության մեջ:
Համեմատեք Ավետարանի հետ.
« Յիսուս նրանց պատասխանեց. «Ձեր օրէնքում չէ՞, որ գրուած է. «Ես ասացի, թէ աստուածներ էք»»։
( Աւետարան ըստ Յովհաննէսի, գլ. 10, տող 34)
«Ես ասացի ՝ «Աստուածներ էք դուք, կամ բոլորդ էլ որդիներն էք Բարձրեալի»:
(Սաղմոսաց, սաղմոս 81, տող 6)
Եթե մեր տեսանելի նյութական տիեզերքում աննշան ստեղծագործությունն անգամ մեզ ազատում է տառապանքից ու վախից և խաղաղություն է բերում, ապա, անկախ նրա բնույթից՝ կենդանի, թե անկենդան, այն արժանի է մեր բարձր հարգանքին։ Այն մեզ համար Սաթ է (Փրկիչ) և նրա մասնակցությունը մեր ճակատագրին՝ աստվածային, անկախ այլոց կարծիքից կամ արհամարհանքից: Եվ, ընդհակառակը, այն ամենը, ինչը կործանում է մեր աշխարհը, խլում մեր խաղաղությունը, կասկածի ու տառապանքի տեղիք տալիս, պետք է համարվի Ասաթ՝ ամեն բարիք կործանող և հետևաբար պետք է խուսափել դրանից։ Հնդիկ իմաստունները մի անգամ ասել են.
Շատերը կարծում են, որ աստվածները ապրում են ջրի մեջ (այսինքն՝ նրանք բնության տարրեր են), մյուսները՝ ավելի կրթվածները, հավատում են, որ նրանք ապրում են դրախտում (աստրալ աշխարհում), անխելք մարդիկ փնտրում են նրանց փայտի կամ քարի մեջ (այսինքն՝ փայտե և քարե խորհրդանիշների և պատկերների մեջ), բայց Յոգը ճանաչում է Աստծուն իր սեփական Ես-ի սրբավայրում:
Փրկության հասնելու համար մարդիկ ընտրում են էվոլյուցիոն զարգացման իրենց մակարդակին համապատասխան միջոցներ։ Մարդկանց մեծամասնությունը կարծում է, որ հիվանդությունը սարսափելի աղետ է, և խավարամիտ մարդիկ կարող են աստվածացնել (սրբացնել) ջուրը, քանի որ ճիշտ օգտագործման դեպքում այն օգնում է վերացնել հիվանդությունները։
Ներքին էլեկտրական Լույսն ընկալելու ընդունակ փիլիսոփաները, հասկանալով, որ այդ լույսն ուղղորդում է սիրո հոսքը, վերացնում է հուզմունքի բոլոր պատճառները, սառեցնում է մարմնի կենսահամակարգը՝ բերելով այն նորմալ վիճակի և, ամրապնդելով նրա կենսական ուժերը, կատարյալ է դարձնում իրենց մարմնի և ոգու առողջությունը, այս լույսն ընկալում են որպես Աստվածություն կամ Փրկիչ:
Խավարամիտ մարդիկ կույր հավատով փայտի կամ քարի կտորի մեջ տեսնում են մարմնավորված աստվածություն և նրանց սրտի բնական սերը մեծանալով ազատում է նրանց աղետներից, սառեցնում կենսահամակարգը, մարմինը բերում նորմալ վիճակի և բարձրացնում կենսունակությունը:
Ադեպտները (յոգայի վարպետները) գիտելիքի շնորհիվ ունեն ողջ նյութական աշխարհը վերահսկելու կարողությունը։ Նրանք գտնում են իրենց Աստվածությունը կամ Փրկիչը Ես-ում և ոչ թե դրսում՝ արտաքին աշխարհում:
Գուրուին վերաբերվեք խորը սիրով: Լինել Գուրուի հետ չի նշանակում ֆիզիկապես մշտապես ունենալ նրա ընկերակցությունը (երբեմն դա ուղղակի անհնար է), շատ ավելի պետք է ունենալ նրան սրտում, լինել նրա հետ սկզբունքորեն և լինել նրա հետ համահունչ:
Լորդ Բեկոնն ասել է՝ «Ամբոխը ընկերներ չեն, դա ընդամենը դեմքերի պատկերասրահ է»։ Հետևաբար, ունենալ աստվածանման մարդու ընկերակցությունը, նշանակում է նրա հետ միասնություն ունենալ Շրադդայի՝ սրտի սիրո մեջ, ամրապնդել այն՝ պահպանելով նրա ամբողջական կերպարը իր բոլոր հատկանիշներով, մտավոր հայացքի դաշտը կենտրոնացնել նրա վրա և գառան հնազանդությամբ, հավատարմորեն ու ջանասիրաբար կատարելով նրա բոլոր հրահանգները։ Ըստ Ավետարանի.
«Ահա՛ Գառն Աստուծոյ, որ վերացնում է աշխարհի մեղքը»:
( Աւետարան ըստ Յովհաննէսի, գլ. 1, տող 29)
Այսպես մարդն աստիճանաբար կկարողանա ընկալել իր աստվածային եղբայրների վսեմ կարգավիճակը և կանոնավոր օգնություն ստանալ նրանցից մեկից, որին նա կընտրի որպես իր հոգևոր դաստիարակ՝ Սաթ - Գուրու, Փրկիչ:
Ամփոփելով ասվածը, կարող ենք եզրակացնել. Վիրիա՝ բարոյական կայունություն, կարելի է ձեռք բերել Շրադդհայի մշակմամբ, այսինքն՝ բնական սերը նվիրելով իր Առաջնորդին, միշտ ունենալով նրա ներկայությունը (արդեն բացատրված ներքին իմաստով) և սիրալիրությամբ հետևելով նրա ազատ և ինքնաբուխ տրված սուրբ հրահանգներին:
ՍՈՒՏՐԱ 9 -11
Բարոյականությունն ամրապնդվում է Յամայի (ինքնատիրապետման կանոնների) և Նիյամայի (կրոնական կանոնների) պահպանմամբ։
Յաման ենթադրում է չվնասել ուրիշներին, չգողանալ, լինել ճշմարիտ, ժուժկալ և անագահ:
Նիյաման ենթադրում է մարմնի և մտքի մաքրություն, գոհունակություն բոլոր հանգամանքներում և հնազանդություն (հետևելու գուրուի հրահանգներին):
Բարոյական սկզբունքների ամրությունը կայանում է կրոնական համբերության Յամա մշակույթով (զերծ մնալով դաժանությունից, անազնվությունից, ագահությունից, անբնական ապրելակերպից և անհարկի ունեցվածքից), և մարմինն ու միտքը մաքրող կրոնական արարողակարգերի՝ Նիյամայի միջոցով։ Ընդ որում մարմինը պետք է մաքրվի և՛ դրսից, և՛ ներսից բոլոր օտար նյութերից, որոնք, խմորվելով, առաջացնում են տարբեր տեսակի հիվանդություններ, իսկ միտքը՝ բոլոր տեսակի նախապաշարմունքներից և դոգմաներից, որոնք սահմանափակում են մարդուն։ Այնուհետև, անհրաժեշտ է բավարարվածություն, գոհունակություն եւ աստվածային անձնավորությունների սուրբ պատվիրաններին հնազանդություն։
Ինչ է բնականոն ապրելակերպը։ Տարբերակենք բնական եւ անբնական ապրելակերպերը։ Ապրելը կախված է (1) սննդի, (2) բնակարանի և (3) ընկերական միջավայրի ընտրությունից: Ստորին կենդանիները aպրելու համար անհրաժեշտ պայմաններ ընտրում են իրենց բնազդների և զգայարանների՝ տեսողության, լսողության հպման, հոտի և համի օգնությամբ: Մարդու մոտ այս օրգանները, որպես կանոն, մանկուց այնքան այլասերված են անբնական կյանքի պատճառով, որ շրջակա միջավայրի վերաբերյալ նրանց գնահատականները շատ քիչ վստահության են արժանի: Հետևաբար, մեր իրական բնական կարիքները հասկանալու համար անհրաժեշտ են բանականություն, դիտարկում և փորձառություն։
Ո՞րն է մարդու բնական սնունդը: Ընտրելու համար պիտի դիտարկենք մարսողությանն ու սնուցմանը նպաստող օրգանների՝ ատամների և մարսողական համակարգի կառուցվածքը, զգայական օրգանների բնական հակումները, որոնք ամեն կենդանու համար ազդակ են կերակրվելու եւ երեխաներին կերակրելու համար:
Ուսումնասիրենք ատամները։ Դիտարկմամբ մենք հայտնաբերում ենք, որ մսակեր կենդանիների մոտ կտրիչները քիչ են զարգացած, բայց ժանիքները երկար են, հարթ ու սրածայր՝ որսը բռնելու համար: Ծամող ատամները ընդգծված են, սերտորեն տեղավորվում են կողք կողքի հանդիպակած շարքերով՝ մկանային մանրաթելերը բաժանելու հարմարեցված:
Խոտակեր կենդանիների մոտ կտրիչները լավ զարգացած են, իսկ ժանիքները թերաճ են (չնայած երբեմն վերածվում են զենքի, ինչպես փղերի մոտ), ծամող ատամներըը լայն գագաթներով են և միայն կողքերում էմալապատ:
Պտղակերների մոտ բոլոր ատամները գրեթե նույն բարձրության են, ժանիքները՝ քիչ առաջացած կոնաձև և բութ (ակնհայտորեն նախատեսված են ուժ գործադրելու այլ ոչ թե որս բռնելու համար): Ծամող ատամները լայն գագաթներով են և վերևում էմալապատ, բայց հարմարեցված չեն միս ծամելու համար:
Իսկ, ամենակեր կենդանիներիմոտ, ինչպիսիք են արջերը, կտրիչները նման են խոտակերների կտրիչներին, ժանիքները՝ մսակեր կենդանիների ժանիքներին, իսկ ծամող ատամները և՛ սրածայր են, և՛ լայն գլխով, որպեսզի ծառայեն երկակի նպատակի:
Այժմ դիտարկենք մարդու ատամները։ Կհայտնաբերենք, որ դրանք նման չեն ոչ մսակերների, ոչ բուսակերների եւ որ էլ ամենակերների ատամներին: Դրանք նման են պտղակեր կենդանիների ատամներին։ Ուստի ողջամիտ է եզրակացնել, որ մարդը մրգակեր կամ պտղակեր կենդանի է*։
[* Պտուղը ներառում է բույսերի կյանքի ցանկացած մաս, որն օգտակար է մարդուն։ Սվամի Շրի Յուկտեշվարի կողմից հիշատակված մրգային դիետան ներառում է բանջարեղեն, ընկույզ և հացահատիկ: (Հրատարակչի նշում)]
Ուսումնասիրենք մարսողական համակարգը։ Մսակեր կենդանիների աղիները 3-5 անգամ երկար են իրենց մարմնի՝ բերանից մինչև հետանցք, չափից, իսկ ստամոքսը գրեթե գնդաձեւ է: Բուսակերների աղիքները 20-28 անգամ են երկար, իսկ ստամոքսը երկարուկ է և բարդ կառուցվածքով: Մրգակեր կենդանիների աղիների երկարությունը մարմնի չափը գերազանցում ՝ 10-12 անգամ, ստամոքսը ավելի լայն է, քան մսակերների ստամոքսը և շարունակվում է տասներկումատնյա աղիքի մեջ, որը ծառայում է որպես երկրորդ ստամոքս:
Այսպիսին է նաեւ մարդկու կառուցվածքը։ Անատոմիան ասում է, որ մարդու աղիքները 3- 5 անգամ մեծ են մարդու մարմնի երկարությունից՝ սխալմամբ չափելով մարմինը պսակից մինչև ներբաններ՝ բերանից մինչև հետանցք չափելու փոխարեն: Այսպիսով, մենք կարող ենք կրկին եզրակացնել, որ մարդը, ամենայն հավանականությամբ, մրգակեր կենդանի է։
Ուսումնասիրնք զգայական օրգանները։ Դիտարկելով զգայական օրգանների բնական հակումը, որով բոլոր կենդանիները կողմնորոշվում են սննդի ընտրության հարցում, տեսնում ենք որ մսակեր կենդանու աչքերը փայլում են որսը տեսնելիս: Նա հարձակվում է, բռնում որսին և ագահորեն խմում արյունը։ Ընդհակառակը, խոտակեր կենդանին հրաժարվում է նույնիսկ իր բնական կերակուրից, եթե այն արյունոտ է։ Նրա հոտառությունն ու տեսողությունը նրան ստիպում են սնվելու համար ընտրել այլ խոտաբույսեր: Նմանապես մրգակեր կենդանիներին նրանց զգայարանները միշտ ուղղորդում են դեպի ծառերի և դաշտերի պտուղները:
Միանշանակ է, որ անկախ ռասայից մարդկանց հոտի, լսողության և տեսողության զգայարանները երբեք չեն դրդում նրանց կենդանիներ սպանել։ Ընդհակառակը. նման տեսարանը մարդանց համար տհաճ է։ Սպանդանոցները միշտ խորհուրդ է տրվում հեռացնել քաղաքներից։ Մարդիկ հաճախ պահանջում են օրենքով արգելել մսի բաց տեղափոխումը։ Իսկ ինչպե՞ս կարելի է միսը համարել մարդու բնական սնունդ, եթե նրա և՛ հոտառությունը, և՛ տեսողությունը ըմբոստանում են այս մթերքի դեմ, բացառությամբ, գուցե, երբ այն համեմված է տարբեր համեմունքներով, աղով և շաքարով։ Մյուս կողմից, որքա՜ն հաճելի է մեզ թվում մրգերի բուրմունքը, որոնց տեսքից հաճախ բերանդ ջուր է լցվում։ Ավելացնենք նաև, որ շատ հացահատիկային բույսեր և արմատներ ունեն շատ հաճելի, թեկուզ թույլ հոտ և համ, նույնիսկ առանց համապատասխան վերամշակման։ Այս ամենից նորից ու նորից կարելի է եզրակացնել, որ մարդը մրգեր ու պտուղներ ուտող կենդանի է։
[Աստուած ասաց. «Ահա ձեզ տուեցի ողջ երկրի վրայ տարածուած սերմանելի բոլոր բոյսերի սերմերը եւ իրենց մէջ պտուղ սերմանելու սերմ պարունակող բոլոր ծառերը: Դրանք թող ձեզ համար սնունդ լինեն… (Ծննդոց գլ.1, տող 29)]
Կաթը, անկասկած, նորածին երեխայի կերակուրն է: Մոր կրծքին առատ կաթ չի մատակարարվում, եթե նա իր բնական կերակուրը՝ մրգեր, հացահատիկ և բանջարեղեն չի ընդունում:
Հետևաբար, այս դիտարկումներից միակ ողջամիտ եզրակացությունն այն է, որ հացահատկային մշակաբույսերը, մրգերը, արմատները և բացօդյա և արևի տակ պահվող կաթն ու մաքուր ջուրը անկասկած լավագույն բնական սնունդն են մարդու համար: Սրանք լավ են հարմարվում մարսողական համակարգին եւ միշտ հեշտությամբ յուրացվում են, երբ լավ ծամվում և խառնվում են թքի հետ:
Այլ մթերքները մարդու համար անբնական են, և օրգանիզմին՝ անհամապատասխան։ Ստամոքսում դրանք պատշաճ կերպով չեն յուրացվում: Արյան հետ խառնված՝ դրանք կուտակվում են արտազատման և դրանց ոչ պատշաճ հարմարեցված այլ օրգաններում։ Ելք չգտնելով, նրանք տեղավորվում են հյուսվածքների ճեղքերում՝ ձգողականության օրենքով և, խմորվելով, առաջացնում են հոգեկան և ֆիզիկական հիվանդություններ և, ի վերջո, հանգեցնում են վաղաժամ մահվան:
Փորձը ցույց է տալիս, որ մեծահասակների համար նախատեսված ճիշտ բուսական սննդակարգը համարյա առանց բացառության հարմար է նաեւ երեխաների ինչպես ֆիզիկական, այնպես էլ մտավոր զարգացման համար։ Ճիշտ սննդակարգի շնորհիվ երեխաների միտքը, ընկալունակությունը, կամային հատկանիշները, հիմնական շնորհները, կրքոտությունը եւ բնավորությունը նորմալ զարգացում են ապրում։
Սեռական ցանկությունների զսպումը։ Փորձը ցույց է տալիս, որ սեռական կրքերը ճնշելու նպատակով արտասովոր միջոցների դիմելը, ինչպիսիք են՝ չափից ավելի ծոմապահությունը, ինքնախարազանումը կամ ճգնանքը, հազվադեպ է ցանկալի արդյունք տալիս: Սակայն մարդը կարող է հեշտությամբ կարգավորել իր կրքերը եւ հաղթել բարոյական պայքարում պարզապես բնական կյանք վարելով, մասնավորապես՝ վերը նշված ճիշտ սննդակարգը պահպանելով։ Այդպես մարդու միտքը կխաղաղվի։ Իսկ յուրաքանչյուր հոգեբան գիտի, որ մտավոր գործունեության, հստակ ըմբռնման եւ ճշգրիտ մտածելակերպի համար դա կարեւոր գործոն է:
Սեռական ցանկությունը։ Կենդանիների մոտ ինքնապահպանման բնազդն ամենաուժեղն է, եւ այն անմիջականորեն կապվում է բազմացման բնական բնազդի հետ։ Սեռական ցանկությունն էլ ունի նորմալ և աննորմալ` հիվանդ վիճակ, որն արդյունք է անբնական սննդակարգի: Սեռական ցանկությունը ճշգրիտ ջերմաչափ է, որը ցույց է տալիս յուրաքանչյուրի առողջական վիճակը։ Այս ցանկությունն իր բնականոն վիճակից դուրս է գալիս նյարդային համակարգի վրա օտար նյութերի ճնշման պատճառով, որոնք անառողջ սննդակարգի պատճառով կուտակվում են օրգանիզմում։ Այդ նյութերը ճնշում է գործադրվում սեռական ապարատի վրա՝ սկզբում աճեցնելով սեռական ցանկությունը, ապա՝ աստիճանական նվազեցնելով:
Սեռական ցանկությունն իր բնականոն վիճակում մարդուն ազատում է կործանարար անհանգստությունից՝ չափազանց հազվադեպ դրսևորվելով մարմնում։ Մարդու մեջ խաղաղության ցանկություն է արթնանում: Կրկին փորձը ցույց է տալիս, որ այս ցանկությունը և մնացած բոլոր ցանկությունները բնական կյանք վարող անհատների մոտ միշտ նորմալ են:
Կենաց ծառի արմատը։ Սեռական օրգանը ամենակարևոր նյարդային վերջավորությունների, մասնավորապես սիմպաթիկ և ողնաշարային նյարդերի, այսինքն՝ որովայնի շրջանի ամենակարևոր նյարդերի միահյուսման հանգույցն է: Այդ Նյարդերը ուղեղի հետ կապերով կարողանում են վերակենդանացնել ողջ օրգանիզմը։
Սեռական առողջության գործնական սկզբունքները չեն ուսուցանվում, քանի որ հասարակությունը այդ թեման համարում է անմաքուր և անպարկեշտ: Լինելով կույր՝ մարդկությունը գերադասում է Մեծ Բնությունը վարագուրել, որովհետև դա նրան անմաքուր է թվում։ Միևնույն ժամանակ, մարդիկ մոռանում են, որ Բնությունը միշտ մաքուր է, և որ ամեն տեսակ անմաքրություն ու անպարկեշտություն առաջանում է մարդու մտքերում, և ոչ մի դեպքում հենց Բնության մեջ: Այսպիսով, միանգամայն պարզ է, որ մարդը, չիմանալով սեռական ուժի չարաշահման վտանգների մասին ճշմարտությունը և անընդհատ հետևելով գրգռված նյարդերի սխալ ազդակներին, որը անբնական ապրելակերպի հետեւանք է, հաճախ տառապում է անհանգստացնող հիվանդություններով և, ի վերջո, դառնում է վաղաժամ մահվան զոհ:
Բնակության վայր կամ բնակավայրի մասին։ Բնական կենսակերպը որոշելու չափազանց կարևոր գործոն է մեր բնակավայրը: Մենք տհաճություն ենք զգում լեռնագագաթների, կանաչ դաշտերի և այգիների մաքուր օդը շնչելուց հետո մարդաշատ սենյակ մտնելիս: Պարզ է, որ քաղաքների կամ շենքերի մթնոլորտը անհարմար է բնական ապրելակերպ վարելու համար։ Միայն լեռների, դաշտերի ու այգիների մաքուր օդը, կամ չոր, ընդարձակ անտառներով ոչ ճահճային վայրերը, որոնք պարբերաբար լվացվում են մաքուր օդի հոսանքներով, կարող են պատշաճ բնակավայր համարվել:
Ընկերական միջավայրը։ Այստեղ նույնպես անհրաժեշտ է լսել սրտի ձայնը եւ հաշվի առնել սեփական նախասիրությունները։ Մենք սովորաբար նախընտրում ենք այն մարդկանց, ում մագնիսականությունը ներդաշնակորեն է ազդում մեզ վրա, սառեցնում և հանգստացնում է մեր մարմնի համակարգը, մեզ ավելի կենսունակ դարձնում, օժտում բնական սիրով և դրանով իսկ թեթևացնում մեր հոգսը և մեր մեջ խաղաղություն ու հանգստություն է սերմանում:
Այսինքն մենք պետք է փնտրենք Սաթի՝ Փրկչի հատկանիշներով օժտված մարդկանց ընկերակցությունը, և խուսափենք Ասաթից։ Սաթի հետ ընկերակցելով մենք առողջանում ենք թե՛ ֆիզիկական, թե՛ մտքով, և այդպիսով հնարավորություն ենք ստանում երկարացնել մեր կյանքը։ Մյուս կողմից, ընկերակցել Ասաթին՝ չհնազանդվելով Մայր Բնության նախազգուշացմանը եւ մեր խղճի թելադրանքին, նշանակում է հակառակ արդյունք ստանալ, խաթարելով առողջությունը և կրճատելով կյանքի տեւողությունը:
Բնականոն ապրելաձեւ և մաքրություն։ Բնական ապրելակերպը չափազանց նպաստում է Յամա պրակտիկային՝ ասկետիկ համբերության հմտությունների զարգացմանը: Մտքի և մարմնի մաքրությունը նույնպես կարևոր է Նիյամայի՝ ասկետիկ սահմանափակումների պահպանման համար, որոնք արդեն բացատրվել են, եւ պետք է ամեն ճիգ գործադրել հասնելու այդ մաքրությանը:
ՍՈՒՏՐԱ 12 - 18
Կապանքները անհետանում են:
Ութ կապանքները կամ թակարդներն են՝ ատելություն, ամոթ, վախ, վիշտ, մեղադրանք, ռասայական նախապաշարմունք, ընտանեկան (ցեղային) պարծանք եւ հպարտություն:
Ութ կապանքներից ձերբազատված սիրտը մեծահոգի է:
Մարդը դառնում է պիտանի Ասանա, Պրանայամա և Պրատյահարա վարժանքների համար եւ վայելում ներքին խաղաղությունը (իր բոլոր ցանկությունների կատարման և դրանով իսկ դրանցից ազատվելու արդյունքում):
Ասանան մարմնի կայուն և հաճելի կեցությունն է։
Պրանայաման պրանայի՝ կենսական էներգիայի կառավարումն է:
Պրատյահարան զգայարանները հեռացումն է արտաքին ազդակներից:
Սրտի ութ խարանները. Փրկության ճանապարհի բոլոր խոչընդոտները վերանում են, երբ հաղթանակում են բարոյական արժեքները: Այս խոչընդոտները ութն են՝ ատելություն, ամոթ, վախ, վիշտ, մեղադրանք, ռասայական նախապաշարմունք, ընտանեկան (ցեղային) պարծանք եւ հպարտություն։ Սրանք մարդու հոգեւոր աղքատության հիմնական ցուցանիշներն են:
Մեծահոգություն։ Այս խոչընդոտների հաղթահարումը հասանելի է դարձնում Վիրաթվամը կամ Մահաթտվամը (մեծահոգությունը), և մարդը կարողանում է կիրառել Ասանան (կայուն և հաճելի կեցություն), Պրանայաման (հսկողություն պրանայի՝ նյարդային էներգիայի վրա) և Պրատյահարան (էներգիայի ուղղորդումը դրսից ներս):
Մարդու զգայարանները հոգեւոր բավարարվածությամբ եւ վայելքով են կենցաղավարում (Գարաշթյաշրաման):
Պրանայամայի արժեքը։ Մարդը կարող է գործի դնել կամային նյարդերը, երբ ցանկանում է, և կարող է նրանց հանգիստ տալ, երբ հոգնած է: Երբ բոլոր կամային նյարդերը հոգնում են, նա քնում է, և այս բնականորեն թարմացած նյարդերը կարող են նորից աշխատել ամբողջ ուժով: Մարդու ակամա նյարդերը, սակայն, անկախ նրա կամքից, ծնվելուց ի վեր անընդհատ գործում են ինքնուրույն: Մարդը վերահսկողություն չունի նրանց վրա եւ չի կարող միջամտել նրանց գործողություններին:
Այս նյարդերը նույնպես հոգնում են։ Նրանք նույնպես ցանկանում են հանգստանալ և բնականաբար քնել: Ակամա նյարդերի այս քունը կոչվում է Մահանիդրա՝ մեծ քուն կամ մահ։ Երբ դա տեղի է ունենում, կենսագործունեությունը, շնչառությունը և այլ կենսական գործառույթները դադարում են, նյութական մարմինը բնականաբար սկսում է քայքայվել: Որոշ ժամանակ անց, երբ այս մեծ քունը՝ Մահանիդրան ավարտվել է, մարդն արթնանում է իր բոլոր ցանկություններով և վերածնվում նոր ֆիզիկական մարմնում՝ իր տարբեր տենչանքների իրականացման համար: Այդպես մարդն իրեն կապում է կյանքի ու մահվան հետ և չի կարողանում հասնել վերջնական փրկության։
Մահվան նկատմամբ վերահսկողություն։ Բայց եթե մարդը կարողանա կառավարել այս ակամա նյարդերը վերը նշված Պրանայամայով, նա կարող է դադարեցնել նյութական մարմնի բնական քայքայումը և ակամա նյարդերը (սրտի, թոքերի և այլ կենսական օրգանների) պարբերաբար հանգստացնել, ինչպես դա անում է քնի մեջ իր կամային նյարդերի հետ: Պրանայամա հմտությամբ հանգստացած ակամա նյարդերը թարմանում և աշխատում նոր լիցքով։
Ինչպես քնից հետո, երբ կամային նյարդերն հանգստացել են, մարդն առանց օգնության բնականորեն արթնանում է։ Այսպես էլ, մահից հետո, մարդը լիարժեք հանգստանալով, բնականորեն արթնանում է նոր մարմնում, կյանքի մեջ, երկրի վրա: Եթե մարդը կարողում է «մեռնել», այսինքն՝ գիտակցաբար իր ողջ նյարդային համակարգը՝ կամավոր և ակամա, ամեն օր հանգստացնում է Պրանայամա վարժանքով, նրա ամբողջ ֆիզիկական համակարգը աշխատում է մեծ եռանդով:
Կյանքն ու մահը գտնվում են Պրանայամա հմտությանը տիրապետող յոգի հսկողության տակ։ Այդ կերպ նա փրկում է իր մարմինը վաղաժամ քայքայումից եւ կարող է մնալ նույն ֆիզիկական ձեւի մեջ այնքան ժամանակ, որքան ցանկանում է կամ որքան անհրաժեշտ է իր կարման ապրելու, այն է՝ իր բոլոր ցանկություններն ի կատար ածելու եւ դրանցից ազատվելու համար։ Վերջապես մաքրվելով, նա կարիք չունի այլևս նորից գալ այս աշխարհ, մայայի՝ խավարի մեջ տառապել եւ «երկրորդ անգամ մահանալ»:
Նույնպես.
«Եղբայրնե՛ր, երդւում եմ այն պարծանքով, որ ունեմ ձեր հանդէպ մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսով, որ ես մեռնում եմ ամէն օր»։
Պօղոս Առաքեալի առաջին թուղթը Կորնթացիներին գլ. 15, տող 31
«…..եղի՛ր հաւատարիմ մինչեւ մահ, եւ ես քեզ կեանքի պսակը պիտի տամ:
Ով ականջ ունի լսելու, թող լսի, ինչ որ Սուրբ Հոգին ասում է եկեղեցիներին. ով յաղթի, չպիտի վնասուի երկրորդ մահից»:
Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ. 2, տող 10, 11
. Նյութական արժեքներիի ձգտող մարդը հաճույք է վայելում նյութին տիրանալով, բայց նյութն ընկալող զգայարանները դրա վրա կենտրոնացնելը երբեք բավարարության զգացում չի առաջացնում ու ցանկությունը միայն աճում է։ Բայց եթե մարդու ձգտումը ներքին աշխարհն է՝ իր Ես-ը, ապա ներհայելու վրա կենտրոնացած սիրտն արագ բավարարվում է։ Այսպիսով, Պրատյահարա վարժանքի միջոցով կամային նյարդային հոսանքների ուղղությունը փոփոխելով դեպի ներս, մարդը կարող է բավարարել իր աշխարհիկ ցանկությունները: Մարդը կվերամարմնավորվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ նրա երկրային բոլոր ցանկությունները չեն իրացվել, և նա չի ձերբազատվել դրանցից:
Մարդը չի կարող ճիշտ զգալ կամ առավել եւս մտածել, եթե նրա միտքը խաղաղ չէ։ Մարդու մարմնի տարբեր մասերն այնքան ներդաշնակ են դասավորված, որ նույնիսկ փոքր վերքը խաթարվում է ամբողջ համակարգը: Այսպիսով, ինչ-որ բան ըմբռնելու, սրտով հստակ զգալու համար անհրաժեշտ է Ասանա հմտությունը՝ կայուն և հաճելի կեցությունը:
ՍՈՒՏՐԱ 19 - 22
Սմրիթին՝ ճշմարիտ հայեցակարգը, ստեղծագործության ճանաչումն է:
Սամադհին՝ ճշմարիտ կենտրոնացումը, հրաժարումն է անհատականությունից հօգուտ ընդհանրականի:
Արդյունքը Սամյաման է (էգոի՝ ես- ի զսպում կամ հաղթահարում), մարդը զգում է Աում թրթիռը եւ բացահայտում է Աստծուն:
Այսպիսով հոգին մկրտվում է Բհակտի Յոգայում, նվիրվում եւ գտնվում է Աստվածության վիճակում։
Մարդը, տիրապետելով յոգայի վարժանքին, կարող է սրտով ընկալել եւ զգալ ամբողջ ստեղծագործությունը: Այս ճշմարիտ հայեցակարգը կոչվում է Սմրիթի:
Համակ ուշադրությունը կենտրոնացնելով ցանկացած առարկայի վրա, մարդը կարող է նույնանալ դրա հետ, կարծես զրկվելով սեփական անհատականությունից։ Սա կոչվում է Սամադհիի կամ իսկական կենտրոնացման վիճակ:
Երբ մարդն ուղղում է իր բոլոր զգայական օրգանները դեպի նրանց ընդհանուր կենտրոնը՝ սենսորիումը կամ Սուշումնադվարան՝ ներքին աշխարհի դուռը, նա ընկալում է նաեւ իր աստվածային լուսավոր մարմինը Ռադային կամ Հովհաննես Մկրտչին և լսում է յուրահատուկ «թակելու» ձայնը՝ Պրարիավա Շաբդան՝ Աստծո Խոսքը:
Ավետարանում՝.
«Կար մի մարդ՝ Աստծուց ուղարկուած. նրա անունը՝ Յովհաննէս: Սա եկաւ որպէս վկայ, որպէսզի վկայի լոյսի մասին, որ բոլորը նրա միջոցով հաւատան։ ….. Նա ասաց. «Ես անապատում կանչողի ձայնն եմ, հարթեցէ՛ք Տիրոջ ճանապարհը…»։
Ավետարան ըստ Հովհաննու գլ. 1, տող 6, 7, 23:
Ընկալելով սա մարդը բնականորեն հավատում է ճշմարիտ Հոգևոր Լույսի գոյությանը և իր Եսը արտաքին աշխարհից պոկելով կենտրոնացնում է սենսորիումի վրա։ Ես-ի այս համակ կենտրոնացումը կոչվում է Սամյամա:
Սամյամայով՝ իր ինքնության կենտրոնացումով սենսորիումի վրա, մարդը մկրտվում կամ կլանվում է Աստվածային Ձայնի սուրբ հոսքի մեջ: Սա է Բհակտի յոգան: Այս վիճակում մարդը զղջում է, հրաժարվելով իր՝ Խավարի այս կոպիտ նյութական ստեղծագործությունից՝ Մայայից, նա բարձրանում է դեպի իր Աստվածությունը՝ Հավերժական Հայրը, ումից ընկել էր, և անցնելով սենսորային դռնով, մտնում է ներքին ոլորտ՝ Բհուվարլոկա: Ներքին աշխարհ այս մուտքը մարդու երկրորդ ծնունդն է։ Այս վիճակում մարդը դառնում է Դեվատա՝ աստվածային էակ:
ՍՈՒՏՐԱ 23
Մեկնաբանենք՝ թարգմանելով։
Մարդու սրտի վիճակները հինգն են՝ խավար, առաջադեմ, կայուն, լուսավորյալ եւ մաքուր։ Մարդու էվոլյուցոն մակարդակը որոշվում է կախված այս վիճակներից։
ՍՈՒՏՐԱ 24
Խավարասիրտ մարդը թյուր պատկերացումներ ունի (ամեն ինչի մասին): Սա Ավիդիայի՝ տգիտության արդյունք է և առաջացնում է Շուդրա (ստորին կաստայի մարդ), ով կարող է ըմբռնել միայն ֆիզիկական աշխարհի գաղափարները: Այս վիճակը գերակշռում է Կալի Յուգայի՝ պարբերության մութ դարաշրջանում:
Խավարասիրտը ճանաչում է միայն կոշտ նյութական աշխարհը եւ այն ընկալում որպես միակ իրական ստեղծագործություն, ինչից բացի ոչինչ չկա։ Այնուամենայնիվ, ճշմարտությունն այլ է, եւ սա Տգիտության՝ Ավիդիայի ազդեցությունն է:
Այս վիճակը հատուկ է ամենացածր դասին՝ Շուդրային, երբ մարդը կարող է միայն ծառայել։ Նրա բնական պարտականությունն է ծառայել բարձր դասի մարդկանց, ապահովել նրանց ընկերությունը և դրանով իսկ իր սիրտը պատրաստել ավելի բարձր աստիճանի հասնելու:
Այս վիճակը կոչվում է Կալի։ Ցանկացած արեգակնային համակարգում, որտեղ մարդը խավարամիտ է եւ զրկված առաջ շարժվելու ուժից, ասվում է, որ այդ ամբողջ համակարգը գտնվում է Կալիում Յուգայում՝ Խավարում։
ՍՈՒՏՐԱ 25, 26
Անցնելով Բրահմայի էվոլյուցիոն ծրագրի առաջին փուլը, մարդը՝ ձգտելով լույսին, բարձրանում է Քշատրիաների՝ ռազմիկների բնական կաստան:
Էվոլյուցիոն ուժերը նրան մղում են ճշմարտության համար պայքարելու: Նա փնտրում է գուրու և գնահատում է նրա աստվածային խորհուրդը: Այսպիսով, Քշատրիան հարմարվում է ապրելու ավելի բարձր հասկացողությամբ աշխարհներում:
Երբ մարդու միտքը լուսավորվում է, նա համեմատում է արթուն վիճակում կուտակած իր փորձառությունը նյութական արարչագործության վերաբերյալ երազում դրա արտացոլանքի հետ և հասկանում, որ երկուսն էլ պարզապես գաղափարներ են, եւ նա սկսում է կասկածել առաջինի էական գոյությանը: Նրա սիրտը մղվում է ճանաչել տիեզերքի իրական էությունը և, իր կասկածները փարատելու պայքարում ապացույցներ է փնտրում՝ ճանաչելու ճշմարտությունը։
Պայքարող մարդը կոչվում է Քշատրիա կամ զինվոր։ Պայքարը նրա բնական պարտականությունն է։ Այս ուղով նա կարող է պատկերացում կազմել արարման ձևի մասին և հասնել դրա իրական ճանաչմանը:
Սանդհիշթալան Քշատրիայի տեղն է ամենաբարձրի և ստորինի միջև զարգացման փուլում: Այս փուլում մարդիկ պայքարում են Ճշմարտությունն իմանալու համար, հետևաբար փոխադարձ օգնության կարիք ունեն. արդյունքում այդ պահից նրանց սրտերում դրսևորվում է փոխադարձ սեր և փրկության հասնելու բուռն ցանկություն։
Սիրո էներգիայով օժտված մարդը ընկերանում է խաղաղություն բերող, կասկածներից ու տվայտանքներից մաքրող մարդկանց հետ, խուսափում այլերից, նաև գիտականորեն ուսումնասիրում է աստվածային անձնավորությունների սուրբ գրությունները:
Կյանքի այս ճանապարհին մարդը հասկանում է արարչությունը, իրեն եւ տիեզերքը։ Եթե բախտ է վիճակվում նաեւ ծանոթանալ աստվածանման մեկի հետ, ով սիրով կանգնում է իր կողքին որպես իր Հոգևոր առաջնորդ՝ Սաթ - Գուրու կամ Փրկիչ, հետևելով սուրբ պատվիրաններին՝ նա սովորում է կենտրոնացնել իր միտքը՝ ուղղելով իր զգայական օրգանները դեպի ընդհանուր կամ զգայական կենտրոնը՝ Սուշումնադվարան՝ ներքին ոլորտի դուռը: Այնտեղ նա ընկալում է Հովհաննես Մկրտչի կամ Ռադայի լուսավոր մարմինը և լսում սուրբ Ձայնը (Ամեն, Աում), ինչպես առվակի կամ գետի ձայնը և ներծծվելով կամ մկրտվելով դրանով, արարչության տարբեր Լոկաների կամ ոլորտների միջով սկսում է շարժվել դեպի իր Աստվածությունը՝ Հավերժական Հայրը:
ՍՈՒՏՐԱ 27
Ստեղծված աշխարհները կամ լոկաները յոթն են՝ Բհու, Բուվար, Սվար, Մահար, Ջանա, Տապո և Սաթյա: Այս երկիրը և մարդու ճանաչողության «երկրային» փուլը կոչվում են Բհուլոկա:
Դեպի Աստվածություն տանող ճանապարհը արարման յոթ ոլորտներ կամ փուլեր ունի, որոնք արևելյան իմաստունները կոչում են Ստուարգաներ (երկինք) կամ Լոկաներ, ինչպես նկարագրված է այս գրքի Գլուխ 1.13-ում: Դրանք են.
- Բհուլոկա՝ կոշտ նյութական ոլորտ։
- Բհուվարլոկա՝ նուրբ նյութերի կամ էլեկտրական հատկանիշների ոլորտ։
- Սվարլոկա՝ մագնիսական բևեռների և աուրաների կամ էլեկտրականության ոլորտ։
- Մահարլոկա՝ մագնիսական գնդերի (փոթորիկների) կամ ատոնի ոլորտ։
- Ջանալոկա՝ Հոգևոր կայացման, Աստծո որդիների ոլորտ։
- Տապոլոկա՝ Սուրբ Հոգու, ընդհանրական իմացության ոլորտ։
- Սաթյալոկա՝ Հավերժական գոյության՝ Սաթի, Աստծո ոլորտ։
Այս յոթ հարթություններից առաջին երեքը (Բհուլոկա, Բհուվարլոկա, Սվարլոկա) ներառում են նյութական ստեղծագործությունը՝ Խավարի թագավորությունը, Մայան, իսկ վերջին երեքը (Ջանալոկա, Տապոլոկա և Սատյալոկա) ներառում են հոգևոր ստեղծագործությունը՝ Լույսի թագավորությունը:
Մահարլոկան կամ Ատոմի ոլորտը սրանց միջեւ դուռն է՝ Մավրը, հաղորդակցությունն այս երկուսի՝ նյութական և հոգևոր արարչության միջեւ, և կոչվում է Դասամադվարա՝ տասներորդ դուռ կամ Բրահմարանդրա՝ ճանապարհ դեպի Աստվածություն:
ՍՈՒՏՐԱ 28
Մտնելով Բհուվարլոկա (թարգմանաբար՝ «օդ» կամ «դարձի աշխարհ») մարդը դառնում է Դվիջա կամ «կրկնածնված»: Նա հասկանում է նյութական ստեղծագործության երկրորդ՝ ավելի նուրբ մասը: Դուապարա - Յուգայում գերակշռում է այս հոգեվիճակը:
Երբ մկրտված մարդը սկսում է ապաշխարել և գնալ դեպի Հավիտենական Հայրը, պոկելով իր անձը կոպիտ նյութական աշխարհից՝ Բհուլոկայից, մտնում է նուրբ նյութի աշխարհ՝ Բհուվարլոկա, նորից է ծնվում կամ դառնում է Դվիջա։ Այս դասում նա ճանաչում է իր ներքին էլեկտրականությունը՝ արարչության երկրորդ՝ նուրբ նյութական մասը. և հասկանում է, որ արտաքին աշխարհը, ըստ էության, ոչ այլ ինչ է, քան զգայական ներքին նուրբ առարկաների (էլեկտրականության բացասական հատկանիշների) միաձուլում հինգ զգայական օրգանների հետ (էլեկտրականության դրական հատկանիշներ) հինգ գործողության օրգանների միջոցով (էլեկտրականության չեզոք հատկանիշներ), որոնք պայմանավորված են իր մտքի և խղճի (գիտակցության) գործողունեությամբ:
Մարդու զարգացման այս փուլը կոչվում է Դուապարա։ Եւ եթե մարդկային հասարակությունն է գտնվում զարգացման այս փուլում, ապա ցանկացած արեգակնային համակարգում ասվում է, որ ամբողջ համակարգը գտնվում է Դուապարա Յուգայում: Դուապարայի այս վիճակում սիրտը կայունանում է:
Եթե մարդը շարունակում է մկրտված վիճակում մնալ սուրբ հոսանքի մեջ ընկղմված, այս հաճելի վիճակը աստիճանաբար կայունանում է, նրա սիրտը ամբողջովին լքում է արտաքին աշխարհի գաղափարները և նվիրվում ներքինին:
ՍՈՒՏՐԱ 29
Սվարլոկայում (դրախտ, երկինք) մարդը հասկանում է մագնիսականության՝ նյութական արարման երրորդ մասի՝ Չիտտայի առեղծվածները: Նա դառնում է Վիպրա (գրեթե կատարյալ էակ): Սա Տրետա Յուգայի վիճակն է:
Այս վիճակում մարդն իր անձը քաշելով Բհուվարլոկայից՝ էլեկտրական հատկանիշների աշխարհից, գալիս է Սվարլոկա՝ մագնիսական հատկանիշների, էլեկտրականության և բևեռների աշխարհ։ Նա կարողանում է հասկանալ Չիտտան՝ սիրտը, արարչության երրորդ՝ մագնիսական մասը: Այս Չիտտան, ինչպես բացատրվում է Գլուխ 1-ում, հոգևորացված Ատոմն է՝ Ավիդյան կամ Տգիտությունը, որը Խավարի՝ Մայայի մի մասն է ։ Մարդը, ըմբռնելով Չիտտան, ունակ է դառնում հասկանալու ողջ Խավարը, Մայան, որի մի մասն է Չիտտան, ինչպես նաև ողջ ստեղծագործությունը: Այս մարդը պատկանում է Վիպրայի կամ գրեթե կատարյալ դասին: Զարգացման այս փուլը կոչվում է Տրետա, եւ երբ այն դառնում է հասարակության ընդհանուր վիճակը, բնականաբար, ցանկացած արեգակնային համակարգում, ասվում է, որ ամբողջ համակարգը գտնվում է Տրետա Յուգայում:
ՍՈՒՏՐԱ 30
Իսկական ապաշխարությամբ մարդը հասնում է Մահարլոկա (մեծ աշխարհ): Այստեղ Մայան՝ տգիտությունն ազդեցություն չունի այլեւս, եւ մարդու սիրտը մաքրվում է: Նա մտնում է Բրահմանների (Բրահմային իմացողներ) բնական կաստան։ Այս հոգեվիճակը տարածված է Սատյա Յուգայում:
Մարդը, շարունակելով ջանքը դեպի Աստված, բարձրացնում է իր անձը դեպի Մահարլոկա՝ մագնիսականության, Ատոմի շրջան, տգիտության զարգացումը կանգ է առնում իր բոլոր ձեւերի մեջ, սիրտը մաքրվում է բոլոր արտաքին գաղափարներից: Այնուհետև մարդը կարող է ըմբռնել Հոգևոր Լույս Բրահման՝ իրական նյութը տիեզերքում, որը ստեղծագործության վերջին և հավերժական հոգևոր մասն է: Այս փուլում մարդը Բրահմանա է կամ հոգևոր դասի։ Մարդկային արարածի զարգացման այս փուլը կոչվում է Սատյա։ Ցանկացած արեգակնային համակարգում, երբ հասարակության ընդհանուր զարգացումն է այս փուլում, բնականաբար ասում են, որ ամբողջ համակարգը գտնվում է Սատյա Յուգայում:
ՍՈՒՏՐԱ 31 - 32
Մարդը ոչ միայն անդրադարձնում, այլ ինքն է դառնում Հոգևոր Լույսի աղբյուր եւ բարձրանում է դեպի Ջանալոկա՝ Աստծո արքայություն:
Հետո նա անցնում է Տապոլոկա՝ Կուտաստհա Չայտանյայի ոլորտ։
Հրաժարվելով իր առանձին գոյության ունայն գաղափարից՝ նա մտնում է Սատյալոկա, հասնում է վերջնական ազատագրման վիճակին կամ Կայվալյաին՝ Հոգու հետ միասնությանը։
Այս կերպ սիրտը մաքրվելով, ոչ միայն արտացոլում է, այլ նաեւ արտահայտում է Հոգևոր Լույսը՝ Աստծո Որդուն, և օծվելով Հոգով դառնում է Քրիստոս՝ Փրկիչ: Սա է միակ ճանապարհը, որով մարդը, կրկին մկրտվելով կամ կլանված լինելով Հոգով, կարող է վեր կանգնել Խավարի արարումից և մտնել Ջանալոկա՝ Աստծո Թագավորություն, դառնալուվ Լույսի ստեղծագործությունը։ Այսպիսի մարդը կոչվում է Ջիվանմուկտա Սանյասի, ինչպիսին է Տեր Հիսուս Նազովրեցին:
«Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում քեզ, եթէ մէկը վերստին չծնուի, չի կարող Աստծու արքայութիւնը տեսնել»: (Ավետարան ըստ Հովհաննու գլուխ 3, տող 1)
«Ես եմ Ճանապարհը եւ Ճշմարտութիւնը եւ Կեանքը: Ոչ ոք չի գայ Հօր մօտ, եթէ ոչ՝ ինձանով»: (Ավետարան ըստ Հովհաննու գլուխ 14, տող 6)
Այս մարդն իրեն ընկալում է որպես անցողիկ գաղափար՝ հենված է Աստծո ընդհանրական Սուրբ Հոգու մի հատվածին, և հասկանալով իրական պաշտամունքը, նա զոհաբերում է իր անձը այս Սուրբ Հոգու՝ Աստծո զոհասեղանին. այսինքն՝ թողնելով իր առանձին գոյության ունայն գաղափարը, նա «մեռնում» է անհատապես եւ տարրալուծվում ընդհանրական Սուրբ Հոգու մեջ, այսպիսով հասնելով Տապոլոկա՝ Սուրբ Հոգու շրջանը:
Այս կերպ, միավորվելով եւ նույնանալով Աստծո ընդհանրկան Սուրբ Հոգու հետ, մարդը միավորվում է նաեւ Հավերժական Հոր հետ, և այդպիսով գալիս է Սատյալոկա, որտեղ հասկանում է ամբողջ արարումը, որն ըստ էության, ոչ այլ ինչ է, քան զուտ գաղափարախաղ՝ իր սեփական էությունը, և որ տիեզերքը իր Եսն է եւ ոչինչ գոյություն չունի, բացի իր Եսից: Այս միավորյալ վիճակը կոչվում է Կայվալյա։
«…երանի՜ այն մեռելներին, որոնք այժմուանից իսկ ննջեցին ի Տէր»: (Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլուխ 14, տող 13)
«Ելայ Հօրից եւ եկայ աշխարհ. դարձեալ թողնում եմ աշխարհը եւ գնում Հօր մօտ» (Ավետարան ըստ Հովհաննու գլուխ 16, տող 28)
ԳԼՈՒԽ 4
ՀԱՅՏՆՈՒԹՅՈՒՆ
ՍՈՒՏՐԱ 1 - 3
Բարձրագույն Ճշմարտության ճանաչումը ձեռք է բերվում մարդու երեք մարմինների մաքրման միջոցով: Այն հասանելի է նաև գուրուի շնորհով:
Մաքրումը իրականացվում է Բնության, ապաշխարության և մանտրաների միջոցով:
Բնության միջոցով մաքրվում է խիտ նյութը (ֆիզիկական մարմինը), ապաշխարությաբ՝ նուրբ նյութը (նուրբ մարմինը), մանտրաների միջոցով՝ միտքը:
Բարձրագույն Ճշմարտության ճանաչումը ձեռք է բերվում մարմնի մաքրման միջոցով բոլոր առումներով: Նյութական մարմնի մաքրումը կարող է իրականացվել այն ամենի միջոցով, ինչից բնությունը կառուցել է այդ մարմինը։ Էլեկտրական մարմինը կարելի է մաքրել՝ կրթելով համբերությունը անկախ իրավիճակից, իսկ մագնիսական մարմինը (Չիտտան, հոգեւոր ատոմը կամ սիրտը)՝ շնչառության կարգավորման միջոցով, այսինքն՝ մանտրաների: Մաքրման գործընթացը կարելի է սովորել աստվածային անձնավորությունների ոտքերի մոտ, ովքեր ականատես են Լույսին և վկայում Քրիստոսի Գիտության մասին:
ՍՈՒՏՐԱ 4, 5
Մանտրայի սուրբ ազդեցության շնորհիվ Պրանավա կամ Աում ձայնը լսելի է դառնում:
Սրբազան ձայնը լսվում է տարբեր ձևերով՝ ըստ նվիրյալի առաջընթացի (նրա սիրտը մաքրության) աստիճանի :
Շնչառության կարգավորման մշակույթով, որն ուղղորդվում է Հոգևոր առաջնորդի (Սաթ - Գուրու) կողմից, սուրբ Խոսքը (Պրանավան կամ Սաբդան) ինքնաբերաբար հայտնվում և դառնում է լսելի: Երբ այս մանտրան հայտնվում է (Բառ, Պրանավա), շնչառությունը կարգավորվում է և արգելակում է նյութական մարմնի քայքայումը:
Առաջընթացի տարբեր փուլերում Պրանավան տարբեր ձևերով է ներկայանում՝ ըստ սրտի (Չիտտա) մաքրման աստիճանի:
ՍՈՒՏՐԱ 6
Նա, ով զարգացնում է սրտի բնական սերը, գտնում է նաեւ իր գուրուին և սկսում իր սադանան (հոգևոր կանոնի ուղին), ժամանակին դառնում է Պրավարտակա՝ նվիրյալ։
Արդեն բացատրվել է, թե ով է Սաթ - Գուրուն և ինչպես ընկերակցել նրան: Մաքուր սիրո երկնային պարգևով օժտված մարդը բնականաբար խուսափում է Ասաթի ընկերակցությունից և աշխատում է պահել Սաթ միջավայրը: Այստեղ նա կարող է բախտ ունենալ գտնել Սաթ-Գուրու կամ Հոգևոր առաջնորդ: Մշտական հաղորդակցություն պահպանելով իր Աստվածային Մենթորի հետ և կատարելով նրա բոլոր հրահանգները՝ ուսանողը զարգանում է հոգեպես։ Նրա սրտում ավելի ու ավելի է մեծանում Պրավրիտին՝ խավարի (Մայա) ստեղծագործություն լինելուց փախչելու ցանկությունը, և նա դառնում է Պրավարտակա՝ Յամայի և Նիյամայի թաքնագիտություններին տիրապետող, ասկետիկ ժուժկալությամբ և արարողակարգով ապրեղ մեկը։ Սա է փրկության հասնելու ուղին:
ՍՈՒՏՐԱ 7
Յամա և Նիյամա պրակտիկաները մաքրում են մարդկային սրտի ութ ստոր արատները և ծնում առաքինություններ: Մարդը դառնում է սադհակա՝ ճշմարիտ աշակերտ, ով կարող է հասնել փրկության:
Հիշենք, որ Յաման և Նիյաման մարդու սրտից մաքրում են ութ ստոր, վնասակար թերությունները, և սերմանում մեծահոգություն։ Այս պահից մարդը կարողանում է ասկետիկ կյանք վարել և հետեւել իր Սաթ - Գուրուի խորհուրդներին՝ փրկության հասնելու համար։ Եւ եթե աշակերտը համակարգված և շարունակաբար կատարում է Սաթ - Գուրուի հանձնարարած բոլոր վարժանքներն ու ծեսերը, ապա աստիճանաբար դառնում է Յոգայի իսկական ուսանող՝ Սադհակա:
ՍՈՒՏՐԱ 8
Նա առաջադիմում է աստվածապաշտության մեջ, լսում է սուրբ Աումի ձայնը և դառնում Սիդդհա՝ աստվածային անձնավորություն:
Գլուխ 3-ում նկարագրվել է, թե ինչպես աշակերտը, անցնելով զարգացման տարբեր փուլերով, կարողանում է իր սրտով ճանաչել ստեղծագործության տարբեր առարկաները, ինչպես է նա աստիճանաբար առաջադիմում մեդիտացիայի մեջ և ինչպես, ի վերջո, կենտրոնացնելով իր ուշադրությունը սենսորիումի վրա, ընկալում է յուրահատուկ ձայնը՝ Պրանավան կամ Սաբդան՝ Սուրբ Խոսքը, որով սիրտը դառնում է աստվածային, Էգոն՝ Ահամկարան կամ մարդու որդին միաձուլվում կամ մկրտվում է հոսքի մեջ։ Այսպիսով աշակերտը դառնում է Սիդդա՝ ադեպտ, հմուտ, աստվածային անձնավորություն:
ՍՈՒՏՐԱ 9
Այնուհետև նա ընկալում է Հոգու էությունը և անցնում յոթ Պատալա Լոկաներով (ողնաշարի կենտրոններով)՝ տեսնելով յոթ ռիշիները:
Մկրտված (Բհակտի յոգա կամ Սուրալ Սաբդա յոգա սուրբ ձայնի մեջ կլանված) մարդը զղջում է և հեռացնում է իր անձը կոպիտ նյութի արտաքին աշխարհից՝ Բհուլոկայից, և մտնում է նուրբ նյութի ներքին աշխարհը՝ Բհուվարլոկա։ Այստեղ նա ճանաչում է Հոգին, ճշմարիտ Լույսը յոթ աստղերի տեսքով գիտակցության յոթ կենտրոններում կամ յոթ ոսկե կանթեղների տեսքով՝ ըստ Ավետարանի: Այս աստղերը լինելով ճշմարիտ Լույսի դրսևորումը՝ Հոգին, կոչվում են հրեշտակներ կամ ռիշիներ։ Նրանք հերթով մեկը մյուսի հետևից հայտնվում են մարդու որդու աջ ձեռքում, ուղղորդելով նրան դեպի Աստվածություն։
Յոթ ոսկե կանթեղները մարմնի յոթ փայլուն կենտրոններն են։ Դրանցից երկուսը գտնվում են գլխում՝ սահասրարան (ուղեղը), և ագյան՝ մեդուլլան (երկարավուն ուղեղը)։ Մնացած հինգ կենտրոնները դասավորված են ողնաշարի ցողունով՝ վիշուդդհան (արգանդի վզիկ), անահատան (թիկունք կամ կրծքավանդակ), մանիպուրան (գոտկատեղ), սվադհիշթանան (սակրալ կենտրոն), մուլադհարան (կոկիքս): Հոգին կենտրոնացած է այս մասերում: Այս յոթ կենտրոնների կամ եկեղեցիների միջով Էգոն կամ մարդու որդին անցնում է դեպի Աստվածություն:
«….Եւ իմ դառնալու ժամանակ տեսայ եօթը ոսկէ ճրագակալներ. եւ եօթը ճրագակալների մէջտեղում՝ մէկին, նման մարդու Որդուն… Եւ իր աջ ձեռքում ունէր եօթը աստղեր»։
Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ.1, տող 12, 13, 16։
«Բացատրեմ խորհուրդը այն եօթը աստղերի, որ դու տեսար իմ աջ ձեռքին, ինչպէս եւ եօթը ոսկէ ճրագակալները. եօթը աստղերը եօթը եկեղեցիների հրեշտակներն են, եւ եօթը ճրագակալները եօթը եկեղեցիներն են»: (Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ.1, տող 20)
«Այսպէս է ասում նա, որ եօթը աստղեր ունի իր աջ ձեռքում եւ շրջում է եօթը ոսկէ աշտանակների միջեւ»: (Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ.2, տող 1)
Մկրտված (Բհակտի Յոգա կամ Սուրատ Սաբդա Յոգա) Էգոն՝ Սուրատը, մարդու որդին, աստիճան առ աստիճան անցնելով նշված յոթ կենտրոններով, ձեռք է բերում դրանց մասին գիտելիքներ և, երբ ավարտում է ճանապարհորդությունը, նա հասկանում է տիեզերքի իրական էությունը: Հեռացնելով իր անձը Բհուվարլոկայից՝ նուրբ նյութական արարումից, նա մտնում է Սվարլոկա՝ նուրբ և կոպիտ բոլոր նյութերի աղբյուրը:
Այնտեղ նա ընկալում է իր սիրտ - Ատոմի լուսավոր աստղային ձևը՝ Արարչի Հոգու գահը, որն օժտված է հինգ էլեկտրականությամբ, շողում է ծիածանի յոթ տարբեր գույներով և երկբևեռ է՝ Միտք և Բանականություն: Էլեկտրականության, մտքի և բանականության այս ոլորտում՝ զգայական բոլոր օրգաններն ու բոլոր առարկաները հաճույքի աղբյուր են։ Մարդը լիովին բավարարվում է իր ձգտումներում՝ ձեռք բերելով ամեն ցանկացածը եւ դրա մասին ամբողջական գիտելիքներ: Ուստի վերոհիշյալ աստղային ձևն իր յոթ մասերով՝ հինգ էլեկտրականությամբ և երկու բևեռներով, նկարագրվում է որպես գիտելիքի կնքված արկղ՝ յոթ կնիքներով գիրք:
«…եւ աթոռի վրայ նստել էր մէկը՝ յասպիս եւ սարդիոն քարերի տեսքով (ծիածանի)»: (Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ. 4, տող 3)
« Տեսայ նաեւ աթոռի վրայ նստողի աջ ձեռքում մի գիրք՝ գրուած ներսից եւ դրսից ու կնքուած եօթը կնիքով»։ (Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ. 5, տող 1)
ՍՈՒՏՐԱ 10
Այնուհետև յոգայի գիտելիքների և զորության շնորհիվ մարդը գերակայություն է ստանում յոթ Սվարգաների (երկնքի) նկատմամբ: Նա փրկության է հասնում՝ լուծարելով չորս սկզբնական գաղափարները (չորս մանուները կամ սկզբնական մտքերը, որոնց միջոցով սկսվեց արարչագործությունը):
Անցնելով Սվարլոկայով, մարդու որդին գալիս է Մահարլոկա՝ մագնիսի կամ հոգեւորված Ատոմի նստավայրը, որի չորս բաղադրիչներն են՝ դրսեւորման գաղափարը (Բան), Ժամանակի գաղափարը, Տարածության գաղափարը և մասնիկի (Ատոմ) գաղափարը։ Գլուխ 1-ում բացատրվեց,որ Մահարլոկան ներկայացնում է Ավիդյան՝ տգիտությունը, որը ծնում է մարդկային գիտակցության առանձին գոյության գաղափարը և հանդիսանում է Էգոյի՝ մարդու որդու աղբյուրը: Այսպիսով, մարդը (մանավան) Տգիտության սերունդն է, իսկ Տգիտությունն իր հերթին ներկայացված է չորս սկզբունքներով կամ չորս աղբյուրներով (չորս մանու):
ՍՈՒՏՐԱ 11
Այսպիսով, հաղթելով խավարի և տգիտության ուժերին, մարդը դառնում է Աստծո հետ մեկ:
Մահարլոկան՝ ոլորտը, որտեղ բնակվում է մագնիսը (հոգևորացված ատոմը), այլ կերպ կոչվում է Բրահմարանդրա կամ Դասամադվարա և սահման է նյութական և հոգևոր ստեղծագործությունների միջև: Երբ էգոն՝ մարդու որդին, հասնում է այս սահմանին, ընկալում և ճանաչում է Հոգևոր Լույսը և մկրտվում դրանում։ Հատելով այս սահմանը նա բարձրանում է Խավարի՝ Մայայի արարչագործությունից վեր, մտնում է հոգևոր աշխարհ, ճանաչում ճշմարիտ Լույսը և դառնում Աստծո Որդի։ Այսպիսով, մարդը, լինելով Աստծո Որդին, հաղթահարում է Խավարի՝ Մայայի ստրկությունը և դառնում է ասկետին բնորոշ բոլոր ուժերի և կարողությունների՝ Այշվարիայի տերը:
Այշվարիաները ութն են.
- սեփական մարմինը կամ որևէ այլ բան ուզած չափի (նույնիսկ ատոմի չափ) փոքրացնելու ուժ՝ ամի:
- սեփական մարմինը կամ որևէ այլ բան ուզած չափի մեծացնելու ուժ՝ մահամ:
- սեփական մարմինը կամ որևէ այլ բան ուզած չափի թեթև դարձնելու ուժ՝ լաղու։
- սեփական մարմինը կամ որևէ այլ բան ուզած չափի ծանր դարձնելու ուժ՝ գարու։
- ցանկացած բան ստեղծելու ուժ՝ ապտի:
- ցանկացած բան վերահսկելու ուժ։
- բոլոր ցանկությունները բավարարելու ուժ՝ կամա, այս ընդունակությունը ձոռք է բերվում անդիմադրելի կամքի ուժով:
- Իսա, ամեն ինչի վրա Տեր դառնալու զորություն:
«Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, թէ ով հաւատում է ինձ, ինքն էլ կ՚անի այն գործերը, որ ես եմ անում. եւ դրանցից աւելի մեծերը կ՚անի, որովհետեւ ես գնում եմ Հօր մօտ»: (Աւետարան ըստ Յովհաննէսի գլ. 14, տող 12)
ՍՈՒՏՐԱ 12
Էվոլյուցիայի, կյանքի և մահվան մասին գիտելիքն ազատում է մայայի կապանքներից ու մոլորություններից: Գերագույն Ես-ի մեջ տեսնելով իր եսը՝ մարդը ձեռք է բերում հավերժական ազատություն:
Այսպիսով, մարդը, ստանալով ասկետիկ ուժ՝ աշվարիաներ, ճանաչում է Հավերժական Հոգին, Հորը, միակ իրական Էությունը որպես Միասնություն, որպես մեկ Կատարյալ Ամբողջություն, և իր Եսը՝ որպես ոչ այլ ինչ, քան պարզապես գաղափար, որը հենված է Նրա Հոգևոր Լույսի շյուղի վրա: Մարդը, այս ըմբռնելով, ընդհանրապես հրաժարվում է իր սեփական Ես-ի առանձին գոյության ունայն գաղափարից և միավորվում Նրա՝ Հավերժական Հոգու, Հայր Աստծո հետ։ Աստծո հետ այս միավորումը Կայվալիան է՝ մարդու վերջնական նպատակը, ինչպես բացատրվում է այս աշխատությունում:
«Ով յաղթի, նրան թոյլ կը տամ նստելու ինձ հետ իմ աթոռին, ինչպէս որ ես յաղթեցի եւ նստեցի իմ Հօր աթոռին»: (Սուրբ Յովհաննէս Առաքեալի յայտնությունը գլ. 3, տող 21)
ՎԵՐՋԱԲԱՆ
Սիրուց հաղթված են արքաները
Եւ հերոսները
Եւ պուրակները,
Ցածում՝ ստրուկը եւ ազատը,
Վերում սուրբը եւ արդարը.
Որովհետև դրախտ է սերը, և դրախտը սեր է:
(Վալտեր Սքոթ «Վերջին մենսթրելի երգը» )
Սիրո ուժը բանաստեղծը գեղեցիկ կերպով նկարագրել է վերը մեջբերված տողերում։ «Սերն Աստված է» ոչ միայն որպես բանաստեղծական պոռթկում, այլ որպես հավերժական ճշմարտության աֆորիզմ։ Մարդը, անկախ կրոնական դավանանքից և հասարակության մեջ զբաղեցրած դիրքից, եթե պատշաճ կերպով մշակի իր սրտում բնականորեն ներդրված այս իշխող սկզբունքը, վստահաբար կգտնի Մայայից՝ խավարի ու տգիտության ստեղծած երեւակայական աշխարհից, փրկվելու ճիշտ ուղին։
Գրքի էջերում ուղենշվել է, թե ինչպես մարդը կարող է զարգացնել սերը ամենաբարձր աստիճանի, ինչպես սիրո եւ միայն սիրո միջոցով կարող է գտնել իր Հոգևոր Առաջնորդին, ում բարեհաճությամբ նա կարող է կրկին մկրտվել սուրբ հոսանքում, և զոհաբերել իր Ես-ը Աստծո զոհասեղանին՝ միանալով Հավիտենական Հոր հետ հավիտյանս հավիտենից:
Ամփոփելով այս փոքրիկ հատորը, հեղինակը ընթերցողին է դիմում անկեղծ հորդորով՝ երբեք չմոռանալ կյանքի մեծ նպատակը:
Սանկարաչարյայի՝ Լուսավոր իմաստունի խոսքերով`
«Կյանքը միշտ անապահով է և անկայուն, ինչպես ջրի կաթիլը լոտոսի տերևի վրա: Աստվածային անձի ընկերությունը, նույնիսկ մի պահ, կարող է փրկել և փրկագնել մեզ»:
