Gitanjali (զուգահեռ)

Օր օրի վրա, Ով Տէր իմ կյանքի, կանգնե՞մ պիտի Քո առաջ, դեմ հանդիման:
Ծալված ծեռքերով, Ով Տեր աշխարհների բոլոր, կանգնե՞մ պիտի Քո առաջ, դեմ հանդիման:

Քո հսկա երկնքի տակ, լռության ու մենության մեջ, խոնարհ սրտով կանգնե՞մ պիտի Քո առաջ, դեմ հանդիման:

Ժրաջան այս աշխարհում Քո, ալեկոծ չարչարանքով ու պայքարով, շտապող ամբոխի մեջ, կանգնե՞մ պիտի Քո առաջ, դեմ հանդիման:

Երբ իմ գործն ավարտվի աշխարհում այս, Ով Արքա արքաների, միայնակ ու անխոս՝ կանգնե՞մ պիտի Քո առաջ, դեմ հանդիման:

Երբ արարումն էր նոր, եւ երբ առաջին փայլով առկայծեցին  աստղերն բոլոր,
Երկնքում ժողղվեցին աստվածներն ու երգեցին «Ով պատկեր կատարելությա~ն, անաղարտ բերկրանք»:

Սակայն մեկը կանչեց – «կարծես այնտեղ ինչոր տեղում,
Կտրվեց լույսերի շղթան, եւ աստղերից մեկը կորավ»:

Համրացավ ոսկեղեն լարը քնարի, եւ մեղեդին լռեց, ու նրանք ողբացին վշտաջայն
– «Այո, լավագույնն էր աստղն այդ կորած, ու նա էր պարծանքը, բոլոր երկինքների»:

Այդ օրից որոնումը նրա երբեք չառավ դադար, եւ ողբը մեկից մեկին անցավ,
Թէ նրանով աշխարհը կորցրեց վայելքը իր միակ:

Միայն խոր խավարում գիշերվա, աստղերը ժպտում ու շշնջում են միմյանց
– «Զուր է փնտրտուքը, իրապես անխաթար է կատարելությունը»:

Թէ դա չէ բաժինը իմ՝ հանդիպել Քեզ այս կյանքում,
Ապա թող զգամ ընդմիշտ, որ կորցրեցի հայացքը Քո
– Թող չմոռանամ անգամ մի պահ: Թող կրեմ խոցերն այս վշտի,
Երազներում իմ եւ ժամերին արթուն:

Երբ իմ օրերն են անցնում, բազմաբոխ շուկայում աշխարհիս,
Եւ իմ ձեռքերին լիօրեն, օրերի եկամուտն է աճում,
Թող ես անդադար զգամ, որ նվաճել եմ ոչինչ - թող չմոռանամ անգամ մի պահ:
Թող կրեմ խոցերն այս վշտի, երազներում իմ եւ ժամերին արթուն:

Երբ ճամփեզրին նստեմ հեւիհեւ ու հոգնած, երբ անկողին իմ փռեմ փոշիներում խոնարհ,
Թող անընդմեջ  զգամ, որ դեռ կա իմ առջեւում, երկարուձիգ ճանապարհ:
- Թող չմոռանամ անգամ մի պահ: Թող կրեմ խոցերն այս վշտի,
Երազներում իմ եւ ժամերին արթուն:

Երբ սենյակն իմ զարդարվի, հնչեն այնտեղ փողեր ու ծիծաղ բարձրաձայն,
- Թող անընդմեջ զգամ, որ չեմ հրավիրել Քեզ իմ տունն:
- Թող չմոռանամ անգամ մի պահ: Թող կրեմ խոցերն այս վշտի
Երազներում իմ եւ ժամերին արթուն:

Ինչպես մնացուկ աշնանային ամպի զուր թափառում եմ երկնքում,
Ով հավերժափառ արեվ իմ:
Հպումը Քո դեռ չի հալեցրել գոլորշին իմ, դարձնելով ինձ մեկ Քո լույսի հետ,
Եւ ես ամիսներն ու տարիներն եմ հաշվում Քեզանից բաժանված:

Թէ սա է կամքը Քո, եւ թէ սա է Քո խաղը,
ապա վերցրու այս ցանցառ դատարկությունը իմ,
Ներկիր այն գույներով, երեսապատիր ոսկով,
թռցրու վարար քամիներով, սփռիր խայտաբղետ հրաշքներում:

Եւ նորից երբ Քո կամքը լինի, ավարտել այս խաղը գիշերում,
կհալվեմ, կչքանամ խավարում, կամ գուցե առավոտի ճերմակ ժպիտում,
զովության մէջ թափանցիկ անաղարտության:

Բազում օրերում անզբաղ, ցավել եմ ժամանակի համար կորցրած, իմ Տէր:
Դու Քո ձեռքը վերցրեցիր, իմ կյանքի ամեն պահ:

Թաքնված սրտերում ամեն ինչի, Դու ես սնուցում սերմը բողբոջելու,
կոկոնը ծաղկունքի, եւ ծաղիկը բերքի:

Ես հոգնած քնած էի անկողնում իմ պարապ,
կարծելով թէ դադար է առել ամեն աշխատանք:
Արթնացա առավոտյան ու գտա, այգին իմ հրաշքով ծաղիկների հեղեղված:

Ժամանակն անվերջ է ձեռքերում Քո իմ Տէր:
Չկա մեկը՝ կարողանա րոպեներդ հաշվել:

Օրերն ու գիշերներն են անցնում, դարերը բացվում ու թոշնում ծաղիկների պես:
Դու գիտես ինչպես սպասել:

Ամյակներն փոխում են իրար, կատարելագործելով վայրի ծաղիկը փոքրիկ:

Մենք չունենք ժամանակ կորցնելու, չունենեալով՝ պիտի հանուն առիթի մաքառենք,
մենք աղքատ ենք անչափ, ուշանալու համար:

Երբ ժամանկն է վազում, ինքս այն ամեն դժգոհ ուզվորին եմ բաշխում,
Երբ քո սեղանը խորանի  զուրկ է անգամ մի վերջին ընծայաբերումից:

Օրվա վերջին արդեն շատպում եմ սարսափով, թէ գուցէ դարպասը Քո արդեն կլինի փակ,
Սակայն նորից գտնում, որ դեռ կա ժամանակ:

Մայր, պիտի հյուսեմ, գոհարների շղթա պարանոցիդ համար իմ արցուքներից ու վշտերից:

Աստղերը կռեցին լուսեղեն ապարանջաններն իրենց, ոտքերդ զարդարելու, բայց իմը կզարդարի, պարանոցը Քո:

Հարստություն ու փառք Քեզանից են գալիս, եւ միայն Քոնն է՝ պահել դրանք կամ պարգեւել:
Սակայն այս վիշտը իմ, իմն է ամբողջությամբ, ու երբ քեզ ընծայաբերեմ, դու ինձ կպարգեւես, ողորմությունը Քո:

Բաժանումի խայթոցն է, որ սփռված է ողջ աշխարհով եւ ծնում է անհամար ձեւեր անսահման երկնքում:

Սա վիշտն է բաժանումի, որ ամբողջ գիշեր լռելյան հայում է աստղերից աստղեր, ու դառնում բանաստեղծություն սոսափող տերեւների մեջ, Հուլիսյան անձրեւոտ խավարում:

Այս համատարած ցավն է որ մխրճվում է սիրո եւ մուրազի մեջ, կորուստի եւ բերկրանքի մեջ մարդկանց տների, եւ սա է որ հալվում ու հոսում է, սրտում իմ՝ աշուղիս:

Երբ զինվերներն առաջին անգամ ելան, իրենց տիրոջ ապարանքից,
որտեղ էին թաքցրել զորությունն իրենց: Ո՞ւր էին զրահները նրանց եւ զենքերը:

Նրանց տեսքն էր աղքատ, անօգնական, եւ նետերի անձրեւ էր նրանց վրա,
այն օրը երբ դուրս եկան իրենց տիրոջ ապարանքից:

Երբ զինվերները քայլերդով դարձան նորից, դեպի ապարանքն իրենց տիրոջ,
որտե՞ղ էին թաքցրել զորությունն իրենց:

Նրանք նետել էին սուր, նետ ու աղեղ, խաղաղությունն էր նրանց ճակատներին,
եւ նրանք թողել էին ետեւում պտուղներն իրենց կյանքի,
օրը երբ քայլերդով վերադարձան, ապարանքն իրենց տիրոջ:

Մահը՝ սպասավորը Քո,  դռանն է իմ: Նա կտրել է ծովը անհայտ եւ իմ տուն է բերել կանչը Քո:

Գիշերն է խավար, սիրտս սարսափալի – սակայն լապտերն առած կբացեմ դապրպասը իմ,
Խոնարհվելով կմատուցեմ ողջույնը իմ նրան: Սա բանբերն է քո, իմ դռանը կանգնած:

Կերկրպագեմ նրան, մատուցելով գանձերը սրտիս՝ ոտքերի առաջ:

Նա կվերադառնա գործն իր կատարած, թողնելով խավար մի ստվեր իմ առավոտին,
Եւ ամայացած տանը իմ, միայն անձն իմ անմխիթար,
Կմնա որպես վերջին ընծայաբերումս Քեզ:

Մի վերջին հույսով, գնում եմ փնտրելու նրան սենյակիս բոլոր անկյուններում, ու չեմ գտոնւմ:

Փոքրիկ է տունն իմ, եւ ինչը որ կորավ, այլեւս երբեկ չի վերադառնա:

Բայց անվերջ է դժյակը քո, իմ Տէր, եւ փնտրելով նրան Քո դուռն եմ եկել:

Կանգնած եմ քե ոսկեղեն հովհարի տակ, երեկոյան երկնի, բարձրացնում եմ աչքերն իմ անհամբեր Քո դեմքին:

Ես եկել եմ սահմանն հավերժության, ուր չի կարող կորչել ոչինչ – անհույս ապերջանիկ, չի երեւում պատկերը դեմքի միջից արցունքների:

Օ ընկղմիր դատարկված կյանքն իմ օվկյանոսում, սուզիր ամենախորքերը լիարժեքության:
Թույլ տուր գէթ մի պահ զգալ, այդ քաղր հպումն ամբողջականության տիեզերքի:

Աստվածություն ավերակ տաճարի, կտրված լարը վինի, ել չի երգում փառքը Քո:
Զանգերը երեկոյնա, չեն ազդարարում ժամը Քո երկրպագության: Եթերը  անշարժ է ու լռում է Քո մասին:

Քո լքված կացարանում, թրթռուն զեփյուռն է գարնանային, որ բերում է ալիքներ ծաղկունքի – ծաղիկներ որ աղոթքիդ ծեսերի համար, էլ չեն ընծայաբերվում:

Քո հավատացյալը հին, հավերժ կարոտ է ողորմության, եւ մերժված է որից: Երեկոյան երբ կրակներ ու ստվերներ, կխառնվեն խավարին փոշու, նա հոգնած կդառնա տաճարին ավերակ, սովը իր սրտում:

Շատ տոնախմբությունների օրեր, քեզ այցելում են լռությամբ, աստվածություն ավերալ տաճարի: Բազմաթիվ գիշերներ աղոթքների, հեռանում են առանց վառված մոմերի:

Շատ նոր պատկերներ են կերտում իրենց ժամանակին, վարպետները խաբեության եւ հանձնում սուրբ հոսանքին մոռացության:

Միայն աստվածությունն ավերակ տաճարի, մնում է չերկրպագված արհամարանքով անմահ:

Այլեւս ոչ մի բարձրագոչ աղմկոտ բառ ինձանից – այսպես է կամքը Տիրոջ իմ:
Այսուհետ կխոսեմ շշուկով: Սրտիս բառերը կառաքվեն մրմունջների մեջ երգի:

Շտապում են մարդիկ շուկան արքայի: Առնող վաճառողներ՝ բոլորն են այնտեղ,
բայց ես վաղաժամ  հրաժեշտ եմ տալիս կեսօրին, թոհուբոհում աշխատանքի:

Թող ուրեմն բացվեն ծաղիկներն իմ այգում, թէեւ ժամանակը չէ նրանց,
եւ թող հնչեցնեն բզզոցն իրեցն, մեղուները կեսօրվա:

Անթիվ ժամեր եմ վատնել, հակամարտություններում չարի ու բարու,
բայց հիմա վայելքն է իմ փուչ օրերի խաղընկերոջ կանչել իմ սիրտը իր մոտ,
եւ չգիտեմ ինչու եւ ինչ պատճառով է կանչը այս հանկարծահաս:

Օրը երբ մահը դուռդ թակի, ի՞նչ պիտի առաջարկես նրան:

Օ, ես կփռեմ հյուրիս առաջ, սուփրան իմ ամբողջ կյանքի
– երբեք թույլ չեմ տա նա հեռանա, ձեռնունայն:

Բոլոր քաղցր հուշերն աշնան գիշերների եւ օրերի ամռան,
Ամեն վաստակ ու գիտելիք իմ զբաղված կյանքի կփռեմ նրա առաջ, օրերիս մայրամուրտին,
Երբ որ մահը թակի դուռը իմ:

Ով դու վերջին լրումը կյանքի, մահ, իմ մահ, մոտեցիր ու շշնջա ինձ:

Օր օրի վրա ակընկալել եմ քեզ, քո համար եմ կրել վայելքներն ու ցավերը կյանքի:

Ամենը որ Ես եմ, որ ունեմ,  հույսն իմ ու սերն իմ ամբողջ,
իրենց խորքերում գաղտնի, ընդմիշտ  ձգտել են դեպի քեզ:
Մի վերջին հայացք աչերի Քո, եւ հավերժ Քոնը կդառնա կյանքն իմ:

Ծաղիկները արդեն հյուսվել են, պսակներն են պատրաս նորազույգի:
Հարսանիքից հետ, կլքի նորահարսը տունն իր, հանդիպելու տիրոջն իր,
Առանձնությունում գիշերվա:

Ես գիտեմ որ օրը կգա, երբ տեսողությունն իմ այս աշխարհի կկորչի,
Եւ լռությամբ կյանքը կհեռանա, քաշելով վերջին վարագույրն իմ աչքերին:

Սակայն աստղերը կհսկեն գշերին, եւ առավոտը կբացվի իչնպես միշտ,
Եւ ժամերը ինչպես ալիքներ ծովի բարդվելով կտարածեն բերկրանքներ ու ցավեր:

Երբ խորհում եմ իմ վերջին պահերի մասին,
Փշրվում է սահմանը պահերի եվ մահվան լույսով եմ աշխարհը տեսնում՝ գանձերով իր անփույթ:
Բացառիկ է նրա աթոռն ամենախոնարհ, եւ բացառիկ է անարգագույնը կյանքի:

Բաներ որ ցանկացա իզուր, բաներ որ ստացա
– թող անցնեն, բայց թող որ իրապես ունենամ,
Ինչը որ արհամարել եմ շարունակ ու անտեսել:

Եկավ ժամն իմ հրաժեշտի, մաղթեք ճանապարհ բարի, եղբայրներ իմ:
Խոնարհվում եմ բոլոր- բոլորիդ ու հեռանում:

Ահա հանձնում եմ բանալին իմ դռան, ու հրաժարվում տնօրինությունից իմ տան:
Միայն խնդրում եմ  ձեզանից, մի վերջին խոսք բարի:

Եղել էնք  դռկիցներ երկար, սակայն ստացել եմ ավելին քան կարող էի տալ:
Հիմա օրն ավարտվեց, ու խավար անկյունիս լապտերն է մարած:
Հրավերն է հասել, եւ ես պատրաստ եմ ճանապարհիս համար:

Այս իմ հրաժեշտի պահին, մաղթեք ինձ բարի ճանապարհ, ընկերներ իմ:
Երկինքն է շիկնել  արշալույսով, եւ գեղեցիկ է ճանապարհն իմ:

Մի հարցրեք ինչ եմ ինձ հետ տանում, ես ձեռնունայն եմ ելել ճանապարհ
Ու ակընկալող սրտով:

Պիտի հագնեմ պսակն հարսանիքիս: Հագուստն իմ ճամփորդի չէ, կարմիր ու սուրճի,
Ու թէեւ վտանգներ կան ճանապարհին, ես չունեմ վախ իմ մտքում:

Երեկոյան աստղը կբարձրանա, երբ իմ ուղեւորությունն է ավարտված,
եւ տխուր հնչունները մթնշաղի տաղերի, կհնչեն Արքայի նախաշեմից:

Ես անտեղյակ եմ եղել այն պահին, երբ առաջին անգամ կյանքի շեմն հատեցի:

Ի՞նչ զորություն էր որ բացեց ինձ, այս լայնածավալ առեղծվածում,
ինչպես կոկոնը անտառում, կեսգիշերին:

Երբ առավոտյան նայեցի լույսին, զգացի մի պահ, որ օտարական չեմ այս աշխարում,
Որ անանուն, անձեւ անքննելին ինձ առավ իր ձեռքերի վրա, իմ իսկ մոր կերպարանքում:

Նույնպես եւ մահանալիս, այդ նույն անճանաչելին, կհատնվի ինչես վաղուց ինձ հայտնի:
Եվ քանի որ ես սիրում եմ կյանքն այս, ես գիտեմ որ կսիրեմ նաեւ մահը:

Թէ հանկարծակի հեռանամ, թող սա լինի հրաժեշտի խոսքն իմ,
որ անգերազանցելի է ամենը ինչ տեսա:

Ես համտեսել եմ թաքնված մեղրից շուշանի որ բացվում է լույսի օվկիանոսի վրա,
Օրհնվել եմ ես - թող սա լինի հրաժեշտի վերջին խոսքն իմ:

Անթիվ ձեւերի խաղատնում, ես խաղացի խաղն իմ,
Եւ այստեղ էլ տեսա պատկերը նրա, ով ձեւ չունի:

Իմ մարմին ամբողջ ու հոդերն իմ սարսռացին, հպումից նրա, ով հպումից է անդին,
Եւ թե այստեղ է վերջը գալու, թող գա - թող սա լինի հրաժեշտի խոսքն իմ:

Երբ իմ խաղը Քեզ հետ էր, երբեք չէի հարցնում, թէ ով էիր Դու,
Իմ կյանքն էր շռնդալի:

Վաղ առավոտին կանչում էիր ինձ քնից ինչպես իմ սեփական ընկեր
Եւ առաջնորդում վազվզելու բացատներից բացատ:

Այդ օրերին չէի փորձում հասկանալ իմաստը երգերի որ երգում էիր ինձ,
Միայն ձայնն իմ հնչյուններն էր բռնում, եւ սիրտս էր պարում դրանց դափին:

Հիմա երբ խաղի ժամն է ավարտված, այս ի՞նչ տեսարան է բացված իմ առաջ:
Աշխարհը ահով կանգնած, իր բոլոր աստղերով լուռ, խոնարհած աչքերը իր՝ ոտքերիդ:

Ես կզարդարեմ Քեզ, զինավարով ու պսակներով պարտության իմ:
Դա վեր է զորությունից իմ, խուսափել անպարտելուց:

Ես վստահաբար գիտեմ, հպարտությունն իմ կցխվի պատին,
Կյանքն իմ ահագնացող ցավով կպատռվի իր կապերից,
Եւ դատարկ սիրտն իմ կհեկեկա երգերում, ինչպես սնամեջ եղեգ,
Եւ քարը կհալվի արցունքներում:

Ես վստահաբար գիտեմ, հարյուրավոր թերթերը շուշանի չեն մնալու հավերժ գոց,
Եւ գաղտնարանը նրա մեղրի կբացահատվի:

Աչքը կապույտ երկնքից պիտի նայի վրաս, եւ լռությամբ կանչի ինձ:
Ոչինչ չի մնա ինձ համար, ընդհանրապես ոչինչ,
Եւ կատարյալ մահ կստանամ Քո ոտքերի առաջ:

Երբ ես ղեկը թողնեմ, ես գիտեմ ժամանակն է, որ դու այն վերցնես:
Այնժամ, ինչ որ պիտի արվի, կարվի ակնթարթում: Այս մաքառումն է զուր:

Ուրեմն ձեռքդ վերցրու, եւ ընդունիր լռությամբ պարտությունդ սիրտ իմ,
Ու մտածիր որ բարի բախտ է դա, այնտեղ ուր դրվել ես՝ նստել կատարյալ հանգիստ:

Փոքրիկ լապտերներն իմ հանգչում են ամեն թեթեւ քամուց,
Եւ փորձելով դրանք վառել, մոռանում եմ ուրիշ ամեն բան նորից ու նորից :

Բայց կլինեմ իմաստուն այս անգամ, կսպասեմ խավարում ներքնակս գետնին փռած,
Եւ երբ հաճո է Քեզ իմ Տէր, լռությամբ եկ, ու վերցրու Քո աթոռը այստես:

Սուզվում եմ խորքերը ձեւերի օվկյանոսի, հուսալով գտնել կատարյալ գոհարն անձեւի:

Իմ ջրածեծ նավով էլ չեմ առագատի նավահանգստից նավահանգիստ:
Վաղուց այն օրերը անցան, երբ մարզանքն էր իմ շպրտվել ալիքների վրա:

Եւ անհամբեր եմ հիմա ես, մահանալ անմահի մեջ:

Կյանքի տավիղը իմ պիտի տանեմ, սրահն ատյանի, այն անհատակ անդուդի եզրին,
Ուր մեղեդին է փքվում անկենդան լարերի:

Իմ կյանքում անընդմեջ ես Քեզ եմ փնտրել իմ երգերով:
Դու էիր որ տարար ինձ դռնից դուռ, եւ դրանցով ճանաչեցի ինքս ինձ,
Փնտրելով, շոշափելով աշխարհն իմ:

Այդ իմ երգերն էին, որ սովորեցրին ինձ, ամենը որ գիտեմ,
Ցույց տվեցին կածաններ գաղտնի,
Բազմաթիվ աստղեր բերեցին աչքերիս դիմաց հորիզոնում սրտիս:

Առաջնորդեցին ինձ օրն ամբողջ առեղծվածներով հաճույքի ու ցավի աշխարհի,
Եւ ի~նչ ապարանքի դարպասին բերեցին ինձ, մայրամուտին՝
Ճամփորդությանս ավարտին: